نسبت قیمت به درآمد (P/E) چیست؟
مبتدی
چکیده
نسبت قیمت به درآمد به‌عنوان یکی از پرکاربردترین شاخص‌های تحلیل بنیادی در آموزش ترید، نشان می‌دهد که قیمت فعلی یک دارایی چند برابر سود سالانه آن است. این نسبت به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا گران بودن یا ارزش خرید داشتن یک سهم یا پروژه را تشخیص دهند. اگر قیمت به درآمد بالا باشد، بازار انتظار رشد بالاتری از آن دارایی دارد. درحالی‌که قیمت به درآمد پایین می‌تواند نشانه‌ای از ارزندگی یا ریسک باشد. در این مقاله، نحوه محاسبه، انواع، کاربردها و حتی معادل‌های آن در در بازار ارزهای دیجیتال را بررسی می‌کنیم.
نسبت قیمت به درآمد چیست؟
نسبت قیمت به درآمد (Price to Earnings) یکی از متداول‌ترین ابزارها در تحلیل بازارهای مالی و آموزش ترید است. این نسبت به ما نشان می‌دهد که قیمت یک دارایی نسبت به سود ایجادشده آن چقدر است. به زبان ساده، این نسبت نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران حاضرند چند برابر سود هر سهم، برای خرید آن هزینه کنند.
به‌عنوان مثال، اگر قیمت یک سهم ۱۰۰ هزار تومان باشد و سود سالانه آن ۱۰ هزار تومان، نسبت قیمت به درآمد برابر ۱۰ خواهد بود. یعنی سرمایه‌گذار حاضر است ۱۰ برابر سود سالانه، برای خرید این سهم پول بدهد.
اهمیت نسبت قیمت به درآمد در آموزش ترید
در آموزش ترید و تحلیل بازارها، نسبت قیمت به درآمد نقشی کلیدی دارد. چرا که معیاری از ارزش‌گذاری یک دارایی است و گران‌قیمت یا ارزنده بودن آن را نشان می‌دهد. همچنین کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاران بتوانند دارایی‌ها را با یکدیگر مقایسه کنند.
نسبت قیمت به درآمد، به‌ویژه در بازار سهام به‌عنوان شاخصی برای تعیین ارزش نسبی شرکت‌ها کاربرد دارد. مثلا اگر دو شرکت سود مشابهی داشته باشند، شرکتی که قیمت به درآمد پایین‌تری دارد، از نگاه بسیاری از تحلیلگران ارزنده‌تر خواهد بود.
گرچه در دنیای کریپتو، داده‌های مالی کلاسیک مانند سود هر سهم وجود ندارد، اما بسیاری از پروژه‌ها بر اساس نسبت‌های معادل با قیمت به درآمد تحلیل می‌شوند. مثلا می‌توان به نسبت قیمت به درآمد کل شبکه بلاک چین یا نسبت ارزش بازار به درآمد حاصل از کارمزدها اشاره کرد.
به‌طور کلی، اهمیت این نسبت در نشان دادن تصویری سریع از انتظارات بازار و میزان اشتیاق سرمایه‌گذاران برای آینده آن دارایی نهفته است. به‌طوری‌که با یادگیری این مفهوم می‌توان با ذهن تحلیلی‌تری وارد سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال شد.
ارتباط نسبت قیمت به درآمد و تحلیل بنیادی در آموزش ترید
تحلیل بنیادی یا فاندامنتال، به بررسی ارزش ذاتی یک دارایی می‌پردازد؛ یعنی بررسی می‌کند که آیا یک دارایی به‌درستی قیمت‌گذاری شده است یا خیر. نسبت قیمت به درآمد هم یکی از شاخص‌های کلیدی در این نوع تحلیل است. سرمایه‌گذاران حرفه‌ای، همخوانی یا عدم همخوانی قیمت فعلی سهام با سودآوری آن را با این نسبت ارزیابی می‌کنند.
در آموزش ترید حرفه‌ای، ترکیب تحلیل تکنیکال با تحلیل بنیادی، قدرت تصمیم‌گیری تریدر را چند برابر می‌کند. وقتی یک دارایی از نظر تکنیکال موقعیت خرید دارد و از نظر نسبت قیمت به درآمد نیز کمتر از میانگین صنعت است، سیگنال مثبت ورود به معامله دریافت می‌شود.
مفهوم نسبت قیمت به درآمد در بازار ارزهای دیجیتال کمتر به کار می‌رود. اما تحلیلگران با استفاده از داده‌هایی مانند درآمد شبکه، میزان سوزاندن توکن، نرخ پذیرش ارز و کاربرد پروژه سعی می‌کنند مشابه آن را به مرحله اجرا درآورند. بنابراین درک دقیق مفهوم قیمت به درآمد می‌تواند در ارتقای شناخت فاندامنتال شما از پروژه‌های کریپتویی نیز موثر باشد.
