دستگاه ماینر چیست؟ | همه‌چیز در مورد ماینرها

روزگاری مردم استخراج طلا و نقره و سنگ‌های قیمتی را یکی از راه‌های ثروتمند شدن می‌دانستند. در سال‌های اخیر که بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال به‌عنوان طلای جدید مطرح شده‌است، استخراج این ارزها شدت گرفته است و طرف‌داران زیادی پیدا کرده است.

برای استخراج ارزهای دیجیتالی همچون بیت‌کوین به دستگاه‌هایی نیاز داریم که ماینر نامیده می‌شوند. این دستگاه‌ها به ما کمک می‌کنند تا با مشارکت در تأیید تراکنش‌های زنجیره بلاک‌چین ارز دیجیتال، پاداشی را از جنس همان ارز به‌دست آوریم و به‌اصطلاح آن ارز را ماین یا استخراج کنیم.

برای خرید انواع ارزهای دیجیتال، به صرافی تبدیل مراجعه کنید.

دستگاه ماینر چیست؟

دستگاه ماینر نوعی وسیله سخت‌افزاری است که به‌شکل ویژه برای استخراج ارزهای دیجیتال طراحی شده‌است. این دستگاه‌ها باتوجه‌به توان پردازش بالایی که دارند می‌توانند با سرعت بیشتری مسائل را حل کنند.

کارکرد اصلی این دستگاه‌ها حل مسائل بسیار پیچیده و معماگونه ریاضی و تأیید تراکنش‌های ارز دیجیتال بر روی شبکه بلاک‌چین است. با این کار بلوک جدیدی به زنجیره بلاک‌چین اضافه می‌شود. وجود دستگاه‌های ماینر برای اینکه بلاک‌چین بتواند درست کار کند ضروری است. کارکرد این دستگاه‌ها دقت و امنیت سیستم بلاک‌چین را تأمین می‌کند.

چه ارزهایی را می‌توان استخراج کرد؟

باید توجه داشت که همه ارزهای دیجیتال قابلیت استخراج را ندارند. در واقع به‌صورت کلی می‌توان گفت ارزهای دیجیتالی قابلیت استخراج‌شدن را دارند که از سازوکار اجماع «اثبات کار» یا (PoW) استفاده می‌کنند.

دستگاه‌های ماینر برای استخراج چنین ارزهایی ساخته‌شده‌اند و دیگر ارزهای دیجیتال به این صورت قابلیت استخراج را ندارند. پیش‌تر در مقاله چه ارزهایی قابلیت استخراج دارند مفصل‌تر به این موضوع پرداخته‌ایم و تعدادی از بهترین ارزهای قابل‌استخراج را فهرست کرده‌ایم.

انواع دستگاه ماینر

دستگاه‌های سخت‌افزاری ماینر انواع و اشکال متفاوتی دارند که در زیر برخی از مهم‌ترین آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

واحد پردازش مرکزی یا CPU

CPUها پردازشگرهایی هستند که همه کارکردهای پردازشی یک رایانه را انجام می‌دهند. گرچه استخراج ارزهای دیجیتال با CPU امکان‌پذیر است، اما این کار بازدهی بالایی ندارد.

شاید در گذشته باتوجه‌به سختی پایین شبکه و تعداد رقبای کم، استفاده از پردازشگرهای معمولی برای استخراج امری عجیب نبود، اما در حال حاضر اگر بخواهید با این پردازشگرها استخراج ارزهایی مانند بیت‌کوین را انجام دهید، ایجاد بلوک جدید ممکن است مدت‌های مدیدی طول بکشد و کارآمدی لازم را ندارد. به همین خاطر حالا دیگر استخراج بسیاری از ارزهای دیجیتال با استفاده از پردازشگرهای معمول چندان با اقبال مواجه نمی‌شود.

بااین‌حال برخی از ارزهای دیجیتال، الگوریتم استخراج خود را به‌شکلی طراحی کرده‌اند که بتوان با CPU آن‌ها را ماین کرد. این کار با هدف عدالت بیشتر و همچنین تضمین عدم تمرکز واقعی در این ارزهای دیجیتال انجام شده‌است. برخی از مهم‌ترین موارد این ارزهای دیجیتال عبارت‌اند از: بایت‌کوین (ByteCoin)، زی‌. کش (Zcash) و مونرو (Monero).

