در دنیای پرنوسان رمزارزها، استیبل‌کوین‌ها مانند تتر (USDT) و دای (DAI) به عنوان پلی مطمئن برای حفظ ارزش سرمایه و تسهیل تراکنش‌های مالی شناخته می‌شوند. اما آیا می‌دانید تفاوت‌های کلیدی این دو استیبل‌کوین چیست و کدام‌یک برای کاربران ایرانی امن‌تر و مناسب‌تر است؟

با افزایش تحریم‌ها و محدودیت‌های بانکی علیه ایران، انتخاب درست استیبل‌کوین نه تنها به معنای حفظ ارزش دارایی بلکه تضمینی برای دسترسی بی‌دغدغه به بازارهای جهانی است. در این مقاله، به بررسی عمیق تفاوت‌ها، ریسک‌ها و بهترین گزینه‌ها برای کاربران ایرانی می‌پردازیم تا با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را در دنیای ارزهای دیجیتال بگیرید.

معرفی استیبل ‌کوین ‌ها؛ دای و تتر

استیبل ‌کوین ‌ها نوعی رمزارز هستند که برای حفظ ارزش پایدار طراحی شده‌اند؛ معمولاً با نسبت ۱:۱ (یک به یک) به ارز فیات مانند دلار آمریکا متصل می‌شوند. این اتصال ارزشمند، امکان استفاده از مزایای بلاک ‌چین را بدون مواجهه با نوسانات شدید رمزارزها فراهم می‌کند. به‌ویژه در اقتصادهای تحریم‌شده مانند ایران، این ابزارها به‌عنوان پل مؤثر بین سیستم بانکی سنتی و بازار رمزارزها عمل می‌کنند.

هر دعوت، ۲۰۰ هزار تومان! با دعوت هر نفر به صرافی تبدیل، ۲۰۰ هزار تومان هدیه بگیرید. همچنین می‌توانید سود هر دعوت را با دوستان‌تان به اشتراک بگذارید.

دعوت دوست معامله‌گر

انواع استیبل ‌کوین: پشتوانهبا ارز دیجیتال و دارایی داخلی

استیبل‌کوین‌ها بر اساس نوع پشتوانه‌شان دسته‌بندی می‌شوند. نمونه برجسته در این گروه دای (DAI) است که با رمزارزهای پشتوانه‌ موجود در قرارداد هوشمند پشتیبانی می‌شود. کاربران برای تولید DAI، دارایی‌هایی مانند ETH را در قرارداد می‌گذارند و با نسبت بیش‌ـ‌وثیقه مانند ۱۵۵ درصد، جلوی متزلزل‌شدن قیمت را می‌گیرند.

در مقابل، تتر از ذخایر فیات نظیر اسکناس، اوراق خزانه، اوراق قرضه و… استفاده می‌کند. اگرچه میزان دقیق این ذخایر به‌طور دوره‌ای بررسی می‌شود، اما عدم افشای مستقل باعث ایجاد شک و تردید شده است .

دسته‌بندی ساختاری استیبل ‌کوین ‌ها

از نظر نحوه مدیریت و کنترل، استیبل‌کوین‌ها به سه گروه تقسیم می‌شوند:

• متمرکز (Centralized): مانند تتر که توسط یک شرکت صادر می‌شود و نقدینگی بالا دارد اما در معرض ریسک‌های قانونی و متمرکز قرار دارد . بسیاری از افراد برای سرمایه‌گذاری به خرید تتر روی می‌آورند.
• تحت نظارت (Regulated): مانند USDC که با رعایت قوانین، شفافیت و اعتماد بالایی برای نهادها فراهم می‌کند.
• غیرمتمرکز (Decentralized): مانند دای که با قراردادهای هوشمند و مدیریت توسط میکر دائو، شفاف و مقاوم در برابر سانسور است. بسیاری از ایرانیان نیز به علت غیرمتمرکز بودن خرید دای را ترجیح می‌دهند.

