چکیده

شاید تا الان نمی‌دانستید که می‌توانید با پرداخت کارمزد کمتر، دارایی خود را به شبکه اتریوم بریج کنید! پل زدن یا بریج کردن به شبکه اتریوم به روش‌های متفاوتی انجام می‌شود؛ در واقع پل‌های متفاوتی برای انتقال دارایی به شبکه اتریوم وجود دارد. در این مقاله شما را با این روش‌ها آشنا خواهیم کرد. 

بریج چیست؟

اگر با مفهوم بلاک چین آشنا نیستید، قبل از هرچیز به مقاله مربوطه در صرافی تبدیل مراجعه کنید و اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید. زیرا بدون درک بلاک چین، مفهوم «بریج» کمی گیج‌کننده خواهد بود.

بریج یعنی انتقال دارایی بین دو بلاک چین (مثلاً از آربیتروم/پالیگان/BNB Chain به اتریوم)، آن هم بدون نیاز به تبدیل ارز. این کار با اهداف گوناگون و به شیوه‌های متفاوتی انجام می‌شود. پل‌ها در واقع پروتکل‌هایی هستند که با استفاده از قراردادهای هوشمند و یک سیستم پیام‌رسانی روی زنجیره مبدا و مقصد ایجاد می‌شوند و یک مسیر بیرون‌زنجیره‌ای را برای انتقال دارایی ایجاد می‌کنند. پل‌ها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند.

پل‌های رسمی لایه ۲ یا Canonical

این پل‌ها یک رول‌آپ لایه دوم هستند که روی اتریوم ساخته می‌شوندبه لحاظ امنیت، شبیه اتریوم هستند؛ زیرا قوانین بومی شبکه اتریوم در پل لایه ۲ نیز رعایت می‌شود. در واقع پل‌های رسمی یک رول آپ لایه دوم هستند که امنیت خود را از شبکه اتریوم به ارث می‌برند و از نظر سرعت و عملکرد، آزادی عمل بیشتری دارند. البته به دلیل وجود یک بازه زمانی برای اعتراض، خروج دارایی از طریق این رول‌آپ کند است و در برخی مواقع تا ۷ روز طول می‌کشد. در این مدت کاربر قادر به برداشت دارایی نیست، اما بعد از Finalize شدن، دارایی شما آزاد می‌شود.

هزینه گس اتریوم هنگام انتقال دارایی از طریق پل لایه دوم، دوطرفه و پایین‌تر از روش‌های دیگر است، زیرا کارمزد تامین‌کننده نقدینگی یا LP به گس شبکه اضافه نمی‌شود.

چه زمانی بهتر است از پل های رسمی برای بریج کردن به شبکه اتریوم استفاده کنید؟

 اگر عجله ندارید و می‌خواهید با کمترین کارمزد، دارایی خود را به شبکه اتریوم بریج‌‌ ‌کنید، بهتر است از پل‌های رسمی لایه دوم استفاده کنید.

حرف حساب ژانگ پنگ ژائو حرکت در مسیر درست سرمایه‌گذاری با «حرف حساب»

00:00 | 00:00

100

00:00 | 00:00

پل‌های نقدینگی یا Fast/Liquidity Bridges

در سوی دیگر، پل‌های نقدینگی قرار دارند. در این پل‌ها یک نفر در زنجیره مقصد، یعنی اتریوم، دارایی موردنظر شما را پرداخت کرده و بعدا آن را از حساب خود در استخر تسویه می‌کند.

 این پل در مقایسه با پل لایه دوم، روش سریع‌‌تری برای بریج کردن به شبکه اتریوم است و معمولا ظرف چند دقیقه انجام می‌شود؛ زیرا تامین‌کننده نقدینگی در شبکه اتریوم و در استخرهای این شبکه دارایی خود را نگهداری می‌کند و در همین شبکه، دارایی را برای شما ارسال می‌کند. در نهایت از آنجا که انتقال درون شبکه‌ای است، در زمان کوتاه‌تری به دست شما می‌رسد.

با توجه به سرعت عمل بالای این نوع از بریج کردن به شبکه اتریوم، هزینه انتقال اندکی بالاتر خواهد بود. زیرا کارمزد LP یا همان Liquidity Provider و در برخی موارد اسلیپیج نیز به هزینه گس شبکه افزوده می‌شود.

نکته: باید در انتخاب تامین‌کننده‌ها محتاطانه عمل کنید تا با مشکلاتی مانند هک و کمبود نقدینگی مواجه نشوید؛ زیرا امنیت به پروتکل پل بستگی دارد.

