ییلد فارمینگ چیست؟

چکیده

ییلد فارمینگ یا کشت سود در دنیای کریپتو، روشی است که در آن سرمایه‌گذاران از دارایی‌های دیجیتال خود برای کسب پاداش به شکل رمز ارزهای اضافی استفاده می‌کنند. این فرآیند، شامل وام دادن یا قرار دادن ارز دیجیتال خود در پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) برای ایجاد بازده، شبیه به سود یک حساب پس‌انداز نزد بانک‌ها است.

آشنایی با ییلد فارمینگ

ییلد فارمینگ، یک استراتژی ارز دیجیتال است که برای به حداکثر رساندن بازده هنگام ارائه نقدینگی به پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده می‌شود. کشت سود در قلمرو بازارسازان خودکار (AMM) مانند یونی سواپ (Uniswap) و سوشی سواپ (SushiSwap) عمل می‌کند. یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) استخرهای نقدینگی را برای تسهیل معاملات ارزهای دیجیتال بدون تکیه بر دفترچه‌های ثبت سفارش متمرکز مورد استفاده قرار می‌دهد.

کاربران، با سپرده‌گذاری ارزهای دیجیتال مانند اتریوم یا استیبل کوین خود در این استخرهای نقدینگی مشارکت دارند. این مجموعه‌ای از دارایی‌های دیجیتال، سایر کاربران دیفای (DeFi) را قادر می‌سازد تا توکن‌های خود را در هر زمان و بدون نیاز به انتظار برای طرف مقابل مناسب مبادله یا سواپ کنند. کاربران در ازای مشارکت در نقدینگی استخر توکن‌های ارائه دهنده نقدینگی (LP) را دریافت می‌کنند که بر اساس سهم آن‌ها از دارایی‌های استخر تخصیص می‌یابد.

هر بار که یک معامله‌گر از این استخرهای نقدینگی برای مبادله توکن‌های خود استفاده می‌کند، کارمزد تراکنش می‌پردازد. پروتکل بازارساز نیز این کارمزدها را به‌طور جمعی بین دارندگان توکن LP توزیع خواهد کرد. در برخی موارد، پلتفرم‌های DeFi ممکن است توکن حاکمیتی بومی خود را به‌عنوان پاداش اضافی در بین دارندگان LP ها توزیع کنند.

ییلد فارمینگ چگونه کار می کند؟

کشت سود یا ییلد فارمینگ به دارندگان ارزهای دیجیتال اجازه می‌دهد با مشارکت در پروتکل‌های گوناگون DeFi (امور مالی غیرمتمرکز) از دارایی‌های خود بازده غیرفعال کسب کنند. در این بخش، یک تفکیک گام به گام از نحوه عملکرد کشت سود با مثالی از عملکرد آن آورده شده است.

بدون قرعه‌کشی تا سقف ۱۰ هزار میلیارد بیبی دوج هدیه بگیرید! با شرکت در جشنواره نیترولیگ، میلیاردها بیبی دوج و یک BMW X3 بدون قرعه‌کشی برنده شوید.

شروع

۱. انتخاب پلتفرم دیفای

سرمایه‌گذاران، در ابتدا یک پلتفرم یا پروتکل دیفای را انتخاب می‌کنند که فرصت‌های کشت سود ارز دیجیتال را ارائه می‌دهد. پلتفرم‌های محبوب در این زمینه عبارت از یونی سواپ (Uniswap)، سوشی سواپ (SushiSwap)، آوه (Aave)، کامپاوند (Compound) و یرن فایننس (Yearn Finance) هستند.

۲. تامین نقدینگی

سرمایه‌گذاران، با سپرده‌گذاری ارز دیجیتال خود در پلتفرم، اقدام به تامین نقدینگی لازم برای استخر می‌کنند. وجود این استخرها و نقدینگی بالای آن‌ها برای عملکرد درست و سریع صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و پلتفرم‌های وام‌دهی ضروری است.

۳. کسب پاداش

کاربران در ازای تامین نقدینگی خود از پلتفرم وام‌دهی پاداش دریافت می‌کنند. این پاداش ییلد فارمینگ، می‌تواند به اشکال مختلف زیر باشد:

•       پرداخت بهره: از وام دادن دارایی‌های ارز دیجیتال شما به دست می‌آید.
•       توکن‌های ارائه‌دهنده نقدینگی (LP): در ازای ارائه نقدینگی داده می‌شود و نشان‌دهنده سهم شما در استخر است.
•       کارمزد تراکنش: بخشی از کارمزدهای جمع‌آوری‌شده از کاربرانی که دارایی‌های خود را در استخر مبادله می‌کنند یا وام می‌گیرند.
•       توکن‌های بومی: بسیاری از پلتفرم‌های وام‌دهی دارای توکن‌های بومی هستند و آن‌ها را به‌عنوان پاداش‌های اضافی صادر و ارائه می‌کنند.

