وام ارز دیجیتال یا crypto lending چیست؟

چکیده

سرمایه‌گذاران بازار ارزهای دیجیتال می‌توانند دارایی ارز دیجیتال خود را به متقاضیان وام، قرض بدهند که به آن وام ارز دیجیتال (Crypto Lending) می‌گویند. طی این فرآیند، فرد وام‌گیرنده باید بهره‌ وام ارز دیجیتال را پرداخت کند. پلتفرم واسطه، مبالغی را که به‌عنوان بهره‌ پرداخت می‌شوند، جمع‌آوری و به وام‌دهندگان پرداخت می‌کند. انواع وام‌های ارز دیجیتال عبارتند از: وام وثیقه‌ای (Collateralized Loan) و وام بدون وثیقه‌ (Uncollateralized Loan). در وام وثیقه‌ای متقاضیان دریافت وام باید پیش از دریافت وام، مقدار معینی از دارایی دیجیتال خود را به پلتفرم مدنظر پرداخت کنند. اما در وام بدون وثیقه نیاز به انجام چنین کاری نیست. وام ارز دیجیتال نسبت به وام‌های بانکی مزایای بسیاری دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به نبود محدودیت‌های سنی و جغرافیایی و همچنین عدم نیاز به ارائه مدارک شناسایی و ضامن اشاره کرد.

سرمایه‌گذاران بازار ارزهای دیجیتال می‌توانند دارایی ارز دیجیتال خود را به متقاضیان وام، قرض بدهند و بهره آن را دریافت کنند که به آن وام ارز دیجیتال (Crypto Lending) می‌گویند. طی این فرآیند، فرد وام‌گیرنده باید بهره‌ وام ارز دیجیتال را پرداخت کند. پلتفرم واسطه، مبالغی را که به‌عنوان بهره‌ پرداخت می‌شوند، جمع‌آوری و به وام‌دهندگان پرداخت می‌کند.

دراین‌بین پرسش‌هایی مطرح می‌شوند، مثلاً آیا وام ارز دیجیتال قابل‌اعتماد است؟ نیاز به ضامن دارد؟ چه تفاوتی با وام معمولی دارد؟ در ادامه به بررسی کامل این موارد خواهیم پرداخت. همراه ما باشید.

دیفای چیست؟

دیفای (DeFi) که نام خود را از ترکیب دو کلمه Decentralized و Finance به دست آورده است، به امور مالی غیرمتمرکزی اشاره دارد که در بستر بلاک‌چین و بدون نیاز به هیچ نهاد یا واسطه‌ای ازجمله بانک ارائه می‌شود. یکی از این خدمات، وام ارز دیجیتال است.

ثبت نام با موفقیت انجام شد

چکیده دنیای کریپتو در یک ایمیل

با عضویت در خبرنامه تبدیل از جدیدترین مقالات آموزشی و تاثیرگذارترین اتفاقات ارزهای دیجیتال در یک ایمیل مطلع شوید.

عضویت

تفاوت وام معمولی با وام ارز دیجیتال

در ادامه به چند مورد از تفاوت‌های وام ارز دیجیتال با وام معمولی اشاره می‌کنیم.

• در بانک ملزم به ارائه ضمانت‌هایی مانند سند خانه یا فیش حقوقی هستید؛ اما در کریپتو لندینگ می‌توانید دارایی دیجیتال خود را به‌عنوان وثیقه قرار دهید.
• افراد زیر ۱۸ سال و فاقد شغل ثابت از تسهیلات بانکی بی‌بهره‌اند، اما برای دریافت وام ارز دیجیتال کافی است ارز دیجیتال داشته باشید تا آن را دریافت کنید.
• در فرایند دریافت وام از بانک باید مدتی منتظر واریز پول بمانید، اما در وام ارز دیجیتال پس از تأیید قرارداد مبلغ به حساب کیف پول شما پرداخت می‌شود.

منظور از وام وثیقه‌ای چیست؟

در وام وثیقه‌ای، وام‌گیرندگان برای آنکه از تسهیلات برخوردار شوند باید وثیقه ارائه دهند. متقاضیان دریافت وام باید پیش از دریافت وام، مقدار معینی از دارایی دیجیتال خود را به پلتفرم مدنظر پرداخت کنند.

وام‌گیرنده و وام‌دهنده باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟

مراحل و شرایط دریافت و دادن وام ارز دیجیتال ممکن است در هر پلتفرم متفاوت باشد، اما در جدول زیر فرآیند وام‌دهی ارز دیجیتال را مشاهده می‌کنید.

انواع وام‌های ارز دیجیتال و توضیح مفصل هرکدام

وام‌‌های ارز دیجیتال همانند وام‌های بانکی انواع گوناگونی دارند که هرکدام از آن‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارد. در ادامه به‌صورت جداگانه انواع وام ارز دیجیتال را بررسی می‌کنیم.