چه زمانی بهتر است از پل های نقدینگی برای بریج کردن به شبکه اتریوم استفاده کنید؟

اگر عجله دارید و مشکلی با پرداخت هزینه بیشتر برای انتقال دارایی به شبکه اتریوم ندارید، پل‌های نقدینگی انتخاب بهتری برای شما هستند.

 چه زمانی به شبکه اتریوم بریج کنیم؟

در بخش قبلی در این مورد صحبت کردیم که چه زمانی باید از کدام نوع پل برای بریج کردن به شبکه اتریوم استفاده کنید؛ در ادامه می‌خواهیم به این نتیجه برسیم که اصلا چرا باید بریج کردن را بیاموزیم؟ و چه زمانی به آن نیاز خواهیم داشت؟

برای استفاده از dApp/NFT

بسیاری از پرو‌ژه‌های دیفای و ان‌ اف تی‌ها فقط روی شبکه اتریوم وجود دارند و بدون بریج کردن به شبکه اتریوم قادر به استفاده از آن‌ها نخواهید بود.

تسویه روی لایه اول

اگر می‌خواهید دارایی شما از امنیت لایه ۱ برخوردار باشد، می‌توانید بعد از اتمام فعالیت در شبکه‌های لایه دوم، دارایی خود را به شبکه اتریوم بریج کنید. ددر این حالت اتریوم، مکان امن شما برای نگهداری یا حتی فروش دارایی است و شما دارایی خود را همواره و پس از هر نوع فعالیتی به اتریوم باز می‌‌‌‌‌گردانید.

دسترسی به نقدینگی بیشتر و بازار بزرگ‌تر

 بازار اتریوم به مراتب بزرگ‌تر از بازارهای لایه دو است و اسلیپج یا همان تفاوت قیمت خرید و فروش نیز در اتریوم پایین‌تر است بنابراین اتریوم مکان بهتری برای فروش دارایی است.

مشارکت در رویدادها یا استیکینگ

 ایردراپ‌ها، رای‌گیری‌ها و پروژه‌‌های استیکینگ فقط روی شبکه اتریوم معتبر هستند. بنابراین اگر به دنبال روشی برای کسب درآمد منفعل باشید باید با بریج کردن به شبکه اتریوم، دارایی خود را به فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید متصل کنید.

تامین گس موردنیاز

کارمزد تراکنش‌های L1 با ETH پرداخت می‌شود. برای شارژ موجودی حساب خود برای پرداخت گس نیز می‌توانید بریج کنید.

یکپارچه سازی سرمایه

اگر نمی‌خواهید سرمایه شما روی چند شبکه پراکنده باشد و می‌خواهید همه دارایی خود را روی شبکه اتریوم داشته باشید، باید بریج کردن را فرا بگیرید.

 تبدیل به استاندارد ERC-20

اگر مقصد فقط نسخه اتریومی (ERC-20) را می‌پذیرد، باید همان نسخه را داشته باشید؛ چون بریج «تبدیل استاندارد» نیست، بلکه دریافت نسخه صحیح توکن در مقصد است.

چه زمانی نباید برای بریج کردن به شبکه اتریوم عجله کنید؟

•         شبکه شلوغ است و Gas بالاست: وقتی شبکه شلوغ است، کارمزد اتریوم بالا می‌رود و بهتر است صبر کنید. در این شرایطی، هزینه بریج به صرفه‌ نیست.
•         نسخه توکن در مقصد مبهم است: اگر پروژه مقصد، فقط یک آدرس مشخص را می‌پذیرد و توکن‌های رپ‌شده یا توکن‌‌های هم‌نامی که قراردادهای متفاوتی دارند را نمی‌پذیرد، برنامه dApp ممکن است توکنی که بریج می‌کنید را نپذیرد. به عنوان مثال: «USDT روی اتریوم (ERC-20)» با «USDT روی BNB Chain (BEP-20)» هم نام هستند، اما دو قرارداد متفاوت دارند. dAppی که ERC-20 می‌خواهد، نسخه BEP-20 را نمی‌پذیرد.
•         همان کار روی لایه‌۲ هم ممکن است: اگر دپ موردنظر شما روی شبکه لایه دوم نیز فعالیت دارد، نیازی به پرداخت هزینه بریج کردن ندارید.
•         مبالغ خیلی کم: اگر مبلغی که برای انتقال در نظر دارید بسیار پایین است، بریج کردن منطقی نیست زیرا ممکن است کارمزد انتقال از اصل مبلغ بیشتر شود.