۴. استیکینگ توکن های LP

ارائه‌دهندگان نقدینگی می‌توانند با استیکینگ و قفل کردن توکن‌های LP خود در قراردادهای هوشمند ییلد فارمینگ، سود خود را بیشتر کنند. قفل کردن این توکن‌ها، معمولا پاداش‌های بیشتری را در قالب ارزهای دیجیتال بومی پلتفرم به همراه دارد.

۵. بازده مرکب

برخی از کاربران پاداش‌های به دست آمده خود را مجددا در استخرهای نقدینگی یا سایر فرصت‌های فارمینگ بازده سرمایه‌گذاری می‌کنند تا بازده خود را افزایش دهند. این فرآیند را می‌توان از طریق ابزارها و پلتفرم‌های مختلف DeFi به‌صورت خودکار انجام داد تا کارایی آن بیشتر شود.

۶. برداشت پاداش

سرمایه‌گذاران می‌توانند در هر زمانی کشت سود خود را برداشت یا به‌اصطلاح «درو» کنند. سپس، این پاداش‌ها را می‌توان در صرافی ارز دیجیتال فروخت، دوباره سرمایه‌گذاری کرد یا به پلتفرم‌های دیگر انتقال داد.

مثالی از فرآیند ییلد فارمینگ

1.   واریز وجوه: یک سرمایه‌گذار اتریوم (ETH) و تتر (USDT) خود را به یک استخر نقدینگی در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) مانند یونی سواپ (Uniswap) سپرده‌گذاری می‌کند.
2.   دریافت توکن‌های LP: سرمایه‌گذار توکن‌های LP را دریافت می‌کند که نشان‌دهنده سهم او در استخر نقدینگی جفت ارز ETH/USDT است.
3.   توکن‌های سهام LP: سرمایه‌گذار، این توکن‌های LP را در یک پروتکل ییلد فارمینگ مانند یرن فایننس (Yearn Finance) قرار می‌دهد.
4.   کسب پاداش: سرمایه‌گذار، توکن‌های اضافی خود مانند YFI (ارز دیجیتال بومی Yearn Finance) را به‌عنوان پاداش برای قرار دادن توکن‌های LP خود در پروتکل به دست می‌آورد.
5.   سرمایه‌گذاری مجدد یا برداشت: کاربر می‌تواند پاداش خود را دوباره سرمایه‌گذاری کند تا بیشتر به دست بیاورد یا برداشت کند و در جای دیگری از آن بهره ببرد.

توکن LP چیست و چه نقشی در ییلد فارمینگ دارد؟

توکن LP یا توکن ارائه‌دهنده نقدینگی (Liquidity Provider)، نوعی ارز دیجیتال است که سهم فرد را در یک استخر نقدینگی نشان می‌دهد. هنگامی که فردی دارایی‌های دیجیتال خود را در یک استخر نقدینگی سپرده‌گذاری می‌کند، در ازای آن توکن‌های LP دریافت خواهد کرد. این توکن‌ها، سه هدف کلیدی زیر را دنبال می‌کنند:

1.   اثبات مشارکت: توکن LP، نشان‌دهنده سهم سرمایه‌دار در نقدینگی استخر است. مثلا، اگر ۱۰ درصد از کل دارایی‌هایی یک استخر مربوط به سپرده‌گذاری شما باشد، توکن‌های LP دریافتی شما نشان‌دهنده این مالکیت ۱۰ درصدی خواهد بود.
2.   ادعای پاداش: توکن LP، امکان مطالبه بخشی از کارمزد تراکنش‌های تولید شده توسط استخر را به دارنده آن می‌دهد. این کارمزدها، بر اساس سهم ارائه‌دهندگان نقدینگی از استخر توزیع می‌شود.
3.   بازخرید: توکن LP را می‌توان برای بازخرید دارایی‌های اصلی سپرده‌گذاری شده در استخر نقدینگی، همراه با هرگونه کارمزد یا بهره به دست آمده آن استفاده کرد. سرمایه‌گذار با بازگرداندن توکن LP به قرارداد هوشمند می‌تواند سهم متناسب خود از دارایی‌های استخر را برداشت کند.

