چکیده

احراز هویت دو عاملی (2FA) نقش بسیار حیاتی در حفظ امنیت و دارایی‌های افراد در دنیای ارز دیجیتال دارد. از آنجایی که خرید ارز دیجیتال به صورت غیرمتمرکز و بدون واسطه بانکی انجام و نگهداری می‌شوند، هرگونه دسترسی غیرمجاز به کیف‌ پول ارز دیجیتال یا حساب کاربری می‌تواند منجر به از دست رفتن کامل سرمایه شود. احراز هویت دو عاملی به عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای جلوگیری از هک و دسترسی غیرمجاز به حساب‌ها شناخته می‌شود و هر کاربری که در این حوزه فعالیت می‌کند، باید از این قابلیت استفاده کند تا دارایی‌های خود را ایمن نگه دارد. 

مزایای استفاده از احراز هویت دوعاملی

بزرگ‌ترین رویداد ارز دیجیتال ایران با شرکت در این رویداد و دعوت از دوستان خود می‌توانید بدون قرعه‌کشی BMW X3 برنده شوید.

شرکت در رویداد

جلوگیری از دسترسی غیرمجاز

ارزهای دیجیتال به خصوص بیت کوین و اتر دلیل ارزش بالا و عدم امکان بازپس‌گیری دارایی‌ها پس از سرقت، هدف جذابی برای هکرها هستند. احراز هویت دو عاملی با اضافه کردن یک لایه امنیتی دیگر به رمز عبور، از دسترسی غیرمجاز به کیف‌پول‌ها، صرافی‌ها و حساب‌های کاربری جلوگیری می‌کند. حتی اگر هکری موفق به دسترسی به رمز عبور شما شود، بدون کد تأیید دو عاملی نمی‌تواند به حساب دسترسی پیدا کند.

حفاظت از کیف‌پول‌های دیجیتال و صرافی‌ها

در صرافی‌های خارجی ارز دیجیتال مثل Binance، Coinbase و Kraken و صرافی‌‌ ارز دیجیتال ایرانی مثل تبدیل فعال‌سازی 2FA می‌تواند به‌طور قابل توجهی امنیت حساب شما را بالا ببرد. همچنین برای تراکنش‌های با رقم بالا، اغلب تأیید دو عاملی اجباری است که این امر از انجام تراکنش‌های غیرمجاز جلوگیری می‌کند.

 کاهش ریسک فیشینگ

با اینکه رمز عبور ممکن است از طریق فیشینگ به سرقت برود، 2FA می‌تواند به‌عنوان مانعی اضافی عمل کند. حتی اگر مهاجم رمز عبور شما را به دست آورد، بدون دسترسی به نرم‌افزار احراز هویت دو عاملی شما (مثل Google Authenticator)، امکان ورود به حساب کاربری ارز دیجیتال شما را نخواهد داشت.

 ایجاد اعتماد بیشتر در معاملات

استفاده از 2FA در حوزه ارز دیجیتال، اعتماد بیشتری بین کاربران و پلتفرم‌ها ایجاد می‌کند. صرافی‌ها و پلتفرم‌هایی که از احراز هویت دو عاملی پشتیبانی می‌کنند، به کاربران خود اطمینان می‌دهند که برای امنیت کاربرانشان ارزش زیادی قائل هستند.

 اپلیکیشن‌ها و ابزارهای 2FA برای ارز دیجیتال

همان‌طور که قبلاً اشاره شد، از اپلیکیشن‌هایی مانند Google Authenticator و Microsoft Authenticator برای احراز هویت دو عاملی استفاده می‌شود. همچنین، کلیدهای سخت‌افزارهایی مانند YubiKey و کیف‌پول‌های سخت‌افزاری مثل Ledger و Trezor نیز از احراز هویت دو عاملی پشتیبانی می‌کنند.

