چکیده
هدرا هش گراف برخلاف دیگر ارزهای دیجیتال روی یک بلاک چین سنتی ساخته نشده است. هدرا متفاوت عمل کرده و روی یک شبکه غیر متمرکز با الگوریتم اجماعی خاص راهاندازی شده است و ادعا میکند که میتواند جایگزین بلاک چین باشد.
این پروژه به دلیل تفاوتهای بنیادین خود با بیت کوین و آلت کوینها، جذابیت ویژهای در نزد سرمایهگذاران به دست آورده و به سبد سرمایه تریدرها راه پیدا کرده است. در این مقاله در مورد چیستی هدرا هش گراف، طرز کار و ویژگیهای خاص آن صحبت میکنیم و شما را با روشهای متفاوت خرید هدرا هش گراف از صرافی تبدیل آشنا میکنیم. با ما همراه باشید.
هدرا هش گراف چیست؟
پروژه هدرا در یک عرضه اولیه در آگوست سال ۲۰۱۸ معرفی شد و یک سال بعد در سپتامبر سال ۲۰۱۹ به بهرهبرداری رسید.
هدرا یک دفتر کار توزیع شده است که برخلاف بلاک چین از فناوری هش گراف استفاده میکند. هش گراف به کامپیوترهای حاضر در شبکه یا همان نودهای شبکه اجازه میدهد که با استفاده از سیستم گاسیپ (Gossip) اطلاعات تراکنشها را درست مانند اخبار داغ پراکنده کنند. پروتکل گاسیپ و همینطور سیستم رایگیری مجازی یا Virtual Voting از جمله مفاهیم بنیادین این شبکه هستند.
شبکه هدرا یکی از پرکاربردترین، پایدارترین و حرفهایترین شبکهها در زمینه ارائه خدمات به کسبوکارهاست که در فضایی کاملا غیرمتمرکز به اشخاص و شرکتها اجازه میدهد برنامههای غیر متمرکز قدرتمندی را طرحی کنند.
تفاوت شبکه هدرا با بلاک چین در چیست؟
بلاک چینهای سنتی از مکانیزمهای اجماعی مانند اثبات انجام کار (PoW) یا اثبات سهام (PoS) برای تامین امنیت و تایید تراکنشها استفاده میکنند. هدرا ازیک ساختار متفاوت و کاملا جدید برای تایید تراکنشها استفاده میکند. شبکه هدرا از مدل PoS الهام گرفته شده است که سطح بالایی از امنیت را ارائه میدهد و از شبکه در برابر هک محافظت میکند. در لایههای اصلی این پروژه از مکانیزم هش گراف به عنوان الگوریتم اجماع استفاده میکند.
تکنولوژی هش گراف شبکه هدرا چیست؟
هدرا هش گراف یک دفتر کل توزیع شده یا DTL است. با مطالعه وبسایت این پروژه در یافتیم که تفاوت اصلی شبکه هدرا با دیگر بلاک چینها در نوع الگوریتم اجماع آن است. این الگوریتم هش گراف نام دارد. هش گراف تراکنشها را با سرعت بالاتری پردازش میکند، تاخیر را به حداقل میرساند و تعداد قابلتوجهی تراکنش را در هر ثانیه (TPS) را پردازش میکند. هش گراف با استفاده از سیستم رایگیری مجازی به اجماع میرسد و این روش در مقایسه الگوریتمهای بلاک چین بسیار کم هزینه و کارآمد است؛ نیازی به صرف برق یا توان محاسباتی نیست و همه نودها حق رای برابری در اختیار دارند و رایگیری به صورت عمومی در شبکه انجام میشود.
از نظر تئوری سرعت پردازش تراکنشها در سیستم هش گراف بسیار بالاست و به ۵۰۰،۰۰۰ تراکنش در ثانیه میرسد؛ این درحالی است که اتریوم یا پولکادات در هر ثانیه چیزی در حدود ۱۰۰ تا ۱۰،۰۰۰ تراکنش را پردازش میکنند که قابل مقایسه با عملکرد هش گراف نیست. به همین دلیل سازندگان هش گراف ادعا میکنند که این الگوریتم از نظر سرعت، هزینه و مقیاسپذیری، یک به روزرسانی به حساب میآید و عملکرد به مراتب بهتری از نسل گذشته یعنی بلاک چین دارد.
