سرمایه‌گذار اوبر به دنبال ساخت «بیت‌ کوین بهتر»

اخیراً جیسون کالاکانیس، سرمایه‌گذار معروف و یکی از حامیان اولیه شرکت اوبر، با بیان اینکه «زمان آن رسیده که یک بیت‌ کوین بهتر ساخته شود»، جنجال‌های زیادی را در جامعه ارزهای دیجیتال به راه انداخته است. این اظهارنظر باعث شده تا بسیاری از فعالان این حوزه به بحث و تبادل نظر بپردازند. اما سوال اصلی اینجاست: آیا واقعاً می‌توان یک بیت‌ کوین بهتر ساخت؟ یا اینکه بیت ‌کوین به‌عنوان اولین و معتبرترین ارز دیجیتال، جایگزینی ندارد؟

جیسون کالاکانیس کیست و چرا این حرف را زد؟

جیسون کالاکانیس، یک سرمایه‌گذار فرشته (Angel Investor) شناخته‌شده در دنیای فناوری است که در مراحل اولیه رشد شرکت‌هایی مانند اوبر و رابینهود سرمایه‌گذاری کرده است. او اخیراً در پستی در شبکه اجتماعی ایکس (X) با بیش از ۹۸۱ هزار دنبال‌کننده اعلام کرد: «بیت ‌کوین یک بازی فوق‌العاده بوده، اما با توجه به اینکه چند بازیگر بزرگ بازار را در دست گرفته‌اند، زمان آن رسیده که یک بیت ‌کوین بهتر ساخته شود و بازی از نو شروع شود.»

کالاکانیس معتقد است که تمام فناوری‌ها در نهایت جایگزین می‌شوند و بیت  ‌کوین نیز از این قاعده مستثنی نیست. اما آیا این دیدگاه درست است؟ یا اینکه بیت ‌کوین به‌عنوان یک پروتکل پایه، غیرقابل جایگزینی است؟

واکنش جامعه بیت‌کوین به اظهارات کالاکانیس

بسیاری از فعالان و کارشناسان حوزه ارزهای دیجیتال به سرعت به این اظهارات واکنش نشان دادند. برای مثال، برادی سوئنسون، یکی از بنیان‌گذاران Swan Bitcoin، گفت: «پروتکل‌های برنده جایگزین نمی‌شوند، بلکه فناوری‌های جدید بر پایه آنها ساخته می‌شود.» او افزود: «بیت‌ کوین به‌عنوان پروتکلی برای انتقال ارزش هرگز جایگزین نخواهد شد. رقابت اصلی بر سر ایجاد بهترین پروتکل لایه دوم است.»

لایه دوم (Layer-2) چیست؟

برای درک بهتر این بحث، لازم است با مفهوم لایه دوم آشنا شویم. لایه دوم به فناوری‌هایی گفته می‌شود که روی بلاک ‌چین اصلی (در اینجا بیت‌کوین) ساخته می‌شوند تا مشکلاتی مانند سرعت تراکنش‌ها و هزینه‌ها را کاهش دهند. به عبارت ساده، لایه دوم مانند یک بزرگراه کمکی است که ترافیک شبکه اصلی را کاهش می‌دهد.

برای مثال، شبکه لایتنینگ (Lightning Network) یکی از معروف‌ترین پروتکل‌های لایه دوم است که برای افزایش سرعت تراکنش‌های بیت ‌کوین طراحی شده است. این فناوری به کاربران اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تری را انجام دهند.

آیا بیت‌کوین قابل جایگزینی است؟

یکی از دلایلی که بسیاری از کارشناسان معتقدند بیت‌ کوین غیرقابل جایگزینی است، شبکه گسترده و امنیت بالای آن است. وین وان، یکی از طرفداران بیت‌ کوین، در این باره گفت: «مردم به اشتباه فکر می‌کنند که بیت‌ کوین به راحتی جایگزین می‌شود، زیرا آن را فقط به‌عنوان یک دارایی، برنامه یا پلتفرم می‌بینند. اما من بیت ‌کوین را به‌عنوان یک شبکه می‌بینم. هرچه این شبکه بزرگ‌تر شود، احتمال جایگزینی آن کمتر می‌شود.»

برای درک بهتر این موضوع، می‌توانیم بیت‌کوین را به یک بنای تاریخی مانند تخت جمشید تشبیه کنیم. تخت جمشید به‌عنوان یک اثر تاریخی منحصر به فرد، غیرقابل جایگزینی است. ممکن است در آینده بناهای دیگری ساخته شوند، اما هیچ‌کدام نمی‌توانند جایگاه تخت جمشید را بگیرند. بیت‌ کوین نیز به‌عنوان اولین ارز دیجیتال، جایگاه منحصر به فردی در دنیای فناوری دارد.

آینده بیت ‌کوین و لایه‌های دوم

با وجود تمام بحث‌ها، بسیاری از کارشناسان معتقدند که آینده بیت ‌کوین در توسعه لایه‌های دوم است. این لایه‌ها می‌توانند قابلیت‌هایی مانند قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) را به بیت ‌کوین اضافه کنند، چیزی که در حال حاضر در شبکه اصلی بیت ‌کوین وجود ندارد.

با این حال، منیب علی، یکی از بنیان‌گذاران استکس (STX)، هشدار داده است که بیش از دو سوم پروژه‌های لایه دوم بیت‌ کوین در سه سال آینده از بین خواهند رفت، زیرا هیجان اولیه آن‌ها کاهش می‌یابد.

جمع‌بندی: آیا بیت‌کوین بهتر ممکن است؟

با توجه به تمامی این بحث‌ها، به نظر می‌رسد که ساخت یک «بیت ‌کوین بهتر» چندان ساده نیست. بیت ‌کوین به‌عنوان اولین و معتبرترین ارز دیجیتال، شبکه‌ای گسترده و امنیتی بالا دارد که جایگزینی آن را دشوار می‌کند. به جای تلاش برای جایگزینی بیت‌ کوین، توسعه لایه‌های دوم می‌تواند راه‌حلی عملی‌تر برای بهبود عملکرد آن باشد.

اگر شما هم به تازگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال شده‌اید، بهتر است ابتدا با مفاهیم پایه‌ای مانند بلاک‌چین، لایه دوم و قراردادهای هوشمند آشنا شوید. این مفاهیم به شما کمک می‌کنند تا درک بهتری از آینده این فناوری داشته باشید.