توکن LP نقش مهمی در ییلد فارمینگ دارد، چرا که امکان کسب پاداش و در عین حال اثبات سهم خود در استخر را به ارائه‌دهندگان نقدینگی می‌دهد.

استخر نقدینگی چیست و چه نقشی در ییلد فارمینگ دارد؟

استخر نقدینگی، به مجموعه‌ای از توکن‌های قفل شده در یک قرارداد هوشمند (Smart Contract) گفته می‌شود. این مجموعه، برای تسهیل مبادلات یا سواپ ارز در صرافی‌های غیرمتمرکز کاربر دارد. این استخرها از جفت ارزهایی مانند اتریوم/تتر (ETH/USDC) یا بیت کوین/دای (BTC/DAI) تشکیل شده‌اند. کاربران می‌توانند توکن‌های خود را برای تامین نقدینگی معاملات به این استخرها واریز کنند.

استخرهای نقدینگی، با حصول اطمینان از وجود توکن‌های کافی برای معاملات، نقش مهمی در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) دارند. به‌طوری که از لغزش یا اسلیپیج در معاملات جلوگیری کرده و کاربران را قادر می‌سازند تا به‌راحتی ارزهای دیجیتال خود را با یکدیگر سواپ کنند.

استخرهای نقدینگی، نقش اصلی را در فرآیند ییلد فارمینگ برعهده دارند. چرا که به کاربران اجازه می‌دهند با سپرده‌گذاری ارزهای خود در این استخرها به کسب درآمد غیرفعال بپردازند. در مقابل، کاربران بخشی از کارمزدهای معاملاتی تولید شده توسط استخر نقدینگی و همچنین پاداش‌های اضافی را در قالب توکن‌های حاکمیتی یا سایر مشوق‌ها دریافت می‌کنند.

تفاوت ییلد فارمینگ و استیکینگ چیست؟

ییلد فارمینگ و استیکینگ، در کنار استخراج ارز دیجیتال سه روش محبوب برای کسب درآمد غیرفعال در فضای ارزهای دیجیتال هستند. در حالی که دو روش اول شباهت‌های زیادی با هم دارند و نگهداری یا قفل کردن دارایی‌ها برای کسب پاداش را شامل می‌شوند، اما از نظر مکانیسم‌ها، سطوح ریسک و پیچیدگی دارای تفاوت زیادی هستند.

اول از همه، کشت سود می‌تواند پیچیده‌تر باشد و مشارکت فعال‌تری را نسبت به استیکینگ می‌طلبد. زیرا، کاربران باید استراتژی خود را به‌دقت کنترل کنند و به تنظیم استراتژی‌های خود را برای به حداکثر رساندن محصول بپردازند.

دوم آنکه استیکینگ یا سپرده‌گذاری در مقایسه با کشت سود، شکل غیرفعال‌تری از کسب درآمد در نظر گرفته می‌شود. زیرا، کاربران نیازی به فروش پاداش‌ها یا تامین نقدینگی دوباره ندارند. تفاوت‌های کلیدی کشت سود و استیکینگ از نظر پیچیدگی، ریسک و مکانیسم پاداش‌‌دهی به‌شرح زیر است:

پیچیدگی

•   کشت سود: پیچیده‌تر، شامل مراحل و استراتژی‌های متعدد و نیازمند مدیریت مستمر و جابجایی وجوه است.
•   استیکینگ: ساده‌تر و راحت‌تر و شامل تنظیمات یکباره برای قفل کردن دارایی‌ها و شروع به دست آوردن پاداش است.

ریسک

•   کشت سود: به دلیل زیان‌های دائمی، آسیب‌پذیری‌های قراردادهای هوشمند و نوسانات بازار ریسک به نسبت بالاتری دارد.
•   استیکینگ: ریسک کمتری دارد، اگرچه همچنان ریسک سقوط بازار و جریمه‌های احتمالی در شبکه‌های PoS را نباید فراموش کرد.

پاداش

•   کشت سود: پاداش‌های ییلد فارمینگ ترکیبی از کارمزد تراکنش‌ها، توکن‌های اضافی و گاهی اوقات سود ناشی از وام است.
•   استیکینگ: پاداش‌ها در درجه اول از تولید بلوک جدید و کارمزد تراکنش در شبکه می‌آید.

ریسک های ییلد فارمینگ

در حالی که پتانسیل بازدهی کشت سود ارز دیجیتال جذاب است، اما بدون خطر هم نیست. سه خطر اصلی وجود دارد که همه معامله‌گران ارز دیجیتال باید آن‌ها را قبل از شرکت در این فرآیند در نظر بگیرند.