تفاوت بعدی شبکه هدرا هش گراف با دیگر بلاک چینها در نوع ذخیرهسازی اطلاعات است. آنچه بلاک چین را جذاب میکند سبک نگهداری از اطلاعات در بلاکهایی میشود که توسط ماینرها استخراج شدهاند. نکته منفی در مورد بلاک چین که در هدرا دیده نمیشود، اتلاف انرژی است. در بلاک چین ماینرها ممکن است پس از تلاش و صرف انرژی فراوان موفق به استخراج دو بلاک شوند اما شبکه تنها یک بلاک را از آنها میپذیرد. این بدان معناست که در این شرایط یکی از بلاکها صرفنظر از انرژی و زمانی که برای استخراج آن صرف شده است از چرخه حذف میشود. در حالی که هدرا از پروتکل گاسیپ برای توزیع اطلاعات مربوط به تاریخچه تراکنشها استفاده میکنند و نودها اطلاعات را مانند خبر در شبکه پراکنده میکنند و این یعنی همه نودها از وضعیت شبکه مطلع هستند. به این ترتیب نیازی به اتلاف منابع برای تولید بلاک وجود ندارد.
هدف هدرا هش گراف چیست؟
هدرا طراحی شده است تا فضایی امن و منصفانه و البته کاربردی را در اختیار توسعهدهندگان قرار دهد و محدودیتها را از میان بر دارد. محدودیتهایی مانند عدم ثبات و سرعت پایین پردازش که در بلاک چینهای سنتی وجود دارند. در یک کلام هدرا برای معرفی مفهومی به نام هش گراف قدم به میان گذاشت که مدعی است میتواند بلاک چین را از صحنه خارج کند.
ویژگی های هدرا هش گراف
در لایه خدمات، سه سرویس هسته در اختیار توسعهدهنده است. سه سرویس هستهای هدرا را مثل سه جعبهابزار کنار هم تصور کنید:
- یکی برای «ثبت زمان و ترتیب اتفاقها»
- یکی برای «ساخت و مدیریت توکن»
- یکی برای «نوشتن قوانین پیچیده بهصورت برنامه».
اما هر کدام چه میکنند و چه زمانی باید از آنها استفاده کنیم؟
Hedera Consensus Service (HCS) (ثبت زمان و ترتیب رویدادها):
برای کسبوکارها راهی کمهزینه است تا ثابت کنند «چه چیزی، چه زمانی و به چه ترتیبی» رخ داده؛ از ردیابی مرسوله تا لاگهای سیستمی و رأیگیری. شما فقط پیام سبک میفرستید، هدرا زمانمهر قطعی و ترتیب منصفانه را تعیین میکند و اثرانگشت آن پیام را در دفترکل نگه میدارد؛ خودِ داده میتواند خارج از شبکه و خصوصی بماند.
Hedera Token Service (HTS) (توکنسازی آماده):
صدور و مدیریت توکنهای قابلتعویض و ان اف تی بدون نیاز به قرارداد هوشمند اختصاصی. میتوانید عرضه را تنظیم کنید، ضرب/سوزاندن انجام دهید، انتقال را محدود یا فریز کنید و سیاستهای دسترسی/انطباق را در سطح توکن اعمال کنید. مناسب برای استیبلکوین، امتیاز وفاداری، بلیت رویداد و توکنیزهکردن داراییها.
Smart Contract Service (سازگار با EVM):
وقتی قوانین پیچیده دارید یا به محاسبات پویا و تعاملات چندمرحلهای نیاز است، قراردادهای هوشمند سالیدیتی روی محیط سازگار با EVM اجرا میشوند و در صورت لزوم با HTS/HCS هم تعامل میکنند. مناسب برای اپهای مالی پیشرفته، بازار مزایده، خزانهداری چندامضایی و موارد مشابه.
در واقع کاربر در شبکه هدرا هش گراف میتوانند با توجه به نیاز خود یک سیستم را برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز انتخاب کند:
- HCS: اگر فقط به ثبت زمان و ترتیب رویدادها نیز دارد.
- HTS: اگر قصد ساخت یک توکن یا NFT دارد.
- قرارداد هوشمند: اگر قوانین پیچیده و تعاملات چندسطحی لازم دارد.
مزایای هدرا هشگراف
نهاییسازی در چند ثانیه: تراکنشها معمولاً ظرف ۳ تا ۵ ثانیه به نتیجه قطعی میرسند؛ بدون انتظار برای چند تأیید بلاک. خاصیت aBFT در قلب این مزیت است.
- میکروکارمزد: هزینه ارسال/اجرای تراکنش بسیار پایین است (کمتر از ۰٫۰۰۱ دلار)، مناسب پرداختهای پرتکرار و خرد.