نقش استیبل ‌کوین‌ ها در تراکنش‌های فرامرزی

کاربرد اصلی استیبل‌کوین‌ها، تبدیل پرداخت‌های مرزی را سریع، کم‌هزینه و بدون نیاز به سیستم مالی سنتی ممکن می‌کند. این ویژگی برای ایرانیان بسیار ارزشمند است.

تتر به‌دلیل نقدینگی بالا در صرافی‌ها و پروتکل‌های مالی، برای انتقال جهانی رایج است اما می‌تواند تحت تأثیر کنترل‌ها و تحریم‌ها مسدود شود.

دای نیز با ساختار غیرمتمرکز، همانند خودپرداز پایدار دیجیتال، امکان تراکنش همتا به همتا را فراهم می‌کند که بدون نیاز به واسطه متمرکز است.

بررسی اجمالی دو استیبل‌کوین: دای در مقابل تتر

در ادامه به دو ارز دیجیتال دای و تتر می‌پردازیم:

تتر؛ برترین استیبل کوین

تتر که در اکتبر ۲۰۱۴ توسط تتر لیمیتد (Tether Limited) راه‌اندازی شد، بزرگ‌ترین استیبل‌کوین بازار است و تا اول جولای ۲۰۲۵، با سهم ۶۲٫۵ درصد از بازار و سرمایه بازار حدود ۱۵۷٫۷ میلیارد دلار شناخته می‌شود .

گرچه گزارش‌های دوره‌ای ذخایر منتشر می‌شوند، اما تتر همچنان به خاطر عدم شفافیت کامل و عدم ارائه حسابرسی عمومی، مورد انتقاد واقع است . این نقدینگی عظیم، USDT را در مرکز معاملات رمزارزی و بین‌المللی قرار داده است.

دای؛ استیبل کوینی جذاب برای ایرانیان

دای که توسط میکردائو (MakerDAO) در دسامبر ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد، یکی از نخستین استیبل‌کوین‌های غیرمتمرکز بود. این رمزارز از طریق صندوق وثیقه با نسبت حداقل ۱۱۰–۲۰۰ درصد پشتوانه‌گذاری می‌شود. اکنون نسبت وثیقه DAI به حدود ۱۵۵ درصد رسیده است (برای هر ۱۰۰ دلار DAI، حدود ۱۵۵ دلار وثیقه وجود دارد).

پذیرش نوع متعدد وثایق رمزارزی و قراردادهای هوشمند با حاکمیت DAO، سطح شفافیت و مقاومت در برابر سانسور را ارتقا داده‌اند، اما سیستم با ریسک‌هایی چون نوسان وثیقه و آسیب‌پذیری فنی روبه‌رو است.

تفاوت‌های کلیدی؛ دای و تتر چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟

در ادامه به مقایسه تتر و دای می‌پردازیم:

تمرکززدایی یا تمرکز (Centralization vs Decentralization)

تتر توسط شرکت تتر لیمیتد صادر و کنترل می‌شود، یعنی تمام جوانب از مدیریت ذخایر تا تبعیت از قوانین بانکی و مصرف‌کننده تحت اختیار این شرکت است. بنابراین USDT در مسیر تصمیمات قانونگذاران (مانند تحریم‌ها و مقررات KYC/AML) آسیب‌پذیر است. این ساختار ممکن است ریسک دسترسی یا مسدودسازی دارایی‌ها را برای افراد، به‌ویژه کاربران ایرانی افزایش دهد.

در مقابل، دای توسط میکردائو  و قراردادهای هوشمند روی بلاک‌چین اتریوم اداره می‌شود. سازوکار توزیع‌شده و حکمرانی از طریق توکن‌های MKR باعث می‌شود سیستم در برابر سانسور یا دخالت متمرکز مقاوم باشد. کاربران قادرند بدون نیاز به شرکت یا نهاد مرکزی از خدمات مالی استفاده کنند، اما نقش کد و قرارداد هوشمند در این مسیر حیاتی است .

