فورک چیست؟ مهم‌ترین تفاوت‌های هارد فورک و سافت فورک
پیشرفته
چکیده
فورک‌ها روشی برای به‌روزرسانی و ایجاد تغییراتی در شبکه بلاک‌چین محسوب می‌شوند. گاهی در یک شبکه، سرعت تراکنش‌ها بسیار کم است، عملکرد شبکه مناسب نیست و باید ویژگی‌ها و قابلیت‌های جدیدی به شبکه بلاک‌چین افزوده شود. در این صورت، به‌روزرسانی یا ارتقا در قالب فورک رخ می‌دهد. فورک‌ها به دو دسته سافت فورک و هارد فورک تقسیم می‌شوند. اما فورک‌ها چه تفاوتی باهم دارند؟ چگونه رخ می‌دهند؟ چه تأثیری بر بازار و عملکرد ارز دیجیتال می‌گذارند؟ پاسخ تمام این سؤالات را مي‌توانید در مقاله‌ای از آکادمی تبدیل مطالعه کنید.
یکی از راه‌های به‌روزرسانی ارزهای دیجیتال، ایجاد و اجرای تغییراتی در بلاک چین و ارتقای آن است. در دنیای ارزهای دیجیتال به این به‌روزرسانی فورک (Fork) می‌گویند. فورک درواقع انشعابی است که برنامه‌نویسان از بلاک‌چین اصلی دریافت و تغییراتی در کد منبع پروژه ایجاد می‌کنند. در این صورت، بلاک‌چین جدیدی ایجاد می‌شود.
به‌طورکلی، فورک‌ها به دو دسته سافت فورک (Soft Fork) و هارد فورک (Hard Fork) تقسیم می‌شوند. ممکن است بپرسید اصلاً چرا فورک اتفاق می‌افتد؟ در فورک‌ها چه فرآیندی طی می‌شود؟ سافت فورک و هارد فورک چه تفاوت‌هایی دارند؟ آیا فورک‌ها برای بلاک‌چین مفید هستند؟ در این مقاله از آکادمی تبدیل قصد داریم به تمامی این پرسش‌ها پاسخ دهیم و شما را با مفهوم فورک آشنا کنیم. پس ما را تا پایان مقاله همراهی کنید.
فورک چیست؟
اگر از فعالان حوزه بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال باشید، می‌دانید که تغییر اطلاعاتی که در بلاک‌چین ثبت شده‌اند، امری ناممکن است. بلاک‌چین از پروتکل‌هایی که برنامه‌نویسان پیاده کرده‌اند، پیروی می‌کند و این پروتکل‌ها تغییرپذیر نیستند.
مثلاً، اندازه بلوک در بلاک‌چین بیت کوین همواره ۱ مگابایت است. همچنین، مدت‌زمان استخراج هر بلوک ۱۰ دقیقه است. تغییرناپذیری بلاک‌چین برای تمامی کاربران خوشایند نیست، چراکه تعدادی از کاربران با قوانین موجود مخالفند. در چنین شرایطی، به‌روزرسانی یا ساخت یک بلاک‌چین جدید تنها راه‌حل موجود است.
می‌دانیم که ارزهای دیجیتال بر اساس کدهای نرم‌افزاری وارد بازار شده‌اند. برای آنکه توسعه‌دهندگان بتوانند همواره نسخه‌های بهتری را به بازار ارائه بدهند، این کدها متن‌باز هستند. همانند تمامی نرم‌افزارها، ارزهای دیجیتال نیز برای پیشرفت در مسیر دستیابی به اهداف خود نیازمند به‌روزرسانی و ارتقا هستند.
این به‌روزرسانی در قالب تغییراتی در کدهای منبع ارز دیجیتال صورت می‌گیرد که باعث انشعاب در شبکه می‌شود. به این به‌روزرسانی که گاهی به ایجاد بلاک‌چین جدید منجر می‌شود، فورک یا انشعاب می‌گویند. ممکن است بپرسید در فرایند به‌روزرسانی، چه تغییراتی ایجاد می‌شود؟
در تغییراتی که درنتیجه فورک ایجاد می‌شود، قوانین شبکه بلاک‌چین تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. همچنین، قابلیت‌های جدیدی به نسخه قبلی اضافه می‌شود. جالب است بدانید به‌روزرسانی‌ها و تغییرات برخی از فورک‌ها باعث می‌شود نسخه‌های قدیمی‌تر منسوخ شوند.