۱. ضرر ناپایدار

گاهی اوقات کاربران ممکن است به دلیل نحوه عملکرد استخرهای نقدینگی، بازده کمتری از دارایی‌های سپرده شده خود کسب کنند. درواقع، اگر دارایی‌های را نگهداری کرده و در یک استخر نقدینگی شرکت نمی‌کردند، سود بیشتری به دست می‌آوردند. این مشکل، به‌عنوان ضرر ناپایدار شناخته می‌شود که اغلب به دلیل نوسانات شدید در بازار ارزهای دیجیتال رخ می‌دهد.

با این حال، ضرر ناپایدار اغلب یک ضرر غیرقابل تحقق است؛ به این معنی که، تنها زمانی که کاربر تصمیم به بازخرید توکن‌های LP خود داشته باشد، به ضرر واقعی تبدیل می‌شود. چرا که کاربران ییلد فارمینگ ممکن است انتظار برای کارمزد تراکنش‌ها یا پاداش برای جبران زیان‌ها را انتخاب کنند. ضمنا، اگر نوسانات بازار کاهش یابد، درنهایت قیمت دارایی‌ها در طول زمان بهبود می‌یابد.

۲. مشکلات قرارداد هوشمند

قراردادهای هوشمند، درواقع کدهای کامپیوتری هستند که پلتفرم‌های DeFi را قادر می‌سازند تا بدون واسطه‌های انسانی کار کنند. با این حال، این برنامه‌های نرم‌افزاری ممکن است دارای اشکالات یا آسیب‌پذیری‌هایی باشند و مهاجمان هکری از آن‌ها سوءاستفاده کنند. چنین اشکالاتی به از دست دادن بودجه استخر نقدینگی یا دستکاری پاداش‌ها می‌انجامد.

اکسپلویت کرم‌چاله سولانا، نمونه‌ای برجسته از میزان مخرب بودن مشکلات قراردادهای هوشمند در ییلد فارمینگ است. در این رویداد، یک هکر باگی را کشف کرد که به او امکان داد تا ۱۲۰ هزار کرم چاله پیچیده اتریوم (whETH) را بدون گذاشتن وثیقه ضرب کند.

سپس، هکر به‌سادگی توکن‌ها را به مبلغ ۳۲۰ میلیون دلار با اتریوم بازخرید کرد. ممیزی کد مستقل می‌تواند در به حداقل رساندن چنین خطراتی یاری برساند، اما برخی از آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند ممکن است تا زمان رخنه هکرها مورد توجه قرار نگیرند.

۳. کلاهبرداری راگ پول

راگ پول، نوعی کلاهبرداری در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است که در آن بازیگران بد، یک پروژه یا پروتکل جدید را با توکن اصلی ایجاد می‌کنند. آن‌ها یک استخر نقدینگی برای توکن جدید خود ایجاد می‌کنند و بخش عمده‌ای از عرضه در گردش آن را نزد خود نگه می‌دارند.

در استخر ییلد فارمینگ، توکن بومی با یک ارز دیجیتال محبوب‌تر مانند اتریوم یا یک استیبل کوین مانند تتر جفت می‌شود. سپس، کاربران را جذب مشارکت در استخر نقدینگی می‌کنند تا ارز بومی پروتکل را با افزودن ارز محبوب خریداری کنند. درنهایت، هنگامی که استخر به اندازه معینی بزرگ شد، بنیانگذاران، استخر نقدینگی را با ذخیره توکن‌های بومی خود پر می‌کنند و به برداشت همه ارزهای دیجیتال محبوب می‌پردازند.

این اقدام، ارزش توکن بومی پروژه را به صفر می‌رساند و همه را با در اختیار داشتن یک ارز دیجیتال بی‌ارزش رها می‌سازد. در حالی که بنیانگذاران استخر با ارز دیجیتال ارزشمند ناپدید می‌شوند. برای در امان ماندن از طرح راگ پول استخرهای نقدینگی، باید اعتبار پروتکل را پیش از واگذاری دارایی‌های خود بررسی کنید.

بهترین پلتفرم های ییلد فارمینگ

در حال حاضر، پلتفرم‌های بسیار زیادی امکان ییلد فارمینگ را ارائه می‌دهند. بنابراین، انتخاب بهترین آن‌ها می‌تواند بسیار دشوار باشد. در ادامه، برخی از بهترین پلتفرم‌ها برای کشت سود ارز دیجیتال را معرفی خواهیم کرد.