پشتوانه و شفافیت (Collateral & Transparency)

تتر مدعی است هر واحد USDT با پشتوانه‌ای ترکیبی از فیات (دلار)، اوراق خزانه و گاهی دارایی‌های غیرنقدی (مانند اوراق قرضه و بیت‌ کوین) پشتیبانی می‌شود. با این حال، نقدهای زیادی حول نبود حسابرسی مستقل و شفافیت ناکافی ذخایر مطرح است. گزارش S&P نشان می‌دهد ۱۵ درصد از ذخایر تتر در دارایی‌های ریسک‌دار قرار دارد.

در طرف دیگر، DAI با وثیقه‌گذاری بیش از مقدار معادل رمزارز بر بستر قراردادهای هوشمند کار می‌کند. این روند کاملاً شفاف است و کاربران از طریق مرورگرهای بلاک‌چین، میزان وثیقه و نسبت ثبات را مشاهده می‌کنند. در نتیجه، اعتماد در این اکوسیستم از طریق شفافیت و رویه‌های مشخص صورت می‌گیرد .

ریسک‌های امنیتی (Security Risks)

برای USDT، ریسک‌های تنظیمی و تمرکز بر حراست ذخایر از جمله نگرانی‌های اصلی هستند. بررسی‌ها نشان داده‌اند که ذخایر تتر گاهی ترکیبی از دارایی‌های نقدی و غیرنقدی بوده و شفافیت کافی برای کاربران وجود ندارد . از آن‌جا که تمام ذخایر در اختیار تتر است، کاربران به ویژه ایرانیان در معرض ریسک‌های احتمالی بلوکه شدن یا محدودیت‌های قانونی قرار می‌گیرند.

از سوی دیگر، DAI بیشتر در معرض ریسک‌های فنی ناشی از ضعف‌های قرارداد هوشمند و ساختار حکمرانی DAO قرار دارد. گزارش‌ها حاکی از وجود آسیب‌پذیری‌هایی مانند حملات ورود مجدد و حملات حکمرانی (Governance Attack) از طریق فلش‌لون هستند . همچنین، حوادثی که منجر به از دست دادن وثیقه یا مشکل در مدیریت DAO می‌شوند، نشان‌دهنده ریسک‌های عملیاتی و مالی هستند.

موارد استفاده و پذیرش دای و تتر

تتر با حجم معاملاتی بسیار بالا و نقدشوندگی سریع، فعال‌ترین گزینه در صرافی‌های متمرکز و انتقالات زنجیره‌ای است. در شبکه‌هایی مانند ترون، نزدیک به ۹۸٫۵ درصد کل استیبل‌کوین‌ها از نوع USDT هستند و حجم زیادی از تراکنش‌ها را تشکیل می‌دهند . برای کاربران ایرانی، این ویژگی به معنای دسترسی ساده و انتقال سریع دارایی بین صرافی ها و ارائه‌دهندگان خدمات مالی است.

در مقابل، دای نقش متفاوت‌تری در اقتصاد دیجیتال ایفا می‌کند. این استیبل‌کوین در بسیاری از پروتکل‌های دیفای، مانند میکردائو، آوی، کامپوند و یونی سواپ استفاده می‌شود. از طریق وام‌دهی، ییلد فارمینگ و تأمین نقدینگی، کاربران می‌توانند سود کسب کرده یا از وثیقه خود استفاده کنند. به همین دلیل، DAI انتخاب محبوبی برای کسانی به‌شمار می‌رود که به دنبال درآمد غیرفعال یا سرمایه‌گذاری غیرمتمرکز هستند.

ملاحظات نظارتی و تطبیق برای ایرانیان

تتر، صادرکننده USDT، به‌دلیل ارتباط با ایالات متحده و قوانین تحریمی، ممکن است حساب‌های مرتبط با کاربران ایرانی را مسدود کند. اخیرا، تتر حدود ۱۱۲ کیف‌پول حاوی تقریبا ۷۰۰ میلیون دلار USDT را که به‌طور مستقیم به ایران مرتبط بودند، مسدود کرده است. این اقدام نشان‌دهنده حساسیت بالای شرکت تتر نسبت به رعایت تحریم‌ها و احتمال مواجهه کاربران ایرانی با مسدودسازی دارایی‌ها است.