ایجاد فورک چه تأثیری روی بلاک‌چین دارد؟
فورک‌ها علاوه بر تأثیراتی که در قابلیت‌ها و عملکرد شبکه می‌گذارند، در وضعیت ارز دیجیتال در بازار نیز تأثیرگذار هستند. در ادامه برخی از تأثیرات فورک بر بلاک‌چین را بررسی می‌کنیم.
بازگشت اعتماد و سرمایه از‌دست‌رفته کاربران
هکرها ممکن است برخی از ارزهای دیجیتال را مورد هدف قرار دهند و سرمایه بسیاری از کاربران را سرقت کنند. در سال ۲۰۱۶، چنین اتفاقی برای ارز دیجیتال اتریوم رخ داد. پس از دستبرد هکرها به اتریوم، سرمایه بسیاری از معامله‌گران نابود شد و درنتیجه، اتریوم سقوط آزاد را تجربه کرد.
ازاین‌رو، بر روی شبکه اتریوم هارد فورکی ایجاد شد که نتیجه آن، ایجاد ارز دیجیتال جدیدی به نام اتریوم کلاسیک بود. جالب است بدانید این هارد فورک اعتماد از‌دست‌رفته بسیاری از کاربران اتریوم را مجدداً جلب کرد.
رفع مشکلات و بهبود عملکرد شبکه
همان‌طور که در بخش‌های قبلی نیز مطرح شد، ارزهای دیجیتال نیز همانند نرم‌افزارها که با کد ایجاد شده‌اند، به به‌روزرسانی و بهبود نیاز دارند. این به‌روزرسانی منجر به پایداری بیشتر شبکه ارز دیجیتال می‌شود و نقص‌های قبلی را برطرف می‌کند.
ازآنجایی‌که از نظر بسیاری از کاربران، امنیت یکی از مسائل مهم محسوب می‌شود، باید بدانید که در به‌روزرسانی‌های شبکه، این موضوع نیز تقویت می‌شود. در حقیقت، هارد فورک سطح امنیت شبکه بلاک‌چین را افزایش می‌دهد.
حال که با ماهیت فورک و تأثیرات آن بر بلاک‌چین آشنا شده‌اید، نوبت به آشنایی با انواع فورک رسیده است. در ادامه به بررسی انواع فورک‌ها می‌پردازیم.
سافت فورک چیست؟
به‌روزرسانی جزئی در نرم‌افزار که با نسخه قبلی نیز سازگار است، سافت فورک یا انشعاب نرم نام دارد. درصورتی‌که شرکت‌کنندگان شبکه به‌روزرسانی را انجام ندهند، همچنان می‌توانند در تأیید و اعتبارسنجی تراکنش‌های شبکه شرکت کنند. البته استخراج‌کننده‌ای که این به‌روزرسانی را انجام نداده باشد، برای ثبت بلوک با مشکل مواجه می‌شود و شبکه بلوک او را رد خواهد کرد.
به‌طورکلی، سافت فورک انشعابی موقت است که همچنان با نسخه قبلی سازگار است. مثلاً، سافت فورک SH2P برای افزودن قابلیت آدرس‌های چندامضایی به شبکه بیت کوین اجرا شد.
انواع سافت فورک
به‌طورکلی، سافت فورک به دو نوع Miner Activated Soft Fork (MASF) و User Activated Soft Fork (UASF) دسته‌بندی می‌شود که تفاوت‌هایی دارند. در ادامه به بررسی هر نوع از سافت فورک می‌پردازیم.
سافت فورک اختیاری Miner Activated Soft Fork (MASF)
کاربران در این نوع سافت فورک این اختیار را دارند که به‌روزرسانی‌های جدید را رد کنند و در مسیر قبلی خود پیشروی کنند.
سافت فورک الزامی User Activated Soft Fork (UASF)
تغییرات صورت‌گرفته در این نوع سافت فورک، طی مدت‌زمان و تاریخ مشخصی رخ می‌دهد و کاربران نباید بلوک‌ها و تراکنش‌هایی را که مخالف قوانین جدید هستند، تأیید کنند.