واحد پردازش گرافیکی یا GPU

با افزایش نگاه‌ها به بازار رمز ارز، افراد بیشتری به استخراج ارزهای دیجیتال روی آوردند. در نتیجه تعداد افرادی که بر سر پاداش ماینینگ با هم رقابت می‌کردند بیشتر شد و این افراد به‌دنبال این بودند که دست برتر را در عملیات استخراج داشته‌باشند؛ بنابراین به سراغ پردازشگرهای گرافیکی رفتند که به‌خاطر توانایی انجام کارها به‌صورت موازی، توان چندین برابری نسبت به پردازشگرهای معمول داشت. نخستین ارز دیجیتال استخراج‌شده با به‌کارگیری GPU در سال 2010 منتشر شد.

درحالی‌که قدرت پردازش و سرعت محاسبه یا هش ریت CPUها با واحد کیلوهش بر ثانیه سنجیده می‌شد، واحد پردازش گرافیکی یا GPU با انجام محاسبات به‌صورت موازی قدرت پردازش خود را به سطح مگاهش رساندند که می‌توانست تا بیش از ۱۰۰۰ برابر پردازشگرهای مرکزی یا CPUهای معمول باشد. با افزایش رقابت در استخراج، بسیاری از ماینرها با ترکیب چند GPU اقدام به ساخت ماینرهای ترکیبی یا ریگ (RIG) کردند. ریگ‌هایی متشکل از ۶-۱۲ واحد پردازش گرافیکی معمول شد و حتی با برخی دستکاری‌ها امکان ترکیب هش ریت ۲۴-۴۸ عدد GPU نیز به‌دست آمد.

واحد پردازش گرافیکی (GPU) علاوه بر سرعت چندین برابری نسبت به پردازشگرهای مرکزی (CPU)، انعطاف لازم برای استخراج چند ارز دیجیتال مختلف با الگوریتم‌های استخراج متفاوت را دارد. این مسئله باعث توجه هر چه بیشتر جامعه استخراج‌کنندگان ارز دیجیتال به این دستگاه‌ها شده‌است. تا پیش از ارتقای اتریوم به نسخه ۲٫۰ و تغییر سازوکار اجماع آن از اثبات کار به اثبات سهام، GPUها نقش مؤثری در استخراج این ارز دیجیتال داشتند. پس از تغییرات اتریوم، GPUها برای کسب بازدهی و سودآوری به‌سمت دیگر ارزهای دیجیتال متمایل شدند.

GPU‌ها در استخراج بیت‌کوین خیلی زود جای CPU را گرفتند، اما طولی نکشید که دستگاه‌های پرقدرت‌تری به نام ASIC جایگزین این دستگاه‌ها شدند و آنها را تا حد زیادی از چرخه استخراج بیت‌کوین خارج کردند.

دستگاه ماینر ASIC

ASIC مخفف Application Specific integrated Circuit به معنی مدارهای یکپارچه با کاربری خاص است. دستگاه‌های ماینر ASIC فقط و فقط برای انجام یک کار طراحی‌شده‌اند، استخراج ارز دیجیتال. اولین دستگاه ماینر ASIC در سال 2012 عرضه شد و قدرت پردازشی ۲۰۰ برابری نسبت به قدرت‌مندترین ماینر GPU در آن زمان داشت. درحالی‌که قدرت محاسباتی دستگاه‌های ترکیبی GPU با واحد مگاهش بر ثانیه بیان می‌شد، قدرت دستگاه‌های جدید ASCI با واحد تراهش بر ثانیه سنجیده می‌شد که هر تراهش برابر ۱۰۰۰ مگاهش است.

با وجود این قدرت پردازش بالا دستگاه‌های ASIC نقاط ضعفی هم دارند که باعث شده‌است نتوانند کل بازار ماینرهای ارز دیجیتال را قبضه کنند. دستگاه‌های ماینر ASIC اغلب گران‌قیمت هستند و قیمت‌هایی در طیف ۲۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ دلاری دارند. این هزینه اولیه گران باعث می‌شود که برای رسیدن به نقطه سربه‌سر در این سرمایه‌گذاری به زمان نسبتاً زیادی احتیاج داشته‌باشیم. حتی در برخی از موارد باتوجه‌به قیمت برق مصرفی ممکن است نتوان رسیدن به نقطه سربه‌سر و ورود به سوددهی را در برخی از این دستگاه‌ها تضمین کرد.