روش‌های جایگزین یا مکمل احراز هویت دوعاملی برای تأمین امنیت

1. احراز هویت چندعاملی (MFA)

احراز هویت چندعاملی (Multi-Factor Authentication) یک گام فراتر از 2FA است و شامل چندین لایه امنیتی می‌شود. در این روش، به‌جز رمز عبور و کد تأیید دو عاملی، از اطلاعات بیومتریک (مانند اثر انگشت، تشخیص چهره یا اسکن عنبیه) و یا حتی کارت‌های هوشمند استفاده می‌شود. این روش امنیت بیشتری نسبت به 2FA ارائه می‌دهد.

2. کیف‌پول‌های سخت‌افزاری

کیف‌پول‌های سخت‌افزاری مانند Ledger و Trezor از جمله ابزارهای امن برای نگهداری ارزهای دیجیتال هستند. این دستگاه‌ها به صورت آفلاین و بدون اتصال به اینترنت کار می‌کنند و تنها زمانی که به کامپیوتر متصل می‌شوند، تراکنش‌ها تأیید می‌شوند. استفاده از کیف پول سخت‌افزاری به کاربران امکان می‌دهد تا حتی بدون نیاز به 2FA، امنیت بالاتری داشته باشند.

3. تأیید هویت بیومتریک

تأیید هویت بیومتریک مانند اثر انگشت یا تشخیص چهره در بسیاری از صرافی‌ها و کیف‌پول‌های دیجیتال به عنوان یک جایگزین یا مکمل برای 2FA استفاده می‌شود. این روش به کاربر این امکان را می‌دهد که با استفاده از ویژگی‌های فیزیکی منحصربه‌فرد خود به حساب‌هایش دسترسی پیدا کند.

4. کلیدهای امنیتی فیزیکی (Security Keys)

ابزارهایی مانند YubiKey، نوعی کلید امنیتی فیزیکی هستند که از طریق پورت USB یا ارتباط NFC به دستگاه‌ها متصل می‌شوند. برای تأیید ورود به حساب‌های کاربری، کاربران باید این کلید را وارد کنند. این ابزار به دلیل این‌که به صورت فیزیکی در اختیار کاربر است، امنیت بالاتری نسبت به رمزهای عبور و حتی 2FA ارائه می‌دهد.

5. رمزهای عبور یک‌بار مصرف مبتنی بر سخت‌افزار (Hardware OTP Tokens)

برخی از شرکت‌ها و صرافی‌ها از دستگاه‌های تولید رمز یک‌بار مصرف (OTP) فیزیکی استفاده می‌کنند. این دستگاه‌ها مشابه اپلیکیشن‌های تأیید هویت مانند Google Authenticator عمل می‌کنند اما به صورت فیزیکی به کاربر ارائه می‌شوند. یکی از نمونه‌های این دستگاه‌ها، RSA SecurID است.

فعال‌ کردن احراز هویت دو عاملی

• Google Authenticator و Microsoft Authenticator:

1. ابتدا اپلیکیشن Google Authenticator یا Microsoft Authenticator را از فروشگاه‌های Google Play یا Apple Store دانلود و نصب کنید.
2. وارد حساب کاربری خود در صرافی یا اپلیکیشنی که از آن استفاده می‌کنید، بشوید.
3. در قسمت تنظیمات امنیتی (Security Settings)، گزینه “Two-Factor Authentication” یا “2FA” را پیدا کنید.
4. به شما یک کد QR نمایش داده می‌شود. اپلیکیشن تأیید هویت خود را باز کرده و گزینه Add Account  را انتخاب کنید.
5. با استفاده از دوربین تلفن، کد QR را اسکن کنید.
6. سپس کد یک‌بار مصرف تولید شده توسط اپلیکیشن را وارد کنید تا فرایند فعال‌سازی تکمیل شود.