پیش‌نیازها برای بریج کردن به شبکه اتریوم

 برای بریج آماده هستید؟ دست به کار شوید و این مراحل را دنبال کنید:

1. کیف پول اتریومی EVM(Ethereum Virtual Machine) تهیه کنید. متامسک، ترزور یا لجر برای این کار مناسب هستند.
2. کمی ETH برای پرداخت گس شبکه مبدا و مقصد در اختیار داشته باشید. اگر شبکه مبدا شما هم است (Arbitrum/Optimism/Base/Polygon/BNB Chain)، باید توکن بومی آن شبکه را در اختیار داشته باشید.
3. آدرس قرارداد توکن را روی شبکه اتریوم در اختیار داشته باشید.
4. آدرس رسمی پل را ذخیره کنید.

اگر شبکه مبدا و مقصد متفاوت لاشند، به دو کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارید. برای مثال  Phantom برای سولانا و MetaMask برای اتریوم.

تنظیم و آماده‌سازی کیف پول برای بریج کردن به شبکه اتریوم

•         نصب والت و پشتیبان گیری: والت را نصب کنید و عبارت بازیابی را در فضایی آفلاین ذخیره کنید.
•         افزودن شبکه مبدا: اگر مبدا EVM است، آن را به والت متصل کنید.
•         شارژ گس هر دو شبکه را به والت اضافه کنید: به عنوان مثال اگر شبکه مبدا پالیگان باشد، به مقداری MATIC نیاز دارید. اما اگر شبکه مبدا بایننس باشد، به BNB نیاز دارید.
•         Import کردن توکن مقصد در والت: اگر بعد از بریج، دارایی در کیف پول شما نمایش داده نشد، آدرس قرارداد ERC-20 را وارد کرده و دارایی را Import کنید.
•         کیف پول را به پل متصل کنید: وارد وبسایت رسمی پل شوید و پس از اتصال (Connect) شبکه مبدا و مقصد را انتخاب کنید.

 نکات مهم قبل از فشار دادن دکمه «ارسال»

•         مطمئن شوید که شبکه کیف پول روی مبدا تنظیم شده است.
•         موجودی گس را چک کنید تا حداقل موردنیاز را در اختیار داشته باشید. باید گس کافی در مبدا و مقداری ETH در مقصد داشته باشید.
•         مسیر و پل را بررسی کنید و از معتبر بودن آن اطمینان حاصل کنید.
•         آدرس قرارداد توکن در مقصد را چک کنید.
•         ابتدا مبلغی را به‌عنوان تست ارسال کنید تا از مسیر و درستی پل اطمینان حاصل کنید.
•         قبل از ارسال مطمئن شوید که نسخه موردنیاز dApp را برای انتقال در اختیار دارید.

 نکات مهم هنگام انتخاب پل

تا به اینجا در مورد روش انتقال صحبت کردیم. اما مسیر انتقال یا همان پل نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای انتخاب پل این چک لیست را در نظر داشته باشید:

1.     نوع پل: اگر از یک رول‌آپ یا یک شبکه لایه دوم به اتریوم برمی‌گردید، پل رسمی بهترین انتخاب است؛ البته خروج از این رول‌آپ‌ها زمان‌بر است.
2.     مدل امنیت: همواره بهتر است پل‌های trust- minimized را به پل‌های متکی به اپراتور ترجیح بدهید زیرا امنیت پل‌های اعتماد به اتریوم نزدیک‌تر است.
3.     سابقه امنیتی: برای اطمینان از اعتبار پل، کلماتی مانند Hack را در کنار نام پل در اینترنت تایپ کرده و جستجو را آغاز کنید. هک‌های بزرگ نشانه خطر هستند.
4.     سرعت و زمان خروج: در پل رسمی، خروج چند روز طول می‌کشد و اگر عجله دارید بهتر است یک پل نقدینگی انتخاب کنید.
5.     هزینه انتقال: در نظر داشته باشید که در کنار گس باید هزینه تامین‌کننده نقدینگی و در برخی از موارد هزینه اسلیپیج را نیز بپردازید.
6.     عمق نقدینگی: اگر مبلغ بالایی را برای بریج در نظر دارید، پل‌‌هایی را انتخاب کنید که در در مقصد قادر به تامین نقدینگی موردنیاز شما باشند تا با صف‌های طویل یا اسلیپیج‌های زیاد روبه‌رو نشوید.
7.     تجربه کاربری: پل را بررسی کنید و مطمئن شوید که مسیر پیگیری واضحی وجود دارد و در صورت ناموفق بودن تراکنش، قادر به پیگیری هستید.
8.     دامنه رسمی: مراقب سایت‌های فیشینگ باشید و دامنه سایت پل را به دقت بررسی کنید.