وام وثیقه‌ای (Collateralized Loan)

در وام وثیقه‌ای، وام‌گیرندگان برای آنکه از تسهیلات برخوردار شوند باید وثیقه ارائه دهند. متقاضیان دریافت وام باید پیش از دریافت وام، مقدار معینی از دارایی دیجیتال خود را به پلتفرم مدنظر پرداخت کنند.

وام بدون وثیقه (Uncollateralized Loan)

در وام بدون وثیقه، وام‌گیرنده باید برای دریافت وام موردنظر خود مراحل احراز هویت را پشت‌سر بگذارد. با توجه به‌ این‌که در این نوع وام نیازی به وثیقه‌ نیست، سرمایه‌ وام‌دهندگان در معرض خطر قرار می‌گیرد، ازاین‌رو، این نوع وام طرف‌داران زیادی ندارد.

وام‌ فلش (Flash Loan)

یکی از انواع وام‌های بدون وثیقه، وام فلش است. این نوع وام به وام آنی ارز دیجیتال نیز معروف است. در سال ۲۰۱۸، پروتکل دیفای ماربِل (Marble) برای اولین بار ایده وام فلش را مطرح کرد. وام فلش، همان‌گونه که از نامش مشخص است، فرآیند دریافت و پرداخت کوتاهی دارد که در یک بلوک و در بستر بلاکچین انجام می‌شود.

وام اعتباری (Crypto Line of Credit)

وام اعتباری نوعی وام وثیقه‌ای محسوب می‌شود که در فرآیند آن، کاربران می‌توانند درصد معینی از وثیقه سپرده‌شده را وام بگیرند. باتوجه‌به آنکه برای این وام شرایط بازپرداخت تعریف نمی‌شود و بهره فقط به مقدار وام دریافت‌شده تعلق می‌گیرد و باقی‌مانده وثیقه برای برداشت آزاد است، کاربران قادرند از وثیقه خود برداشت کنند.

مزایا و معایب وام ارز دیجیتال

وام‌های ارز دیجیتال نیز از معایب و مزایای خاص خود برخوردارند که در ادامه به بررسی هرکدام می‌پردازیم.

مزایای وام ارز دیجیتال

• فرصتی عالی برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال کسب درآمد از ارز دیجیتال‌اند
• دریافت وام بدون پیچیدگی‌های پروسه‌های بانکی
• نیازی به مطرح‌کردن دلیل درخواست وام نیست تا فقط در یک زمینه از آن استفاده کنید
• مبلغ وام بر اساس وثیقه موردنظر مشخص می‌شود و ربطی به سوابق و پرداخت‌های وام‌گیرنده ندارد
• نبود محدودیت‌های جغرافیای و امکان دسترسی در سراسر دنیا
• مبلغ وام در هیچ مرکز مالی متمرکزی ثبت نمی‌شود، ازاین‌رو از پاسخ‌گویی به اداره مالیات معاف خواهید بود
• وام‌گیرنده می‌تواند مبلغ وام را تعیین کند و محدودیتی در آن وجود ندارد

معایب وام ارز دیجیتال

• پیش از دریافت وام باید به مدت مشخصی دارایی خود را در پلتفرم‌ لندینگ سپرده‌گذاری کنید، در صورت نیاز به برداشت وجه باید مدت زیادی منتظر بمانید، چراکه بیشتر پلتفرم‌ها با مشکل عدم نقدینگی روبه‌رو هستند.
• ازآنجایی‌که وام‌دهی ارز دیجیتال با استفاده از قرارداد هوشمند انجام می‌شود، کوچک‌ترین خطایی در کدنویسی قرارداد می‌تواند آن را در برابر حملات هکرها آسیب‌پذیر کند.
• وثیقه هنگفتی که پلتفرم برای وام‌گیرنده تعیین می‌کند یکی دیگر از معایب وام ارز دیجیتال است. سیستم برای دریافت وثیقه از وام‌گیرنده به‌گونه‌ای برنامه‌ می‌ریزد که اگر ارزش ارز دیجیتال وثیقه‌شده به‌شدت کاهش پیدا کرد، همچنان ارزشش برابر با وام یا حتی بیشتر از آن باشد. بااین‌حال، اگر ارزش دارایی وثیقه به‌حدی کاهش یابد که از مبلغ وام کم‌تر شود، سیستم برای جبران ضرر به‌صورت خودکار وثیقه را به حراج می‌گذارد. به این موضوع لیکوئید یا نقدشدن ارز دیجیتال می‌گویند.
• بیشتر پلتفرم‌های وام ارز دیجیتال نرخ بهره بالایی دارند. البته این موضوع به ‌نفع وام‌دهندگان است، اما برای وام‌گیرندگان مشکلی جدی به شمار می‌رود؛ چراکه وام‌گیرندگان در برخی از پلتفرم‌ها باید تا سقف ۲۰ درصد بهره سالانه پرداخت کنند! در بعضی موارد دریافت وام بانکی منطقی‌تر به‌نظر می‌رسد.

