بدترین خبر ممکن برای ماینرهای ایرانی بیت‌کوین

افزایش نرخ هش و کاهش درآمد ماینینگ بیت کوین و قراردادن پاداش برای افشای ماینینگ غیرقانونی در ایران کار را برای استخراج بیت کوین سخت‌تر از همیشه می‌کند.

بر اساس گزارش تحلیلگر بانک جی‌پی مورگان سودآوری استخراج بیت ‌کوین در ماه اوت به پایین‌ترین حد خود رسید. سهم شرکت‌های استخراج ارز دیجیتال حاضر در بورس آمریکا از نرخ هش شبکه به ۲۶ درصد افزایش یافته است که بالاترین سطح ثبت شده تاکنون است.

در دو هفته اول ماه اوت، سودآوری استخراج به دلیل افزایش نرخ هش شبکه به پایین‌ترین حد خود رسید. جی‌پی مورگان اعلام کرده که سهم ماینرهای آمریکایی از نرخ هش شبکه بیت‌ کوین به رکورد جدید ۲۶ درصد رسیده است. نرخ هش شبکه تا کنون در این ماه حدود ۱ درصد افزایش یافته است.

در هفته‌های اول ماه اوت، سهام شرکت‌های استخراج بیت‌ کوین که در بورس آمریکا فهرست شده‌اند، سود چندانی نداشتند، چرا که افزایش نرخ هش شبکه باعث کاهش سودآوری استخراج به سطوح بی‌سابقه‌ای شد.

نرخ هش به قدرت محاسباتی کلی که برای استخراج و پردازش تراکنش‌ها در یک بلاک چین با الگوریتم اثبات کار استفاده می‌شود، اشاره دارد.

البته همه اخبار برای این بخش بد نیست. سهم ماینرهای فهرست‌شده در بورس آمریکا از نرخ هش شبکه بیت‌کوین برای چهارمین ماه متوالی افزایش یافته و به رکورد جدید ۲۶ درصد رسیده است.

بانک جی‌پی مورگان اعلام کرد که نرخ هش شبکه در دو هفته اول ماه اوت حدود پنج اگزاهش در ثانیه (EH/s)، معادل ۱ درصد، افزایش یافته و به میانگین ۶۲۱ اگزاهش در ثانیه رسیده است، هرچند که هنوز ۳۰ اگزاهش در ثانیه کمتر از سطوح قبل از هاوینگ بیت کوین است.

نرخ هش‌پرایس، که معیاری برای سنجش سودآوری استخراج است، همچنان حدود ۳۰ درصد کمتر از سطوح دسامبر ۲۰۲۲ و حدود ۴۰ درصد پایین‌تر از سطوح قبل از هاوینگ است و این ممکن است رشد نرخ هش را در کوتاه‌مدت کندتر کند.

قیمت بیت‌کوین از زمان هاوینگ حدود ۵ درصد کاهش یافته، اما هنوز ۳۵ درصد نسبت به ابتدای سال و ۱۰۴ درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.

پاداش افشای ماینرهای غیرقانونی در ایران

ایران در حال حاضر با یک بحران جدی برق مواجه است و موج بی‌سابقه گرما بر وخامت اوضاع افزوده است. دولت ایران در تلاش برای مقابله با این مسئله، اخیراً اعلام کرده است که مبلغ ۲۰ دلار پاداش برای شهروندان در نظر گرفته است تا به عنوان رابط در زمینه عملیات غیرقانونی استخراج ارزهای دیجیتال در کشور فعالیت کنند.

شرکت توانیر، این کمپین را آغاز کرده است. این شرکت با مصرف غیرمجاز برق یارانه‌ای که به گفته مقامات به کمبود برق مداوم کشور دامن می‌زند، مبارزه می‌کند.

موج گرما و کمبود برق

موج گرما فعلی دمای ایران را به ۴۹.۷ درجه سانتی‌گراد رسانده است که گرم‌ترین دوره در ۵۰ سال گذشته است. این امر باعث قطعی گسترده برق شد که زندگی روزمره و تولید صنعتی را تحت تأثیر قرار داد.

مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل توانیر، می‌گوید ماینرهای غیرقانونی از این وضعیت سوء استفاده کرده و بدون مجوز برق زیادی مصرف می‌کنند. وی گفت که این عملیات‌ها کوچک نیستند و برق مصرفی آن‌ها معادل نیاز یک استان کامل است و فشار غیرقابل تحملی بر شبکه ملی وارد می‌کند.

دولت ایران پیش از این نیز در سال ۲۰۲۱ به دلیل نگرانی از مصرف حجم عظیم انرژی، استخراج ارزهای دیجیتال را ممنوع کرده بود. این ممنوعیت بعداً برای مبارزه تحریم‌ها تا حدی لغو شد.

اکنون با تحت فشار بودن شبکه، مقامات موضع سخت‌تری اتخاذ کرده‌اند. آن‌ها معتقدند که تشویق اعضای جامعه برای گزارش ماینرهای غیرقانونی می‌تواند به کاهش بخشی از فشار بر تأمین برق کمک کند.

سیستم پاداش

این سیستم پاداش جدید یک میلیون تومان برای اطلاعاتی که منجر به ضبط سخت‌افزار عملیات استخراج غیرمجاز می‌شود، پرداخت خواهد کرد. طبق گزارش‌ها، این انگیزه مالی قرار است شهروندان را به مقابله با ماینرهای غیرقانونی تشویق کند که اغلب در اماکن عمومی مانند مدارس و کارگاه‌هایی که از برق یارانه‌ای بهره‌مند هستند اقدام به راه‌اندازی کرده‌اند.

گزارش‌ها حاکی از آن است که بیش از ۲۳۰ هزار دستگاه استخراج غیرقانونی که ۸۰۰ تا ۹۰۰ مگاوات برق مصرف می‌کردند، قبلاً ضبط شده است. برای درک بهتر این موضوع، مقامات محلی مصرف برق را با نیازهای استان مرکزی مقایسه کردند و تاکید کردند که برای تامین این مقدار برق نیاز به ساخت نیروگاه جدید ۱۳۰۰ مگاواتی است.

پیامدهای گسترده‌تر

دولت ایران در راستای مدیریت صحیح منابع انرژی کشور، در حال سرکوب استخراج غیرقانونی ارزهای دیجیتال است. اگرچه ممکن است استخراج ارز دیجیتال بسیار سودآور باشد، اما پیامدهای جدی برای مصرف انرژی و پایداری محیط زیست دارد.

برخی منتقدان استدلال می‌کنند که هدف قرار دادن استخراج ارز دیجیتال به عنوان علت اصلی کمبود عرضه برق کاملاً اشتباه است. برخی کارشناسان مشکل واقعی را نبود سرمایه‌گذاری‌های کلان مورد نیاز برای صنعت برق می‌دانند.

استخراج ارز دیجیتال در چند سال گذشته به لطف گاز طبیعی و برق فراوان در ایران رونق داشته است. با این حال، استخراج ارز دیجیتال رابطه پیچیده‌ای با ارز دیجیتال ایجاد کرده است که از یک سو به کشور امکان دور زدن تحریم‌ها را می‌دهد و از سوی دیگر باعث اضافه بار شبکه برق می‌شود.