نگاهی به موضوع رمز ارزها در سند تحولی دولت

سند تحول دولت مردمی در ۸ اسفند ماه سال جاری در قالب  ابلاغیه ای از سوی رئیس جمهور، به هیات دولت ابلاغ شد.

به گزارش صرافی ارز دیجیتال تبدیل سند تحولی دولت مردمی در راستای اهداف مندرج در قانون اساسی ، سند چشم انداز توسعه جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 و همچنین در اجرای اصل 134 قانون اساسی، بعنوان برنامه و خط مشی نهایی دولت و مبنای عمل قوه مجریه به وزارتخانه ها و  دستگاههای اجرایی ابلاغ گردیده است، این سند در سه بخش اول: کلیات، دوم: برنامه تحول بخشهای پیشران و موضوعات فرابخشی و سوم: نظارت راهبری و پایش  و جمعا در 17 فصل تنظیم شده است ، که مبحث چهارم در فصل سرمایه گذاری و تامین مالی در زیر بخش تحول بخشهای پیشران، به موضوع رمز ارزها اختصاص یافته است.

این اولین بار است که دریک سند بالا دستی و از جانب بالاترین مقام اجرایی در کشور به موضوع رمزارزها پرداخته شده است، نگاه استراتژیک در این سند ضمن تعیین نشانگرهای مطلوب، و چرخش های تحول آفرین ذکر شده، همراه با نگاهی جامع به چالش های موجود و علل آنها و همچنین ارائه راهکارهای مناسب جهت رفع چالشهای موجود در زمینه ارزهای دیجیتال، نشان از عزم دولت و حاکمیت جهت تدوین برنامه ریزی استراتژیک و بهره برداری درست از فرصتها و پتانسیل های موجود در صنعت ارزهای دیجیتال و فناوری های نوین مالی است. در ادامه به سه رویکرد استراتژیک دولت، در زمینه ارزهای دیجیتال که  در 3 قالب نشانگرهای مطلوب، چرخش ارزش آفرین و چالشها و راهکارهای حل آنها تدوین شده است، مروری خواهیم داشت.

نشانگرهای وضعیت مطلوب

ثبت نام با موفقیت انجام شد

چکیده دنیای کریپتو در یک ایمیل

با عضویت در خبرنامه تبدیل از جدیدترین مقالات آموزشی و تاثیرگذارترین اتفاقات ارزهای دیجیتال در یک ایمیل مطلع شوید.

عضویت

 نشانگر بُعد سرمایه گذاری، تحقیق و توسعه و تولید علم و فناوری

در این نشانگر بر موضوع زیربنایی جذب سرمایه گذاری خارجی و همچنین تحقیق و توسعه در زمینه ارزهای دیجیتال تاکید شده است.

 نشانگرهای بُعد استخراج

توسه محصولات دارای بازدهی بهینه بر اساس شاخص مصرف انرژی که به بهینه سازی مصرف انرژی، مدیریت اتلاف انرژی، افزایش بهروری انرژی با امکانات موجود و ایجاد و توسعه انرژیهای نوین و تجدید پذیر تاکید دارد.

نشانگرهای بُعد بازار داخلی و مبادله و معامله

در این نشانگر بر تنظیم الزامات احراز هویت، امنیت و اقدامات ضد پولشویی و همچنین افزایش سهم بازار رمز ارزها با اولویت حفظ و صیانت از پول ملی تاکید شده است.

نشانگر بُعد بازار بین المللی و مبادلات خارجی (صادرات و واردات)

در این نشانگر بر پتانسیل رمز ارزها در پرداخت های فرا مرزی و اعتباری با استفاده از قابلیت و کاربرد فناوریهای دفتر کل توزیع شده تاکید شده است.

چرخش های تحول آفرین

در چرخش تحول آفرین حرکت از وضع موجود در نظام حکمرانی تهدید محور، منفعل، سلبی و دستوری به آینده مطلوب از طریق حکمرانی فرصت ساز، فعال و ایجابی با رویکرد مدیریت ریسک و ضرورت بهره گیری از روش های نوین تنظیم مقررات تاکید شده، همچنین تمرکز بر نگاه غیرکارشناسی صرفا استخراج به تمرکز بر ظرفیتهای متنوع ابعاد فناوری بلاک چین تغییر یافته و ازسیستم مالی متمرکز به دنیای امور مالی غیرمتمرکز برنامه ریزی شده است.

  چالشهای موجود در زمینه رمز ارزها

چالش 1 : ضعف در مدیریت کلان رمزارزها

در چالشهای موجود در زمینه رمز ارزها اول به ساختار ناکارآمد حکمرانی در مواجهه فعالانه با رمزارزها و فناوری دفاتر کل توزیع شده اشاره شده است.

برای حل مشکل ضعف مدیریت، تشکیل ستاد ملی رمزارزها با مأموریت شناخت، تبیین، سیاستگذاری، همچنین  طراحی ساختار و سازوکارهای مناسب به منظور تمهید زیرساختهای حقوقی، نرم افزاری و سخت افزاری و الزام برای تحقق سیاستهای کلان رمزارزها با تأکید بر استفاده از ظرفیت بخش غیردولتی، و همچنین تسهیلگری فعالیت کسب وکارهای نوظهور با رویکرد پذیرش در محیط آزمون مبتنی بر خوداظهاری، بعنوان اقدامات لازم ذکر شده است.

عامل دوم ضعف مدیریت کلان ضعف رصد، کنترل، نظارت و خود تنظیم گری دربازار تولید، نگهداری و تبادل رمزارزهاست، که برای حل این مشکل برایجاد زیرساختهای رصد هوشمند مبتنی بر فناوریهای احراز هویت و پولشویی تاکید شده است.