نکته بسیار مهم

بریج‌ها از پرریسک‌ترین اجزای فضای کریپتو هستند؛ اعداد خسارت در چند سال اخیر این موضوع را تایید می‌کند. بنابراین حتماً با مبلغ کم تست کنید و بعد رقم اصلی را منتقل کنید. قبل از انتقال چک کنید که:

•         اسکم نشوید. (قراردادها، امضاها، مجوزها، نقدینگی و پشتیبانی سایت مشکوک نباشند.)
•         سایت تقلبی نباشد. (از درستی دامنه اطمینان حاصل کنید.)
•         هزینه گس بالا نباشد. (اگر شبکه شلوغ است، زمان‌بندی را تغییر دهید یا هزینه مسیرهای جایگزین را مقایسه کنید.)

راهنمای گام به گام بریج کردن به شبکه اتریوم

 پیش از آغاز: از آماده بودن کیف‌پول‌ها، وجود مقدار کافی گس در مبدأ و مقصد، بوکمارک‌کردن دامنه رسمی پل/تجمیع‌گر و در اختیار داشتن آدرس قرارداد توکن روی اتریوم اطمینان حاصل کنید.

بریج کردن به شبکه اتریوم از لایه‌۲های اتریومی (Arbitrum / Optimism / Base و …)

اگر عجله ندارید این روش برای شما مناسب است:

1.     شبکه کیف‌پول را بر روی لایه‌۲ مبدأ تنظیم کنید.
2.     به وب‌سایت رسمی پل همان لایه‌۲ مراجعه و کیف‌پول را متصل (Connect) کنید.
3.     گزینه Withdraw / Bridge to Ethereum را انتخاب و توکن و مقدار را مشخص کنید.
4.     در صورت ERC-20 بودن دارایی، ابتدا Approve را بزنید و سپس Confirm را امضا کنید.
5.     در رول‌آپ‌های خوش‌بینانه، مرحله «پنجره اعتراض» برقرار است؛ خروج به لایه‌۱ معمولاً تا حدود ۷ روز زمان می‌برد.
6.     پس از پایان این دوره، در همان رابط پل، عملیات Finalize را در لایه‌۱ اجرا و تراکنش را امضا کنید.
7.     شبکه کیف‌پول را به Ethereum تغییر دهید؛ در صورت عدم نمایش موجودی، آدرس قرارداد ERC-20 توکن را وارد و آن را در کیف‌پول Import کنید.

کنترل نهایی: وضعیت تراکنش‌ها را در اکسپلورر لایه‌۲ و سپس در Etherscan بررسی کنید.

بریج کردن به شبکه اتریوم از زنجیره EVM (Polygon / BNB Chain و …)

اگر عجله دارید و مشکلی با پرداخت هزینه بیشتر ندارید، به این ترتیب عمل کنید:

1. شبکه کیف‌پول را بر روی شبکه مبدأ قرار دهید.
2. به یک تجمیع‌گر/پل معتبر مراجعه، کیف‌پول را متصل و پارامترها را تعیین کنید: From: مبدأ | To: Ethereum؛ سپس توکن و مقدار را برگزینید.
3. برای ERC-20، ابتدا Approve و سپس Confirm را امضا کنید.
4. پس از تکمیل، Relayer در مقصد (Ethereum) دارایی را به آدرس شما واریز می‌کند.
5. شبکه کیف‌پول را به Ethereum تغییر داده و در صورت نیاز، با وارد کردن آدرس قرارداد، توکن را Import کنید.

هزینه کل: گس مبدأ + گس مقصد + LP/Relayer Fee + احتمال اسلیپیج.

بریج کردن از سولانا (Solana) به Ethereum

بریج بین زنجیره‌ای از یک شبکه  غیر EVM به یک شبکه EVM :

1. Phantom (برای سولانا) و MetaMask (برای اتریوم) را آماده و متصل کنید.
2. به پل/تجمیع‌گر سازگار با Solana مراجعه و هر دو کیف‌پول را متصل نمایید.
3. پارامترها را تعیین کنید: From: Solana | To: Ethereum؛ سپس توکن و مقدار را انتخاب کنید.
4. تراکنش را در Phantom تأیید نمایید تا گزینه دریافت در MetaMask نمایان شود.
5. در صورت عدم نمایش، آدرس قرارداد ERC-20 توکن را در MetaMask وارد و Import کنید.