۱. آوه

آوه (Aave)، یکی از پلتفرم‌های محبوب برای کشت سود کریپتو است که به دلیل ویژگی وام سریع و بازار وام‌دهی قوی خود شهرت دارد. پروتکل Aave، به کاربران این امکان را می‌دهد تا طیف گسترده‌ای از ارزهای دیجیتال را وام بدهند و وام بگیرند.

۲. سوشی سواپ

سوشی سواپ (SushiSwap)، یک بستر غیرمتمرکز مبادله و ییلد فارمینگ است که فرصت‌های کسب سود خوبی را از طریق سیستم AMM خود ارائه می‌دهد. با ارائه نقدینگی به استخرهای SushiSwap، کاربران می‌توانند کارمزد و توکن‌های SUSHI، توکن حاکمیتی بومی پلتفرم را به‌عنوان پاداش دریافت کنند.

۳. کرو فایننس

کرو فایننس (Curve Finance)، یک بستر غیرمتمرکز مبادله ارز دیجیتال و استیبل کوین است که از طریق استخرهای نقدینگی خود فرصت‌های کشت سود را فراهم می‌سازد. پلتفرم Curve در معاملات با لغزش کم و مبادلات استیبل کوین تخصص دارد. در ضمن، با مکانیسم معاملاتی کارآمد و کارمزدهای رقابتی خود به یک پلتفرم پیشرو برای کشت سود در فضای DeFi تبدیل شده است.

۴. یونی سواپ

یونی سواپ (Uniswap)، یک صرافی غیرمتمرکز بر روی بلاک چین اتریوم است. پروتکل سازنده بازار خودکار (AMM) یونی سواپ، به کاربران اجازه می‌دهد تا توکن‌های ERC-20 را مستقیما مبادله کنند. ارائه‌دهندگان نقدینگی با افزودن دارایی خود به استخرها و کسب کارمزدهای معاملاتی، درآمد غیرفعالی از طریق ییلد فارمینگ به دست می‌آورند. UNI، توکن بومی پروتکل هم به‌عنوان پاداش به ارائه‌دهندگان نقدینگی ارائه می‌شود.

۵. پنکیک سواپ

پنکیک سواپ (PancakeSwap)، به‌عنوان یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) در شبکه هوشمند بایننس فعال است. کاربران می‌توانند با قرار دادن توکن‌های LP و کسب توکن بومی پلتفرم با نام CAKE، مشوق‌های خوبی کسب کنند. پنکیک سواپ با یک رابط کاربرپسند و تنوع گسترده ارزها اولویت‌های مختلف را برآورده می‌کند.

ارز حاصل از ییلد فارمینگ را کجا بفروشیم؟

هنگامی که ارزهای دیجیتال گوناگون را از طریق ییلد فارمینگ به دست آوردید، ممکن است بخواهید پاداش‌های خود را به ارزهای دیجیتال دیگر یا ارز فیات تومان تبدیل کنید. مکان ایده‌آل برای انجام این کار، صرافی تبدیل است، جایی که کمترین کارمزدها و بهترین قیمت‌ها را دریافت می‌کنید.

•   ارائه کمترین کارمزدها، بدون هزینه‌های پنهان، به‌صورت پلکانی و با توجه به حجم معاملات
•   ارائه بهترین نرخ‌های ممکن برای فروش و خرید ارز دیجیتال
•   حضور تعداد زیادی از خریداران و فروشندگان در بازار معاملاتی تبدیل با نقدینگی بالا
•   تضمین حفاظت از دارایی‌های شما با اقدامات امنیتی درجه یک

همین امروز در صرافی تبدیل ثبت نام کنید تا ارزهای دیجیتال به دست آمده خود از طریق کشت سود را به‌طور کارآمد و سودآور بفروشید.

جمع بندی

ییلد فارمینگ، به دلیل بازدهی غیرفعال خود محبوبیت قابل توجهی را در فضای ارزهای دیجیتال به دست آورده است. با این روش درآمدزایی می‌توانید در هنگام انتظار برای افزایش قیمت ارز دیجیتال خود با آن سودآوری هم داشته باشید. با این حال، فراموش نکنید که سنجش اعتبار ارائه‌دهنده خدمات کشت سود و استخرهای نقدینگی باید در صدر اولویت‌های شما باشد.

منابع

1.   kraken.com
2.   crowdswap.org
3.   medium.com
4.   medium.com