باتوجه‌به ثابت نبودن هزینه برق و سختی شبکه در برخی موارد ممکن است خرید ماینرهای ASIC بسیار سودده بوده و در مواردی هرگز به سوددهی نرسد. در موارد بسیاری استخراج ارز دیجیتال با دستگاه ماینر ASIC باید در مقیاس بالا و تعداد ماینر زیاد انجام شود تا به‌صرفه باشد و به سود برسد. این مسئله به‌خاطر وجود رقابت سنگین میان مزارع بزرگ استخراج با دستگاه‌های معمول است که معمولاً مزارع استخراج با قدرت پردازش بالایی که ایجاد کرده‌اند می‌توانند برنده شوند و پاداش ایجاد بلوک را از آن خود کنند.

نکته دیگر این است که بیشتر ماینرهای ASIC در استخراج یک ارز مشخص تخصص دارند یا تنها می‌توانند از الگوریتم استخراج خاصی که در مجموعه ارزهای معدود و مشخصی مورداستفاده قرار می‌گیرند بهره ببرند. به‌عنوان‌مثال یک دستگاه ASIC که برای ماین‌کردن بیت‌کوین بهینه شده‌است تنها برای کار با الگوریتم SHA-256 بهینه شده‌است که بیت‌کوین از آن استفاده می‌کند و برای کوین‌هایی با الگوریتم‌های دیگر کاربرد ندارد.

به‌علاوه بسیاری از پروژه‌های رمزارزی همچون مونرو و ریون‌کوین به‌شکلی ایجاد شده‌اند که در برابر دستگاه‌های ASIC مقاوم هستند و اجازه استخراج با این دستگاه‌ها را نمی‌دهند. این امر به‌خاطر ایجاد حالتی دموکراتیک‌تر در این ارزها و کاهش هرچه بیشتر تمرکز در آن‌ها صورت‌گرفته است.

دستگاه ماینر FPGA

FPGA یا مدار مجتمع دیجیتال برنامه‌ریز نوعی دستگاه ماینر است که در بیشتر الگوریتم‌های استخراج بهتر از GPU عمل می‌کند. FPGA سرعت و بازدهی بالاتری نسبت واحد پردازش گرافیکی دارد و امکان تغییر ارز قابل‌استخراج را در هر زمان دارد و می‌توان از آن برای ماین‌کردن ارزهای مختلف استفاده‌کرد. از این زاویه می‌توان گفت که FPGA بر دستگاه‌های ASIC هم برتری دارد.

بسته به دستگاه ماینر FPGA و ارزی که استخراج می‌کنید قدرت پردازش دستگاه FPGA ممکن است از 100 کیلوهش بر ثانیه تا ۲۰ گیگا هش بر ثانیه متغیر باشد که گیگا هش به معنی یک میلیارد هش است.

قیمت دستگاه‌های FPGA هم طیف بزرگی دارد که از ۲۰۰ دلار آغاز می‌شود و در برخی دستگاه‌های ماینر تا ۶,۰۰۰ دلار هم می‌رسد.

یکی از نقاط ضعف ماینرهای FPGA این است که راه‌اندازی و تنظیمات آن معمولاً چندان کاربرپسند نیست و برای افراد عادی سخت است.

عوامل مهم هنگام انتخاب دستگاه ماینر

هنگام انتخاب دستگاه ماینر به چه عواملی باید توجه کنیم. آیا موارد مهمی هستند که باید در وقت خریدن ماینر مدنظر قرار دهیم؟