نکات مهم هنگام گرفتن وام ارز دیجیتال

پیش از آنکه به سراغ وام ارز دیجیتال بروید، ابتدا باید چند موضوع را به‌خوبی بررسی کنید تا از زیان دور بمانید و بتوانید با موفقیت وام موردنظر خود را دریافت کنید. در ادامه چند نکته را در این زمینه مطرح کرده‌ایم.

بررسی امنیت پلتفرم

امروزه، دنیای ارزهای دیجیتال یکی از پرسودترین هدف‌های حملات سایبری است، بنابراین، امنیت پلتفرم‌‌های وام‌دهی اهمیت بسیار بالایی دارد. جالب است بدانید که تا سال ۲۰۲۱ حدود ۱۰ میلیارد دلار از حوزه دیفای کلاهبرداری شده بود. ازاین‌رو، هنگام انتخاب پلتفرم وام‌دهی موردنظر خود به سطح امنیت آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.

بررسی نرخ سود

در بعضی از پلتفرم‌های وام‌دهی ارز دیجیتال، نرخ سود برای وام‌گیرندگان ثابت است، بااین‌حال، در بسیاری از پلتفرم‌های وام‌دهی ارز دیجیتال، نرخ بهره وام با عرضه کوین مدنظر محاسبه می‌شود. ازاین‌رو، نرخ سود در هر پلتفرم متفاوت است و بر اساس بازار ارزهای دیجیتال دستخوش تغییر می‌شود.

بررسی شرایط بازپرداخت

شرایط بازپرداخت یکی دیگر از موضوعاتی است که در هر پلتفرم وام‌دهی متفاوت است. ازاین‌رو، پیش از آنکه پلتفرم موردنظر خود را برای دریافت وام یا وام‌دهی انتخاب کنید، حتماً شرایط مدت‌زمان پرداخت وام، برنامه پرداخت و مقدار جریمه در صورت عدم پرداخت به‌موقع آن را مطالعه کنید و در این زمینه تمامی اطلاعات لازم را کسب نمایید.

آیا وام ارز دیجیتال قابل‌اعتماد است؟

دقت داشته باشید که همانند تمامی خدماتی که در حوزه دیفای و در بستر بلاک‌چین ارائه می‌شوند، وام‌دهی و وام‌گیری ارز دیجیتال نیز امری است که پیش از ورود به آن ابتدا باید دانش و اطلاعات مربوط را کسب کنید. همواره به ‌یاد داشته باشید که تمامی حوزه‌ها و فعالیت‌های مربوط به ارزهای دیجیتال، همانند معامله و کسب درآمد، نیازمند دانش، تحقیق و بررسی‌های خاص خود هستند.

کدام صرافی‌های خارجی وام ارز دیجیتال می‌دهند؟

در فهرست زیر اسامی صرافی‌های متمرکز خارجی را مشاهده می‌کنید که امکان‌ وام‌گیری را فراهم کرده‌اند.

• بایننس (Binance)
• کوکوین (Kucoin)
• بای‌بیت (Bybit)
• اوکی‌اکس (OKX)

محاسبه سود وام ارز دیجیتال

میزان بهره‌ هرکدام از پلتفرم‌های وام‌دهی ارز دیجیتال نسبت به دیگری متفاوت است، مثلاً در بعضی پلتفرم‌ها، در صورت سرمایه‌گذاری تا ۱۵ درصد سود سالانه دریافت می‌کنید. در بعضی از پلتفرم‌های وام‌دهی ارز دیجیتال، نرخ سود برای وام‌گیرندگان ثابت است.

بااین‌حال، در بسیاری از پلتفرم‌های وام‌دهی ارز دیجیتال، نرخ بهره وام با عرضه کوین مدنظر محاسبه می‌شود. ازاین‌رو، نرخ سود در هر پلتفرم متفاوت است و بر اساس بازار ارزهای دیجیتال دستخوش تغییر می‌شود.

آیا ایرانی‌ها هم می‌توانند وام ارز دیجیتال بگیرند؟

توجه داشته باشید که صرافی‌های متمرکز در زمینه وام‌دهی خدماتی را به کاربران ایرانی ارائه نمی‌دهند. ازاین‌رو، برای بهره‌مندی از وام ارز دیجیتال، باید با مدارک دوستان یا آشنایان خود در خارج از کشور احراز هویت کنید.

آیا وام ارز دیجیتال نیاز به ضامن دارد؟

در فرآیند دریافت وام ارز دیجیتال هیچ‌گونه محدودیتی در زمینه ارائه گواهی‌های تجاری و ضامن رسمی وجود ندارد.

منابع:

investopedia.com

forbes.com