هارد فورک چیست؟
در هر شبکه ممکن است اعضا بر سر موضوعاتی ازجمله امنیت، سرعت انتقال و میزان توزیع ارز دیجیتال اختلاف شدیدی داشته باشند. این اختلافات ممکن است به هارد فورک منجر شود. هارد فورک رخ می‌دهد تا اختلافات پیش‌آمده را برطرف کند تا ارز دیجیتال موردنظر در آینده دچار مشکل نشود.
ازاین‌رو، در فرایند هارد فورک تغییرات بنیادینی در نرم‌افزار ایجاد می‌شود. این تغییرات تا حدی ریشه‌ای هستند که دیگر با نسخه‌های قبلی سازگاری ندارند و به‌اصطلاح به آن (Backward-incompatible) گفته می‌شود. نکته قابل‌توجه آن است که اگر کاربری این به‌روزرسانی را نپذیرد، برای همیشه از شبکه جدا خواهد شد. درواقع، هارد فورک انشعابی دائمی را از بلاک‌چین ایجاد می‌کند.
توجه داشته باشید که در هارد فورک، تاریخچه تراکنش‌ها از نقطه فورک به بعد محسوب می‌شود، بنابراین، تراکنش‌های پیش از هارد فورک در زنجیره جدید فاقد اعتبار خواهند بود.
اگر بخواهیم از هارد فورک مثال بزنیم، می‌توانیم به بیت‌کوین کش اشاره کنیم که با اندازه بلوک ۸ مگابایت ایجاد شد و به طور مستقل از بلاک‌چین بیت کوین، فعالیت خود را ادامه داد.
انواع هارد فورک
در بلاک‌چین دو نوع هارد فورک وجود دارد که هرکدام از ویژگی‌های متفاوتی برخوردار است. در ادامه مقاله هرکدام از انواع هارد فورک را بررسی می‌کنیم.
هارد فورک برنامه‌ریزی‌شده (Planned Hard Fork)
اگر بیشتر اعضای جامعه یک ارز دیجیتال در مورد ایجاد تغییراتی به توافق برسند و اجرای فورک با مخالفت اندکی از کاربران مواجه شود، هارد فورک برنامه‌ریزی‌شده انجام می‌شود. این نوع هارد فورک با هدف به‌روزرسانی شبکه و پیشرفت‌های جدید انجام می‌شود.
پس از انجام هارد فورک برنامه‌ریزی‌شده، زنجیره قدیمی از دور خارج می‌شود و زنجیره‌ای جدید ایجاد می‌شود. در بسیاری از موارد، زنجیره جدید نام خود را از زنجیره قبلی می‌گیرد.
هارد فورک بیزانس در اتریوم یکی از مثال‌های هارد فورک برنامه‌ریزی‌شده است که به‌منظور افزایش سرعت تراکنش‌ها و ارتقای امنیت در بلاک‌چین انجام شد.
هارد فورک بحث‌برانگیز (Contentious Hard Forks)
هنگامی‌که کاربران یک ارز دیجیتال بر سر جهت پیش روی و مسیر پروژه اختلاف شدیدی داشته باشند، راه‌حلی مطرح می‌شود و آن راه‌حل، هارد فورک بحث‌برانگیز است. در این نوع هارد فورک، برخلاف هارد فورک برنامه‌ریزی‌شده، زنجیره قدیمی نابود نمی‌شود، بلکه دو بلاک‌چین مجزا ایجاد می‌شود. تا زمانی کاربران از این دو بلاک‌چین حمایت کنند، فعالیت خود را ادامه مي‌دهند.
اتریوم کلاسیک یکی از مثال‌های معروف از هارد فورک بحث‌برانگیز است. به این صورت که پس از هک دائو، دو زنجیره جدید اتریوم و اتریوم کلاسیک ایجاد شد.
تفاوت هارد فورک و سافت فورک
دقت داشته باشید که هارد فورک تنها راه‌حل موجود برای بهبود شبکه ارز دیجیتال محسوب نمی‌شود. از طرفی دیگر، سافت فورک همواره جایگزینی امن‌تر محسوب می‌شود، چراکه با نسخه قبلی سازگار است. این امر بدان معنا است که نودهایی که به نسخه‌های جدیدتر به‌روز نمی‌شوند، زنجیره را همچنان معتبر می‌بینند.