فرمول محاسبه نسبت قیمت به درآمد
فرمول اصلی نسبت قیمت به درآمد بسیار ساده است:
قیمت به درآمد = قیمت بازار سهم ÷ سود هر سهم (EPS)
در این فرمول:
- قیمت بازار سهم (Price) همان قیمتی است که سهم درحال‌حاضر در بازار معامله می‌شود.
- سود هر سهم (Earnings Per Share – EPS)، مقدار سودی است که شرکت در یک دوره (معمولا یک ساله) برای هر سهم خود به‌دست می‌آورد.
مثلا اگر قیمت یک سهم ۲۰۰ هزار تومان و سود آن در سال گذشته ۲۰ هزار تومان باشد، نسبت قیمت به درآمد برابر با ۱۰ خواهد بود. این یعنی سرمایه‌گذاران حاضر به پرداخت ۱۰ برابر سود سالانه برای این سهم هستند. کاربران با یادگیری این فرمول در آموزش ترید می‌توانند درک اولیه‌ای از ارزش‌گذاری دارایی‌های مختلف به‌دست آورند.
مثال ساده برای درک بهتر
فرض کنید دو شرکت داریم:
- شرکت A: قیمت سهم ۱۵۰ هزار تومان، سود هر سهم ۱۵ هزار تومان، نسبت قیمت به درآمد برابر با ۱۰
- شرکت B: قیمت سهم ۱۵۰ هزار تومان، سود هر سهم ۷۵۰۰ تومان، نسبت قیمت به درآمد برابر با ۲۰
در این مثال، شرکت A نسبت قیمت به درآمد پایین‌تری دارد؛ اگر فرض کنیم هر دو شرکت در یک صنعت هستند و کیفیت درآمد آن‌ها مشابه است، شرکت A از دیدگاه بنیادی ارزان‌تر محسوب می‌شود.
این نوع مقایسه، هنگام سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال هم به شکل غیرمستقیم انجام می‌شود. مثلا در تحلیل پروژه‌های کریپتو می‌توان ارزش بازار یک پروژه را نسبت به درآمد شبکه یا نرخ استفاده از آن سنجید تا بینشی شبیه به نسبت قیمت به درآمد به دست آورد.
نسبت قیمت به درآمد بالا بهتر است یا پایین؟
پاسخ این سوال همیشه بستگی به شرایط دارد، به‌طور کلی:
- قیمت به درآمد پایین: ممکن است نشانه‌ای از کم‌ارزش بودن یک سهم باشد، اما گاهی هم می‌تواند از بروز مشکل در رشد شرکت حکایت کند.
- قیمت به درآمد بالا: معمولا نشانه‌ای از انتظارات زیاد بازار نسبت به رشد آینده شرکت است، اما احتمال بیش از حد گران بودن سهم هم وجود دارد.
در آموزش ترید، معمولا توصیه می‌شود نسبت قیمت به درآمد را نه به‌تنهایی، بلکه در کنار سایر ابزارهای تحلیل بنیادی و تکنیکال بررسی کنید. همچنین باید نسبت قیمت به درآمد هر شرکت یا دارایی را با متوسط صنعت مربوطه مقایسه کرد تا تصمیم دقیق‌تری گرفته شود.
انواع نسبت قیمت به درآمد
نسبت قیمت به درآمد در آموزش ترید شامل رویکرد آینده‌نگر و گذشته‌نگر است.
۱. نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر (Forward قیمت به درآمد)
نسبتی است که بر پایه سود پیش‌بینی‌شده در آینده محاسبه می‌شود. در این روش، به جای استفاده از سود گذشته، از سودی استفاده می‌شود که تحلیلگران یا خود شرکت برای دوره آتی پیش‌بینی می‌کنند. این نوع مخصوصا در معاملات بنیادی بسیار اهمیت دارد.
۲. نسبت قیمت به درآمد گذشته‌نگر (Trailing قیمت به درآمد)
این نسبت بر اساس سود واقعی ثبت‌شده در گذشته (معمولا ۱۲ ماه اخیر) محاسبه می‌شود. این روش رایج‌تر و عینی‌تر است، زیرا بر پایه اطلاعات واقعی و نه پیش‌بینی‌ها بنا نهاده می‌شود. این نوع نسبت به‌ویژه برای مقایسه بین شرکت‌ها یا ارزشیابی تاریخی، کاربرد زیادی دارد. ضمنا استفاده از داده‌های گذشته‌نگر در بازارهای پرنوسان مانند بازار ارزهای دیجیتال می‌تواند اطمینان بیشتری به تریدر بدهد.
اما در مجموع ترکیب این دو می‌تواند قدرت تحلیل را در سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال بالا ببرد. در بازار کریپتو نیز تحلیلگران با پیش‌بینی درآمد شبکه یا نرخ سوزاندن توکن‌ها، مفهومی مشابه نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر را برای پروژه‌ها به‌کار می‌برند.