چالش 2: مخاطره بالای سرمایه گذاری مردم در بازار رمزارزها

در سند تحول دولت عامل اول این مخاطره، انگیزه و هیجان مردم برای فرار از تورم و خرید داراییهای پرچین تورم با نقد شوندگی بالا بیان شده، که برای حل این مشکل به کارآمد شدن دستگاههای اجرایی در زمینه مهار تورم و همچنین ارتقاء سواد مالی و اقتصادی مردم، تولید برنامه های آموزشی و اطلاع رسانی برای آموزش بازار خرید و فروش رمزارزها دررسانه ملی و فضای مجازی با همکاری سازمان صدا و سیما و سایر نهادها توصیه شده است.

و همچنین بر ایجاد صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله رمزارز در بورس (ETF) و تأسیس نهاد امین دارایی های دیجیتال یا صندوق های تراست (TRUST) و شرکت سپرده گذاری رمزارز ذیل آن و فراهم نمودن زیرساختهای خدمات مبادله حضانتی (CUSTDY) و توسعه مجموعه های خدمات مشاوره سرمایه گذاری رمزارزها، ایجاد دارایی های دیجیتال با پشتوانه فلزات گرانبها، و همچنین تحقیق و توسعه و تولید توکن های کاربردی تاکید شده است.

چالش 3: روند افزایشی سهم استخراج پنهان از کل بازار تولید رمزارزشها در کشور عامل

برای حل چالش سوم، بر ایجاد و باز طراحی ساختار هوشمند و بلادرنگ رصد، کنترل الگوی مصرف برق ،استفاده از ظرفیتهای مردمی در رصد ،کنترل و دیده بانی انرژی، تعرفه گذاری مناسب حاملهای انرژی و اصلاح نظام یارانه انرژی و کاهش تلفات برق تولیدی ، تسهیلگری صنعت استخراج از طریق بهره وری در تولید انرژی با استفاده از افزایش تولید برق نیروگاههای حرارتی و استفاده از انرژیهای سبز و تجدید پذیر تاکید شده است.

چالش 4: از دست رفتن فرصتها در بهره برداری از ظرفیتهای راهبردی رمزارزشها در حوزه پرداخت و تبادل داخلی و بین المللی

برای مقابله با تهدید فرصت سوزی در زمینه پتانسیل مبادله ای رمز ارزها، تدوین استانداردهای لازم برای تبادل رمز ارزها با تأکید بر شناخت مشتری، اصول نگهداری و اعتبارسنجی، و همچنین  ممنوعیت تبادل مستقیم ارزهای دیجیتال با کالاو خدمات در کشور و استفاده از ریال بعنوان ارز واسطه ای تبادل، رعایت  استانداردها و مقررات پیشگیری و مبارزه با پولشویی (AML) به منظور توسعه کسب وکارهای نوآورانه، افزایش عرضه و تولید رمزارزهای استخراج شده در بازار داخلی، به منظور تأمین نیاز و تقاضای داخلی رمزارزها، با طراحی سازوکارهای انگیزشی مالیاتی و تهیه زیرساختهای فنی مناسب توصیه شده است

سخن پایانی

ازفناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال به دلیل مبتنی بودن بر فناوریهای نوین و ویژگیهای خاص شان از قبیل غیرمتمرکزبودن، امنیت، سرعت بالای تراکنش و کاربردی بودن، به عنوان چهارمین انقلاب صنعتی یاد می شود، و بازار رمزنگاری از ایجاد بیت کوین بعنوان اولین ارز در سال 2009 و به مرور سایر ارزهای دیجیتال سود آوری و بازگشت سرمایه فوق العاده ای داشته اند، و در مقطعی ارزش بازار ارزهای دیجیتال بالغ بر 3 تریلیون دلار شده است.

علاوه بر این تنوع و تحول صنعت بلاکچین و فرصت ها و پتانسیلهای متعدد و بی بدیل در زمینه استخراج (Mining)، تبادلات صرافی های متمرکز (CEX) و غیر متمرکز (DEX)، امور مالی غیر متمرکز (DeFi)، قراردادهای هوشمند، سازمانهای خودمختار مستقل (DEO)، صنعت عظیم توکن های غیرقابل معاوضه (NFT) و اخیرا حوزه آینده نگرانه متاورس (MetaVerse) و ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)، باعث پذیرش روز افزون رمزنگاری شده و با گذر زمان ضمن تبدیل مخالفان میلیاردر بیت کوین به موافقان و سرمایه گذاران در صنعت، دیدگاه کشورها و حکومت ها نیز از نگاه تقابلی و تهدید محور به نگاه همزیستی و فرصت محوری تبدیل شده است. با این حال در حوزه تنظیم مقررارت رمزنگاری دیدگاه تمام کشورهای دنیا یکسان نبوده و تعدادی از کشورها از طریق بورس اوراق بهادار یا بالاترین مرجع امور مالی یا سهام بر این حوزه نظارت دارند، بزعم کارشناسان و تحلیلگران نبود قوانین مدون در این زمینه بازدارنده ترین علت پذیرش عمومی رمزنگاری است، در کشور ما شرایط حتی متفاوت است و به دلیل نبود حداقل قوانین و تنطیم کننده ها و چالشهایی که در سند تحول دولت اشاره شده علاوه بر سردرگمی سرمایه گذاران، فرصتهای بیشماری را نیز از دست داده ایم. بنابراین سند تحولی دولت در زمینه رمز ارزها می تواند آغاز راهی برای تامین شفافیت و امنیت سرمایه گذاری و همچنین تبدیل تهدیدات موجود به فرصتهای ناب باشد و نهایتا شرایطی فراهم شود تا بتوانیم، همگام با تحولات این صنعت با سایر کشور ها گام برداریم.