• فعال‌سازی 2FA در صرافی‌های ارز دیجیتال

1. وارد حساب کاربری خود در صرافی آنلاین شوید.
2. به بخش Security Settings یا تنظیمات امنیتی بروید.
3. گزینه Enable Two-Factor Authentication  یا فعال‌سازی احراز هویت دو عاملی را انتخاب کنید.
4. صرافی به شما یک کد QR برای اسکن در اپلیکیشن Google Authenticator یا Microsoft Authenticator ارائه می‌دهد.
5. پس از اسکن کد QR، کد یک‌بار مصرف تولید شده توسط اپلیکیشن را وارد کرده و تأیید کنید.
6. ممکن است از شما خواسته شود کد پشتیبان (Backup Codes) را ذخیره کنید. این کدها را در جایی امن به صورت فیزیکی نگه دارید تا در صورت سرقت یا خراب‌شدن ناگهانی موبایل، باز هم به حساب خود دسترسی داشته باشید.

• کیف‌پول‌های سخت‌افزاری (Ledger و Trezor)

1. دستگاه کیف‌پول سخت‌افزاری خود را به کامپیوتر یا گوشی خود متصل کنید.
2. نرم‌افزار مدیریت کیف‌پول خود Ledger Live یا Trezor Suite را باز کنید.
3. به بخش Security Settings رفته و گزینه Two-Factor Authentication یا احراز هویت دو عاملی را فعال کنید.
4. به شما یک کد QR یا کلید تنظیمات داده می‌شود که باید آن را با اپلیکیشن Google Authenticator یا Microsoft Authenticator اسکن کنید.
5. پس از اسکن کد QR، کد یک‌بار مصرف تولید شده را وارد کرده و تأیید کنید.

• استفاده از YubiKey برای احراز هویت دو عاملی

1. از طریق USB یا NFC ،YubiKey خود را به دستگاه متصل کنید .
2. وارد حساب کاربری خود در صرافی شوید.
3. در بخش Security Settings، گزینه Enable YubiKey Authentication  را انتخاب کنید.
4. با فشردن دکمه روی YubiKey، آن را به‌عنوان ابزار تأیید هویت دو عاملی تأیید کنید.
5. هر بار که بخواهید وارد حساب خود شوید یا تراکنشی انجام دهید، باید YubiKey را متصل و دکمه آن را فشار دهید.

نکات مهم در فعال کردن 2FA

• همیشه کدهای پشتیبان (Backup Codes) را پس از فعال‌سازی 2FA ذخیره کنید. در صورت از دست دادن گوشی یا دستگاه تأیید هویت، این کدها تنها راه بازیابی دسترسی به حساب خواهند بود.
• برای امنیت بیشتر، به جای پیامک از اپلیکیشن‌های تأیید هویت مثل Google Authenticator استفاده کنید.
• در صورت استفاده از YubiKey یا کیف‌پول سخت‌افزاری، دستگاه‌ها را در مکانی امن نگه دارید.

هکرها با چه روش‌هایی احراز هویت دو عاملی رو دور می‌زنند؟

حملات فیشینگ (Phishing) پیشرفته

فیشینگ یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای دور زدن 2FA  است. در این نوع حمله، هکرها یک وب‌سایت یا ایمیل جعلی طراحی می‌کنند که بسیار شبیه به وب‌سایت واقعی صرافی یا کیف‌پول دیجیتال است. کاربر وارد این وب‌سایت جعلی شده و نام کاربری، رمز عبور، و کد 2FA خود را وارد می‌کند. در این لحظه، هکرها می‌توانند به صورت هم‌زمان به وب‌سایت واقعی وارد شوند و به‌طور فوری از کد 2FA استفاده کنند، قبل از اینکه کاربر متوجه حمله شود.

حملات مرد میانی (Man-in-the-Middle)

در این حمله، هکرها به نوعی بین کاربر و سرویس‌دهنده اصلی قرار می‌گیرند. به این صورت که کاربر فکر می‌کند در حال ارتباط مستقیم با صرافی یا کیف‌پول دیجیتال خود است، اما در واقع اطلاعات به دست هکرها می‌رسد. حتی کد 2FA که کاربر وارد می‌کند نیز توسط هکرها شنود می‌شود. با استفاده از این کد، هکرها می‌توانند به حساب کاربر دسترسی پیدا کنند.