تحلیل ریسک برای کاربران ایرانی

ایرانیان عزیز باید به این موارد توجه داشته باشند:

تتر: ریسک‌های مرتبط با نگهداری دارایی‌ها در صرافی‌های متمرکز، احتمال مسدودسازی حساب‌ها و نیاز به احراز هویت (KYC) از جمله ریسک‌های برون‌زنجیره‌ای است. درون‌زنجیره‌ای، ریسک‌هایی مانند حملات به قراردادهای هوشمند یا آسیب‌پذیری‌های فنی کمتر مطرح است.

دای: ریسک‌های درون‌زنجیره‌ای شامل آسیب‌پذیری‌های قراردادهای هوشمند و نوسانات شدید در وثیقه‌های رمزارزی است. ریسک‌های برون‌زنجیره‌ای کمتر بوده اما همچنان امکان ردیابی تراکنش‌ها وجود دارد.

حریم خصوصی و ناشناسی

تتر: استفاده از USDT در صرافی‌های متمرکز خارجی نیازمند احراز هویت است که ممکن است حریم خصوصی کاربران ایرانی را به خطر اندازد.

دای: استفاده از DAI از طریق کیف‌پول‌های غیرمتمرکز و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) امکان حفظ حریم خصوصی بیشتری را فراهم می‌کند. با این حال، استفاده از VPN برای دسترسی به این سرویس‌ها ممکن است با محدودیت‌هایی مواجه شود.

توصیه‌های عملی برای کاربران ایرانی

برای کاهش ریسک، توصیه می‌شود کاربران ایرانی دارایی‌های خود را بین USDT، DAI، بیت‌ کوین و اتریوم تقسیم کنند. این تنوع می‌تواند در برابر نوسانات بازار و ریسک‌های مرتبط با هر استیبل‌کوین محافظت ایجاد کند.

استفاده از VPN و ابزارهای حریم خصوصی

استفاده از VPNهای معتبر می‌تواند به حفظ حریم خصوصی و دسترسی به سرویس‌های غیرمتمرکز کمک کند. با این حال، باید از VPNهای رایگان و غیرمطمئن پرهیز کرد، زیرا ممکن است امنیت و حریم خصوصی کاربران را به خطر اندازند.

پیگیری تحریم‌ها و سیاست‌های صرافی‌ها

کاربران ایرانی باید به‌طور مستمر تحریم‌ها و سیاست‌های صرافی‌ها را پیگیری کنند تا از تغییرات احتمالی در دسترسی به خدمات مطلع شوند. این اطلاعات می‌تواند به اتخاذ تصمیمات مالی آگاهانه‌تر کمک کند.

صرافی تبدیل؛ پلتفرمی مطمئن برای خرید و معامله ارز دیجیتال در ایران

با توجه به محدودیت‌ها و تحریم‌های بین‌المللی که کاربران ایرانی با آن مواجه هستند، استفاده از یک صرافی ارز دیجیتال معتبر و امن اهمیت بسیار بالایی دارد. صرافی تبدیل به عنوان یکی از پلتفرم‌های پیشرو در ایران، بستری حرفه‌ای برای خرید ارز دیجیتال، از جمله تتر (USDT)، بیت کوین (BTC)و سایر رمزارزهای محبوب فراهم کرده است.

در تبدیل، کاربران می‌توانند به راحتی و با قیمت‌های به‌روز و شفاف، به معامله و مبادله انواع ارزهای دیجیتال بپردازند. قیمت ارز دیجیتال در تبدیل به صورت لحظه‌ای به‌روزرسانی می‌شود و این امکان را می‌دهد که تصمیمات سرمایه‌گذاری با آگاهی کامل اتخاذ شود. به‌خصوص در مورد قیمت تتر که یکی از محبوب‌ترین استیبل‌کوین‌ها است، صرافی تبدیل نرخ‌های منصفانه و رقابتی ارائه می‌دهد.