برای افزودن قابلیت‌ها و ویژگی‌های جدید می‌توان از سافت فورک استفاده کرد. در این صورت، قوانین ارز دیجیتال نیز تغییر نمی‌یابد. سافت فورک‌ها بیشتر برای افزودن ویژگی‌های جدید در سطح برنامه‌نویسی به‌کار می‌روند اما این جریان در هارد فورک متفاوت است.
سخن پایانی (کدام یک بهتر است؟)
هرکدام از فورک‌ها با اهدافی خاص و متفاوت انجام می‌شوند. ازآنجایی‌که تغییرات در سافت فورک باید با نسخه قبلی سازگار باشند، می‌توان گفت که سافت فورک نسبت به هارد فورک محدودتر است. بااین‌حال، هارد فورک ممکن است یک جامعه را از هم جدا کند. البته در مورد هارد فورک برنامه‌ریزی‌شده احتمال چنین اتفاقی بسیار کم است.
برای آنکه شبکه بلاک‌چین در طولانی‌مدت عملکرد مناسبی داشته باشد، نیازمند هارد فورک و سافت فورک است. این دو نوع فورک تغییراتی را در سیستم‌های غیرمتمرکز ایجاد می‌کنند تا باعث ارتقا و به‌روزرسانی آن‌ها شوند. باتوجه‌به توضیحاتی که در مورد هارد فورک و سافت فورک ارائه دادیم، می‌توان گفت که نتیجه هارد فورک ایجاد دو نرم‌افزار است که در کنار هم می‌توانند فعالیت کنند؛ اما در سافت فورک همان نرم‌افزار به‌روزرسانی می‌شود.
بسته به موقعیتی که ارز دیجیتال و پروژه موردنظر در آن قرار دارد، می‌توان تصمیم گرفت که کدام فورک مناسب‌تر است؛ بنابراین، به‌طورکلی نمی‌توان گفت که کدام‌یک نسبت به دیگری برتری دارد.
سؤالات متداول
هارد فورک چیست؟
هارد فورک تغییری در بلاک‌چین است که با نسخه‌های قدیمی‌تر سازگار نیست.
سافت فورک چیست؟
سافت فورک نوعی به‌روزرسانی در بلاک‌چین است که با نسخه‌های قدیمی سازگاری دارد.
چرا هارد فورک و سافت فورک رخ می‌دهد؟
فورک‌ها برای بهبود و به‌روزرسانی شبکه بلاک‌چین ضروری هستند.
هارد فورک و سافت فورک چه مزایا و معایبی دارند؟
فورک‌ها می‌توانند هم باعث بهبود در عملکرد، امنیت و الگوریتم اجماع شبکه بلاک‌چین و هم بروز اختلال در آن شوند.
منابع:
ممنون و سپاسگذار قلمها و قدمها و راهها و اندیشه ها و نظم. ها …هستم و سپاسگزار آنی که این جعبه ی شگفت انگیز شگفتی ساز را در پهنای باندی به اندازه کره زمین گسترانید تا عدالت برخورداری هم خجل از بالانشینی سر به زیر نساید.
آفرین به شما اندیشمندانی که گوهر وجودتون با مقالات روشنگر نمایان است سالهاست رمز ارز و .. مطالعه می کنم امروز دریافتم که Hard Fork و.. چیست!
دانشمند حقیقی کسی است که اذهان مخاطبانش را ببیند و علومش را حرف به حرف در جای خود قرار دهد . دوباره سپاسگزار شما و خدایتان هستم.
راستی معلم بازنشسته ی غمگین بی پول هستم که دلیلش هم کنجکاوی های زیاد و بی ربط به هم است که هیچگاه در یک زمینه کار نکردم و از هر علمی فقط الف آن را دارم که …فهمیدم پول چشمها را بازتر و حرکت سلول ها را روانتر و زندگی را شادتر و مقام دنیوی و اخروی بهت می بخشد.
خواهشی از دانایان ارزهای دیجیتال دارم که کمکم کنید راه درستی را در این جاده ی کم مانده به آخرانتخاب کنم که ۲ تا دخترای هفتم و سوم ابتدایی که نخبه علمی هم هستند شاکی بی پولی ام شوند.