سیم‌سوآپینگ (SIM Swapping)

در این نوع حمله، هکرها تلاش می‌کنند تا کنترل شماره تلفن همراه کاربر را به دست بگیرند. این کار معمولاً با دسترسی به اپراتور تلفن همراه و متقاعد کردن آن‌ها برای انتقال شماره تلفن قربانی به یک سیم‌کارت جدید انجام می‌شود. پس از انجام این کار، هکرها می‌توانند پیامک‌های حاوی کد 2FA را دریافت کنند و از این طریق به حساب کاربری دسترسی پیدا کنند. سیم‌سوآپینگ به‌ویژه در مواردی که از پیامک برای 2FA استفاده می‌شود، خطرناک است.

بدافزارها (Malware)

بدافزارهای پیشرفته می‌توانند به سیستم یا تلفن همراه کاربر نفوذ کنند و کدهای 2FA  را دریافت کنند. این بدافزارها ممکن است پیامک‌ها را شنود کرده یا از طریق Screen Recorder اپلیکیشن‌های تأیید هویت مانند Google Authenticator را هدف قرار دهند. هکرها از این طریق می‌توانند به‌طور مستقیم کدهای 2FA  را دزدیده و به حساب‌های کاربری ارز دیجیتال قربانی دسترسی پیدا کنند.

نقص‌های امنیتی در اپلیکیشن‌ها یا سرویس‌ها

برخی از صرافی‌ها یا کیف‌پول‌های ارز دیجیتال ممکن است دارای نقص‌های امنیتی در سیستم 2FA خود باشند. اگر این سرویس‌ها به درستی لایه‌های امنیتی خود را پیاده‌سازی نکرده باشند، هکرها ممکن است بتوانند از این ضعف‌ها برای دور زدن 2FA استفاده کنند. برای مثال، اگر یک صرافی به کاربر امکان ریست کردن 2FA را با اطلاعات ناکافی دهد، هکرها می‌توانند از این روش برای دسترسی به حساب استفاده کنند.

حملات مهندسی اجتماعی (Social Engineering)

در این نوع حمله، هکرها به‌جای استفاده از تکنیک‌های فنی، سعی می‌کنند تا با فریب‌دادن کاربر یا کارمندان صرافی، اطلاعات حساس قربانی را به دست بیاورند. مثلاً هکرها ممکن است کاربر را متقاعد کنند که اطلاعات ورود یا کدهای 2FA خود را در اختیار آن‌ها قرار دهد.

استفاده از کلون کردن اپلیکیشن‌های تأیید هویت

هکرها ممکن است تلفن همراه یا دستگاه‌های کاربر را دستکاری کرده و اپلیکیشن تأیید هویت را کلون کنند. اگر اپلیکیشن تأیید هویت مانند Google Authenticator  یا Microsoft Authenticator بر روی دستگاه هک شده یا در معرض بدافزار قرار گرفته باشد، کدهای 2FA می‌توانند به راحتی توسط هکرها دزدیده شوند.

حرف آخر

همانطور که فناوری‌ها پیشرفت می‌کنند، هکرها نیز در تلاش هستند تا روش‌های جدیدی برای دور زدن لایه‌های امنیتی پیدا کنند. بنابراین، توصیه می‌شود که کاربران همواره اپلیکیشن‌های تأیید هویت خود را به‌روزرسانی کنند و از جدیدترین راهکارهای امنیتی بهره ببرند. امنیت یک فرایند پویاست و با توجه به افزایش ارزش دارایی‌های دیجیتال، آگاهی از به‌روزرسانی‌های امنیتی و استفاده از ابزارهای پیشرفته مانند احراز هویت چندعاملی باید بیشتر شود.