نسبت قیمت به درآمد و سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال
اغلب پروژه‌ها در بازار رمزارزها سود به معنای کلاسیک ندارند و چیزی به نام EPS (سود هر سهم) هم دیده نمی‌شود. بااین‌حال، تحلیلگران حرفه‌ای از نسبت‌های مشابهی برای سنجش ارزش واقعی پروژه‌ها استفاده می‌کنند؛ ابزارهایی که می‌توان آن‌ها را معادل قیمت به درآمد در نظر گرفت. یکی از مهم‌ترین نسبت‌هایی که در کریپتو به‌عنوان معادل قیمت به درآمد شناخته می‌شود، نسبت NVT (ارزش شبکه به تراکنش‌ها) است که به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:
NVT = ارزش بازار ÷ حجم تراکنش‌های روزانه یا درآمد شبکه
نسبت NVT می‌تواند نشان دهد که آیا قیمت فعلی یک رمزارز نسبت به فعالیت واقعی شبکه آن منطقی است یا نه. شاخص NVT بالا درست مانند نسبت قیمت به درآمد، می‌تواند نشانه‌ای از ارزش‌گذاری بیش از حد یا انتظارات بالای بازار باشد. از دیگر معیارهای معادل در دنیای کریپتو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قیمت به فروش (P/S): برای پروژه‌های دارای درآمد مانند صرافی‌های غیرمتمرکز
- ارزش کل قفل‌شده به حجم بازار (TVL/Market Cap): در پروژه‌های دیفای
- قیمت به کارمزد (P/F): در پروژه‌هایی با درآمد از تراکنش‌ها
بررسی پروژه‌های ارز دیجیتال با دید مشابه
در دنیای ارزهای دیجیتال، پروژه‌هایی مانند یونی سوآپ (Uniswap)، آوه (Aave)، اتریوم (Ethereum) یا حتی بایننس کوین (BNB) را می‌توان با نسبت قیمت به درآمد بررسی کرد. به‌عنوان مثال:
- در یونی سوآپ می‌توان درآمد شبکه از کارمزد تراکنش‌ها را به‌عنوان سود در نظر گرفت و آن را با ارزش بازار مقایسه کرد.
- در پروژه‌هایی مانند اتریوم، درآمد ناشی از کارمزدها و مکانیسم سوزاندن ارز ETH، نقش مهمی در تحلیل ارزش ذاتی ایفا می‌کند.
- ارز دیجیتال BNB در اکوسیستم بایننس با مکانیسم توکن‌سوزی دوره‌ای خود، نوعی شبیه‌سازی از تقسیم سود به دارندگان توکن ارائه می‌دهد.
مزایا و معایب استفاده از نسبت قیمت به درآمد
مزایا و معایب استفاده از نسبت قیمت به درآمد را در جدول زیر مشاهده می‌کنید.
| مزایا | توضیح | معایب | توضیح |
| سادگی در محاسبه | قابل محاسبه با دو عدد در دسترس (قیمت و سود) | وابستگی به سود شرکت | گمراه‌کننده در صورت دستکاری یا ناپایدار بودن سود |
| قابل مقایسه بودن | امکان مقایسه سریع بین شرکت‌ها یا دارایی‌ها در یک صنعت خاص | بی‌توجهی به رشد آینده | امکان نادیده گرفتن رشد پیش‌رو در نسبت قیمت به درآمد گذشته‌نگر |
| شاخص اولیه ارزش‌گذاری | کاربرد به‌عنوان اولین ابزار غربالگری در تحلیل بنیادی | قابل‌استفاده نبودن در برخی صنایع یا رمزارزها | عدم امکان محاسبه این نسبت در پروژه‌های بدون سوددهی |
| پایه تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران بزرگ | استفاده توسط تحلیلگران و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای برای بررسی وضعیت بنیادی شرکت یا دارایی | تاثیرپذیری از نوسانات شدید | نوسان شدید قیمت و بی‌معنا شدن قیمت به درآمد در بازارهایی مثل ارز دیجیتال |
| قابل استفاده در آموزش ترید | مفهومی کلیدی برای درک ارزش ذاتی دارایی در مسیر آموزش تحلیل | نیاز به مقایسه صنعتی | امکان اشتباه در تفسیر قیمت به درآمد بدون مقایسه با میانگین صنعت |
جمع بندی
نسبت قیمت به درآمد ابزاری ساده اما قدرتمند برای سنجش ارزش یک دارایی نسبت به سودآوری آن است. شناخت این نسبت به تحلیلگران کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری دقیق‌تری بگیرند. گرچه این شاخص در بازار سهام متداول است، اما مفاهیم مشابه آن در بازار ارزهای دیجیتال هم کاربرد دارد. فهم درست شاخص قیمت به درآمد، به‌ویژه در کنار سایر ابزارهای تحلیلی می‌تواند مسیر معامله‌گری و سرمایه‌گذاری شما را حرفه‌ای‌تر کند.
منابع
دیدگاه‌ها