علاوه بر خدمات خرید و فروش، تبدیل از امکانات متعددی مانند معامله اهرم دار نیز پشتیبانی می‌کند که به سرمایه‌گذاران حرفه‌ای امکان بهره‌برداری از نوسانات بازار را می‌دهد. این ویژگی به ویژه برای افرادی که در بازارهای پرنوسان مثل بیت کوین فعالیت می‌کنند، بسیار کاربردی است.

جمع‌بندی: تفاوت‌های دای (DAI) و تتر (USDT) و بهترین انتخاب برای ایرانی‌ها

استیبل‌کوین‌ها مانند تتر (USDT) و دای (DAI) هر دو نقش مهمی در حفظ ارزش دارایی‌ها و تسهیل تراکنش‌های دیجیتال دارند، اما تفاوت‌های اساسی در ساختار، پشتوانه، شفافیت و ریسک‌های نظارتی آن‌ها وجود دارد. تتر با پشتوانه فیات و مدیریت متمرکز، نقدشوندگی بالا و استفاده گسترده در صرافی‌های متمرکز را فراهم می‌کند، اما ریسک‌های بلوکه شدن حساب‌ها و محدودیت‌های تحریمی برای کاربران ایرانی را به همراه دارد. در مقابل، دای به عنوان یک استیبل‌کوین غیرمتمرکز با وثیقه رمزارز و شفافیت بیشتر، مقاومت بهتری در برابر سانسور دارد اما ریسک‌های فنی و نوسانات وثیقه آن را نمی‌توان نادیده گرفت.

برای کاربران ایرانی که در مواجهه با تحریم‌ها و محدودیت‌ها هستند، بهترین استراتژی، تنوع در استفاده از استیبل‌کوین‌ها و رمزارزهای مختلف به همراه رعایت نکات امنیتی و استفاده از ابزارهای حفظ حریم خصوصی است. با شناخت دقیق تفاوت‌های دای و تتر و شرایط بازار، می‌توان انتخابی هوشمندانه و ایمن داشت که ضمن بهره‌مندی از مزایای بازار رمزارز، ریسک‌های احتمالی را نیز به حداقل برساند.

سوالات متداول درباره تفاوت دای (DAI) و تتر (USDT)

۱. استیبل ‌کوین چیست و چرا باید از آن استفاده کرد؟

استیبل‌کوین‌ها رمزارزهایی هستند که ارزششان به دارایی‌های ثابت مثل دلار آمریکا متصل است تا نوسانات قیمتی را کاهش دهند و برای تراکنش‌های روزمره یا ذخیره ارزش مناسب باشند.

۲. آیا تتر (USDT) برای کاربران ایرانی امن است؟

با توجه به تحریم‌ها و کنترل‌های نظارتی، تتر ممکن است حساب‌های مرتبط با کاربران ایرانی را مسدود کند و دسترسی به دارایی‌ها محدود شود، پس استفاده با ریسک همراه است.

۳. دای (DAI) چگونه با تتر تفاوت دارد؟

دای یک استیبل‌کوین غیرمتمرکز است که پشتوانه رمزارز دارد و توسط قراردادهای هوشمند اداره می‌شود، این مورد باعث شفافیت و مقاومت بیشتر در برابر سانسور می‌شود اما ریسک‌های فنی دارد.

۴. بهترین راه برای استفاده امن از استیبل‌کوین‌ها برای ایرانیان چیست؟

ترکیب استفاده از چند استیبل‌کوین و رمزارز، همراه با استفاده از کیف‌پول‌های غیرمتمرکز، صرافی‌های غیرمتمرکز و ابزارهای حفظ حریم خصوصی مثل VPN، می‌تواند ریسک‌ها را کاهش دهد.