• هش ریت (Hash Rate): سرعتی است که دستگاه ماینر می‌تواند معادلات ریاضی که برای استخراج ارز دیجیتال لازم است را حل کند. هر چه هش ریت بالاتر باشد محاسبات بیشتری در واحد زمان انجام‌می‌شود در نتیجه دریافت پاداش زودتر انجام‌می‌شود.
• مصرف برق: دستگاه‌های ماینر برق زیادی مصرف می‌کنند، بنابراین باید دستگاه‌هایی با بازدهی بهتر انتخاب کنیم تا هزینه برق را کاهش دهیم. همچنین اگر بتوانیم از اشتراک‌های برق ارزان‌تر استفاده کنیم سوددهی بسیار بیشتری خواهیم داشت. باید توجه داشت که در کشور ما استفاده از برق شهری برای استخراج رمز ارز ممنوع است و نیازمند مجوزهای ویژه و قیمت‌گذاری متفاوتی است که پیش از خرید دستگاه ماینر باید به این موارد هم توجه کرد.
• قیمت دستگاه: دستگاه‌های ماینر ممکن است گران‌قیمت باشند، بنابراین محاسبه بازگشت سرمایه (ROI) و زمان سوددهی احتمالی می‌تواند در تصمیم‌گیری راجع به خرید دستگاه‌هایی با قیمت‌های مختلف تأثیرگذار باشد.
• قانونی‌بودن و مجوز استفاده: در هنگام خرید دستگاه ماینر باید به قانونی‌بودن ورود دستگاه توجه کرد. همچنین باتوجه‌به قوانین کشورمان داشتن مجوز وزارت صنایع و معادن برای استفاده از دستگاه‌های ماینر ضروری است.
• سازگاری با نرم‌افزار استخراج: باید توجه کرد که ماینری که قصد خرید آن را داریم با نرم‌افزار موردنظر برای استخراج سازگاری لازم را داشته‌باشد تا بعداً دچار مشکل نشویم.
• میزان گرمای تولیدی و سروصدا: بیشتر دستگاه‌های ماینر سروصدای بالایی دارند و گرمای زیادی تولید می‌کنند؛ بنابراین لازم است هنگام خرید با دانستن این موارد به محل مناسب قرارگیری دستگاه‌ها و خنک‌سازی محیط هم فکر کنید.

راهکار جایگزین دستگاه ماینر

یکی از راهکارهایی که برای خلاصی از دردسرهای خرید و نگهداری دستگاه ماینر وجود دارد استفاده از ماینینگ یا استخراج ابری است.

استخراج ابری Cloud Mining

همان‌طور که می‌توانید فضای ذخیره‌سازی فایل‌های خود را به‌جای هاردهای اکسترنال متعدد و گران‌قیمت به فضای ابری منتقل کنید، می‌توانید فرایند استخراج خود را نیز با استفاده از سرویس‌های ابری انجام دهید.

این سرویس‌دهنده‌ها قدرت استخراج دستگاه‌های ماینر خود را به شما اجاره می‌دهند. در این شرایط می‌توانید بدون خرید دستگاه ماینر عملیات استخراج بیت‌کوین یا دیگر ارزهای دیجیتال را انجام دهید. برای استفاده از خدمات استخراج ابری باید توجه داشته‌باشید که از سرویس‌دهنده‌های معتبر استفاده‌کنید؛ چون موارد کلاهبرداری در این عرصه کم نیست.

استیک کردن

در ارزهای دیجیتالی با سازوکار اجماع اثبات سهام به‌جای پاداش‌دهی برای فرایند استخراج، به استیک کردن و قفل‌کردن ارز خود به‌منظور پشتیبانی از اجماع و تأیید تراکنش‌ها پاداش داده‌می‌شود. هر ارز دیجیتال برای فرایند Stake کردن قوانین متفاوتی دارد که باید پیش از اقدام به این کار مطالعه شود.

بهترین دستگاه‌های ماینر بازار ایران

برخی از بهترین دستگاه‌های ماینر بازار ایران عبارت‌اند از:

• انت‌ماینر اس 19 پرو (Bitmain Antminer S19 Pro)
• واتس‌ماینر ام 31 اس (MicroBT Whatsminer M31S)
• اینوسیلیکون تی 3 پلاس 52 تی (Innosilicon T3+ 52T)
• انت‌ماینر تی 19 (Bitmain Antminer T19)

سخن پایانی

در این مقاله به دستگاه‌های ماینر پرداختیم، کارکردهای آن را توضیح دادیم و انواع این دستگاه‌ها را معرفی کردیم. سپس عوامل مهم برای انتخاب دستگاه ماینر را بررسی کردیم و راهکارهای جایگزین استخراج برای گرفتن پاداش را با هم دیدیم. در نهایت چند مورد از بهترین ماینرهای بیت‌کوین در بازار ایران را فهرست کردیم. امیدواریم چنانچه می‌خواهید دستگاه ماینر تهیه کنید باتوجه‌به اطلاعات این مقاله بتوانید گزینه‌های بهتری را برای استخراج ارز دیجیتال در اختیار داشته‌باشید.

منابع:

Gemini

Investopedia