- پایداری زیستمحیطی: مصرف انرژی کم و اجرای رویکرد کربن-منفی که به معنای عدم انتشار کربن است.
- حاکمیت شورایی: اداره شبکه با شورایی چرخشی از سازمانهای بینالمللی (مانند Google، IBM و Deutsche Telekom) که نود اجرا میکنند و رأی برابر دارند.
- ظرفیت پردازش بالا: توان عملیاتی تا حدود ۱۰،۰۰۰ تراکنش بر ثانیه بدون افزایش کارمزد یا افت تجربه کاربری.
امنیت شبکه هدرا هشگراف چگونه تأمین می شود؟
هدرا از سازوکار اجماع اختصاصی خود یعنی «هشگراف» برای امنسازی شبکه استفاده میکند؛ مدلی که بهصورت ذاتی در برابر خطا و رفتار مخرب تابآور است و به «aBFT» میرسد. aBFT (asynchronous Byzantine Fault Tolerance) = یک استاندارد امنیتی است که معنای سادهای دارد:
حتی اگر بخشی از پیامها دیر برسد یا گم شود، شبکه باز هم میتواند ترتیب و زمانمهر درست تراکنشها را قطعی تعیین کند.
لایه حاکمیت را یک شورای چرخشی تا سقف ۳۹ عضو از حداکثر ۱۱ صنعت مختلف بر عهده دارد. این سازمانها درباره جهتگیری فنی رأی میدهند، روی کد پلتفرم تصمیم میگیرند و نودهای اولیه شبکه عمومی هدرا را اجرا میکنند. تنوع جغرافیایی و صنعتی شورا کمک میکند تصمیمها کمتر به یک بازیگر خاص وابسته باشد.
هدرا در کنار این، از نوعی اثبات سهام بهره میبرد. دارندگان HBAR میتوانند توکنهای خود را استیکینگ کنند تا در امنیت شبکه سهیم شوند و در ازای آن پاداش بگیرند. در حال حاضر مدیریت نودهای اصلی با خود هدرا و اعضای شورا است، اما نقشهراه شبکه حرکت به سمت مدل «بیمجوز» و مشارکت بازتر را هدف گرفته است.
خروجی این چیدمان سهگانه یعنی اجماع هشگراف، حاکمیت شورایی و اثبات سهام برای کاربر ملموس است:
- تراکنشها ظرف چند ثانیه به نتیجه قطعی میرسند.
- ترتیب و زمانمهر آنها قابل اتکاست.
- شبکه حتی زمانی که ارتباطات مطمئن نیستند نیز پایداری خود را حفظ میکند.
این ویژگیها هدرا را برای کاربردهای پرتراکنش و نیازمند قطعیت سریع مناسب میسازد.
هدرا هش گراف چطور کار می کند؟
هدرا بهجای «زنجیرهای از بلاکها» از یک نمودار جهتدار (هشگراف) استفاده میکند؛ هر رویداد تراکنشی گرههای این نمودار را میسازد و به رویدادهای قبلی وصل میشود. اجماع با دو ایده ساده اما مؤثر پیش میرود:
۱- پخش شایعه درباره شایعه (Gossip about Gossip)
نودها خبر رویدادهای جدید را خیلی سریع بین اعضای شبکه پخش میکنند و داخل هر پیام، خلاصهای از چیزهایی که قبلاً شنیدهاند هم میآورند. بهاینترتیب، همه نودها کمکم به یک «تصویر مشترک» از تاریخچه شبکه میرسند.
۲- رأیگیری مجازی (Virtual Voting)
وقتی همه به همان تاریخچه مشترک دسترسی دارند، دیگر لازم نیست رأیها را جداگانه روی شبکه بفرستند. هر نود میتواند محلی و بر اساس همان تاریخچه، تشخیص بدهد اکثریت چه ترتیبی از تراکنشها را قبول دارد. این کار سربار شبکه را کم میکند و تصمیمگیری را سریع میسازد.
خروجی این طراحی، خاصیت aBFT است؛ یعنی حتی اگر بعضی پیامها دیر برسد یا برخی نودها مخرب باشند، شبکه باز هم میتواند «زمانمهر» و «ترتیب منصفانه» تراکنشها را بهطور قطعی مشخص کند. در عمل، تراکنشها معمولاً ظرف چند ثانیه نهایی میشوند و نیازی به انتظار برای چند تأیید پیاپی نیست.