توجه: برخی توکن‌ها، نسخه‌های گوناگون (native/bridged) دارند؛ آدرس قرارداد مقصد را حتماً از منبع معتبر بررسی کنید.

مسیر جایگزین برای بریج کردن به شبکه اتریوم: از طریق صرافی تبدیل

اگر مبتدی هستید یا نیاز به تبدیل هم‌زمان دارید، می‌توانید در صرافی تبدیل به این شکل عمل کنید:

1. دارایی را روی شبکه مبدأ به صرافی واریز کنید.
2. در بخش برداشت، شبکه Ethereum (ERC-20) را انتخاب نمایید.
3. برداشت را انجام دهید و هش تراکنش را در Etherscan پیگیری کنید.
4. در صورت نیاز، توکن را در کیف‌پول Import کنید.

سؤالات متداول (FAQ)

۱) چرا خروج از برخی لایه‌۲ها به اتریوم تا حدود ۷ روز طول می کشد؟

به دلیل وجود پنجره اعتراض در رول‌آپ‌های خوش‌بینانه (Optimistic). در این بازه، امکان طرح اعتراض به دسته تراکنش‌ها وجود دارد؛ پس از انقضای آن، خروج در لایه‌۱ نهایی می‌شود.

۲) چگونه کارمزد را کاهش دهیم؟

•         زمان‌بندی بر اساس Gas Tracker (ارسال در ساعات کم‌ترافیک)،
•         استفاده از تجمیع‌گر مسیر برای مقایسه هزینه/زمان،
•         پرهیز از Approveهای تکراری و انتخاب توکن‌هایی با نقدینگی بالا برای کاهش اسلیپیج.

۳) پس از بریج، توکن در کیف پول نمایش داده نمی شود؛ چه اقدامی لازم است؟

شبکه را روی Ethereum قرار دهید و با وارد کردن آدرس قرارداد ERC-20 توکن، آن را در کیف‌پول Import کنید.

۴) اگر به اشتباه نسخه نادرست توکن دریافت شود (مانند USDC.e به‌جای USDC)، چه باید کرد؟

بنا به محدودیت dApp مقصد، ممکن است قابل استفاده نباشد. معمولاً باید از طریق سواپ/بریج دوباره به نسخه native تبدیل شود. پیش از ارسال، آدرس قرارداد مقصد را کنترل کنید.

۵) آیا می توان تراکنش بریج را در میانه راه لغو کرد؟

پس از تأیید تراکنش بر روی زنجیره، لغو معمولاً ممکن نیست. در صورت بروز اشکال، مستندات پل را برای سازوکار Refund / Slow mode بررسی فرمایید.

۶) حداقل مبلغ بریج چقدر است؟

وابسته به پل و توکن است. مبالغ بسیار کوچک غالباً به‌صرفه نیستند؛ زیرا کارمزد می‌تواند از اصل مبلغ بیشتر شود.

۷) چگونه از ریسک اسکم و وب ‌سایت جعلی پرهیز کنیم؟

دامنه رسمی را از منبع معتبر اخذ و بوکمارک کنید، پیام‌های امضا را مطالعه نمایید، مجوزهای بی‌مورد (Approve نامحدود) صادر نکنید و پس از پایان کار، مجوزها را Revoke کنید. در نهایت، همیشه با مبلغ آزمایشی آغاز کنید.

۸) آیا امکان بریج کردن NFT وجود دارد؟

برخی پل‌ها از استانداردهای NFT پشتیبانی می‌کنند؛ اما این قابلیت عمومی نیست. پیش از اقدام، پشتیبانی پل و سازگاری dApp مقصد با استاندارد NFT را بررسی کنید.

۹) تفاوت اصلی میان «پل رسمی» و «پل نقدینگی» چیست؟

پل رسمی از منظر مدل اعتماد به اتریوم نزدیک‌تر است، اما خروج در رول‌آپ‌ها زمان‌بر است؛ پل نقدینگی انتقال سریع‌تری ارائه می‌کند، ولی LP/Relayer Fee و ریسک‌های مرتبط با نقدینگی/پروتکل را به همراه دارد.