چرا برای کاربر مهم است؟
چون اجماعی بدون ماینینگ و صفهای سنگین بهدست میآید، هزینهها بسیار پایین میماند و ظرفیت پردازش بالا میرود. نتیجه برای کاربردهای واقعی مثل پرداختهای خرد، ثبت سوابق، دیفای و توکنسازی این است: سرعت بالا، کارمزد قابل پیشبینی و اعتماد به اینکه پس از نهاییشدن تراکنش، داده دستکاری نمیشود.
کاربردهای هدرا هش گراف
هدرا برای استفادههای روزمره و سازمانی طراحی شده و در جاهایی میدرخشد که «سرعت قطعی + کارمزد بسیار پایین» مزیت رقابتی ایجاد میکند. چند سناریوی رایج:
- زنجیره تأمین
از مبدا تا مقصد، هر رویداد (تولید، حمل، تحویل) با زمانمهر قطعی ثبت میشود. نتیجه: ردیابی آسانتر، کاهش جعل و اختلافات کمتر بین تأمینکننده و مشتری.
- دیفای و پرداختهای همتابههمتا
کارمزدهای بسیار پایین، پرداختهای خرد و پرتکرار را اقتصادی میکند. از وامدهی و مبادله توکن تا کیفپولهای پرداخت روزمره، اجرا روانتر است.
- هویت و اعتبارسنجی دیجیتال
ثبت امن ادعاها و مدارک (بدون لزوم افشای محتوای کامل) به سرویسها کمک میکند احراز هویت و دسترسی را سادهتر و قابلاعتمادتر انجام دهند.
- رأیگیری و نظرسنجی امن
ثبت زمان و ترتیب آرا روی دفترکل عمومی، شفافیت و امکان بازبینی را بالا میبرد و دخالت انسانی را کاهش میدهد.
- توکنسازی داراییها
صدور استیبل کوین، امتیاز وفاداری، بلیت رویداد و NFT با مدیریت ساده؛ مناسب برای برندها، برنامههای وفاداری و مالکیت دیجیتال.
بنیانگذار هدرا کیست؟
هدرا هشگراف را دو چهره اصلی پایهگذاری کردهاند:
- دکتر لیمون بید (Dr. Leemon Baird)
- منس هارمون (Mance Harmon)
بید مخترع الگوریتم اجماع «هشگراف» است و امروز بهعنوان دانشمند ارشد هدرا فعالیت میکند. پیش از هدرا، سالها در حوزههای علوم رایانه و امنیت کار پژوهشی و مدیریتی داشته و بههمراه هارمون شرکت اسویرلدز (Swirlds Inc.) را هم بنیانگذاری کرده است؛ جایی که بید نقش مدیر ارشد فناوری (CTO) را برعهده دارد.
منس هارمون (Mance Harmon) مدیرعامل هدرا است؛ مدیری با سابقهای طولانی در صنعت فناوری و امنیت اطلاعات. او نیز همبنیانگذار اسویرلدز (Swirlds Inc.) است و در آن شرکت سمت مدیرعامل (CEO) را دارد. ترکیب «نوآوری فنیِ بید» و «مدیریت و اجرا نزد هارمون» مسیر تجاریسازی ایده هشگراف و تبدیل آن به شبکهای عمومی با توکن بومی اچبار (HBAR) را هموار کرده است.
در کنار این دو نفر، تیم رهبری هدرا از مدیران و متخصصانی تشکیل شده که سابقه فعالیت در شرکتها و پروژههای شناختهشده را دارند و با شورای هدرا (Hedera Council) برای جهتدهی فنی و حاکمیتی شبکه همکاری میکنند.
روش خرید هدرا هش گراف (HBAR) از تبدیل
هدرا در صرافی تبدیل فهرست شده است و به دو روش میتوانید آن را تهیه کنید: بازار اسپات و خرید آسان (سواپ).
خرید هدرا در بازار اسپات (Spot Market)
برای شروع، در صفحه خرید هدرا هشگراف و مطابق تصویر شماره ۱ روی گزینه معامله هدرا کلیک کنید.
در صفحهای که باز میشود و در تصویر شماره ۲ میبینید، ستون سمت راست که با کادر آبی و شماره ۱ مشخص شده، فهرست سفارشهای فروش قرار دارد. بخش میانی که با شماره ۲ علامتگذاری شده نمودار قیمت HBAR است؛ میتوانید با تغییر بازه زمانی، رفتار قیمتی را بررسی کنید.
اگر صفحه را کمی پایینتر اسکرول کنید، مطابق تصویر شماره ۳ بعد از لیست فروشها، سفارشهای خرید HBAR نمایش داده میشود. در بخش میانی صفحه هم پس از مقایسه قیمتهای خرید و فروش، سفارش دلخواه خود را ثبت کنید.
پس از تأیید، سفارش شما در بخش سفارشهای فعال قابل مشاهده است.
خرید هدرا از طریق سواپ (خرید آسان)
اگر حجم خریدتان بالاست یا ترجیح میدهید بدون کار با دفتر سفارشها خرید کنید، از گزینه خرید آسان تبدیل استفاده کنید؛ در این حالت یک دارایی را مستقیم با HBAR معاوضه یا سواپ میکنید. برای این منظور از همان صفحه خرید هدرا، گزینه خرید آسان را انتخاب کنید؛ نمونه در تصویر شماره ۴ مشخص است.
اگر از صفحه همه ارزها وارد شدهاید، مطابق تصویر شماره ۵ روی خرید و فروش کلیک کنید و سپس خرید آسان را انتخاب کنید.
پس از ورود به صفحه خرید آسان، مطابق تصویر شماره ۶ مراحل تبادل را انجام دهید. در مرحله ۱ گزینه تبدیل ارز را انتخاب کنید. از باکس شماره ۲ داراییِ مبدا را برگزینید و مقدار را در باکس شماره ۳ وارد کنید. قیمت لحظهای هر واحد HBAR در بخش شماره ۴ نمایش داده میشود. پس از وارد کردن مقدار در باکس شماره ۳ و انتخاب هدرا، مقدار HBAR قابل دریافت بهصورت خودکار در باکس شماره ۵ درج میشود. در پایان، اطلاعات را مرور کنید و برای نهاییسازی روی باکس شماره ۶ بزنید. خرید آسان یا سواپ در صرافی تبدیل بدون نیاز به پرداخت کارمزد انجام میشود.
کجا هدرا هش گراف را نگهداری کنیم؟
اگر قصد دارید در کوتاهمدت معامله کنید، نگهداری HBAR در کیف پول داخلی صرافی تبدیل انتخاب عملیتری است؛ به بازار دسترسی فوری دارید و سفارشگذاری سریع انجام میشود. اگر قصد دارید ارز را برای میانمدت و بلندمدت نگهداری کنید بهتر است آن را به کیف پول ارز دیجیتال شخصی خود منتقل کنید. میتوانید از دو گزینه زیر برای این منظور استفاده کنید:
- هشپک (HashPack): ولت غیرامانی مخصوص هدرا؛ از HBAR، توکنهای HTS و NFT پشتیبانی میکند و روی iOS، اندروید و افزونه کروم در دسترس است. اتصال به لجر هم دارد، بنابراین میتوانید امضای تراکنشها را با سختافزار انجام دهید.
- بلید والت (Blade Wallet): ولت غیرامانی یکپارچه با اکوسیستم هدرا؛ از همه توکنهای HTS (از جمله HBAR) پشتیبانی میکند و امکاناتی مثل خرید/فروش درونبرنامهای و اتصال به برخی کیفپولهای سختافزاری را ارائه میدهد.
نکات ضروری هنگام انتقال
- شبکه را «Hedera/HTS» انتخاب کنید و از قالب آدرسی که ولت/صرافی مقصد خواسته استفاده کنید. هدرا هم شناسه حساب بهصورت ۰.۰.x دارد و هم آدرس سازگار با EVM (0x…)؛ برای واریز به صرافیها معمولاً استفاده از شناسه ۰.۰.x مطمئنتر است.
- قبل از انتقال مبلغ بالا، یک تراکنش آزمایشی کممقدار بفرستید و روی حساب صرافی، احراز هویت دو مرحلهای را فعال کنید.
- اگر از کیفپول سختافزاری استفاده میکنید، میتوانید آن را از طریق HashPack متصل و تراکنشها را امنتر امضا کنید.
سؤالات متداول (FAQ)
آیا میتوان هدرا هش گراف را با ریال/ تومان خرید؟
بله. در صرافی تبدیل میتوانید پس از واریز تومان، هدرا (HBAR) را مستقیماً بخرید. کافی است وارد بازار تتری یا تومانی شوید یا از بخش خرید آسان (سواپ) استفاده کنید.
از چه صرافی هایی می توان هدرا هش گراف را خرید؟
هدرا در فهرست صرافی تبدیل قرار دارد و امکان خرید آن از دو مسیر فراهم است: بازار اسپات برای سفارشگذاری حرفهای و گزینه خرید آسان (سواپ) برای خرید سریع این ارز در اختیار شماست.
منابع:
دیدگاهها