موشکافی علل جداشدن چانگ پنگ ژائو از بایننس
چکیده
به دنبال بررسیهای دقیقی که از سوی کمیسیون بورس اوراق بهادار و وزارت دادگستری ایالت متحده آمریکا انجام شد، چانگ پنگ ژائو متهم شناخته شده و از سمت خود به عنوان مدیرعامل بایننس کنارهگیری کرد. ژائو با پرداخت ۱۷۵ میلیون دلار آزاد شد و بایننس نیز پرداخت جریمه ۴.۳ میلیارد دلاری را پذیرفت. مؤسس بایننس همچنان مالک اصلی این صرافی است؛ اما دیگر سهمی در مدیریت آن ندارد. ریچارد تنگ مدیرعامل جدید ازاینپس باید با نظارتهای مداوم هیئت قانونگذاران آمریکا دستوپنجه نرم کند.
چانگ پنگ ژائو (Changpeng Zhao) میلیونر سرشناس که او را با نام اختصاری CZ نیز میشناسیم مدیرعامل و مؤسس صرافی بزرگ بایننس بود که در تاریخ ۲۱ نوامبر مصادف با ۳۰ آبان ۱۴۰۲ از سمت خود استعفا داد. ماجرای جداشدن ژائو از صرافی بایننس اتفاقی نیست که یکشبه روی داده باشد. این ماجرا از زمان احداث بایننس شروع شد. بنا بر بررسیهای وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا ژائو و صرافی بایننس متهم به پولشویی و زیرپاگذاشتن تحریمهای آمریکا هستند؛ با بالاگرفتن اتهامات، ژائو از سمت خود کنارهگیری کرد.
در ادامه این مقاله به موشکافی علل جداشدن چانگ پنگ ژائو از بایننس میپردازیم.
سودای حکومت بر جهان کریپتو
چانگ پنگ ژائو یا CZ پس از تأسیس بایننس در سال ۲۰۱۷ در مصاحبهها به این نکته اشاره کرده است که قصد دارد بازاری را مدیریت کند که به صورت شفاف و سالم به فعالیت خود ادامه میدهد.
به دنبال همین ادعا بایننس به سرعت توجه همه سرمایهگذاران را به خود جلب کرد و به بزرگترین صرافی جهان تبدیل شد. میانگین حجم معاملات صرافی بایننس در سال ۲۰۲۱ از میانگین مجموع چهار صرافی بزرگ دیگر جهان یعنی OKX, Coinbase،Houbi و Digfinex بیشتر بود.
اما در پشت صحنه بایننس قوانین را زیر پا میگذاشت، پشت صحنهای که پیشازاین همه را برای بررسی آن دعوت کرده بود؛ اما شاید مدیرعامل این صرافی به ذهنش هم خطور نمیکرد که روزی آمریکاییها واقعاً برای تماشای پشت صحنه صف بایستند.
بهتدریج منتقدان به عملکرد بیش از اندازه خوب بایننس مشکوک شدند و بررسیها شروع شد. عدهای لقب «بمب متحرک» را به بایننس دادند و به نظر میرسد این بمب ترکیده است.
وزارت دادگستری ایالات متحده ژائو را متهم به پولشویی کرد. شرکت او بایننس نیز گناهکار شناخته شد و پرداخت جریمه ۴.۳ میلیارد دلاری را پذیرفت.
در جریان این اتهامات مریک برایان گارلند (Merrick Brian Garland) دادستان کل ایالات متحده آمریکا گفت: «بایننس به بزرگترین صرافی کریپتو در جهان تبدیل شد و حالا این صرافی یکی از سنگینترین جریمههای شرکتی تاریخ آمریکا را میپردازد.»
در ادامه به بررسی و موشکافی علل جداشدن چانگ پنگ ژائو از بایننس میپردازیم و در این مورد صحبت میکنیم که شرایط چرا برای این صرافی تا این حد تغییر کرد؟
چرا بایننس جریمه شد؟
ژائو بایننس را در سال ۲۰۱۷ راهاندازی کرد و تنها ۶ ماه بعد در سال ۲۰۱۸ حجم معاملات ماهانه این صرافی از رقبا پیشی گرفت آن هم تنها به این دلیل که چانگ پنگ ژائو از همان روزهای نخست اعلام کرده بود که بایننس قصد دارد به بزرگترین صرافی جهان تبدیل شود.
اما بلافاصله پس از رشد، بایننس با مشکلات متعددی در بحث قانون گذاری ارز دیجیتال روبهرو شد. اولین مورد در کشور چین اتفاق افتاد؛ چین مانع از فعالیت صرافیهای ارز دیجیتال در این کشور شد. از بد ماجرا این اتفاق درست اندکی پس از تأسیس بایننس رخ داد.
چانگ پنگ ژائو در آن زمان اعلام کرد علاقهای به درگیرشدن با دولتها ندارد و از چین خارج شد. در ادامه بایننس به ژاپن نقلمکان کرد. دولت ژاپن نیز هشدارهایی را دررابطهبا نداشتن مجوز برای شرکت در معاملات به بایننس داد.
بایننس که از قوانین خسته شده بود، بدون اینکه علناً با مقامات و دولتها وارد بحث شود تصمیم گرفت موقعیت مکانی خود را پنهان نگه دارد. چانگ پنگ ژائو با این حرکت نمیخواست قوانین را زیر پا بگذارد و اعلام کرد این کار برای ارائه خدمات به کاربران فضای ارز دیجیتال انجام میشود و گفت: «بایننس حساب بانکی ندارد؛ دفتر رسمی ندارد؛ بنابراین ما از مفهوم شناخته شدهای که از شرکت در اذهان عمومی بهجامانده فاصله گرفتهایم. ما فقط یک سازمان یا یک گروه هستیم که در کنار یکدیگر کار میکنیم.»
همزمان با این اقدام فعالیت بایننس در برخی از مناطق از جمله ایالات متحده آمریکا با پیچیدگیهایی روبرو شد و این مسئله برای بایننس بسیار مخاطرهآمیز بود چرا که بیش از ۵۰ درصد از کاربران این صرافی از شهروندان ایالات متحده بودند.
بررسی ها و شکایات علیه بایننس
در پروندههایی که توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا گردآوری شده است یکی از اعضای بایننس خطاب به یکی از همکاران خود گفته است که «به عنوان صرافی اوراق بدون مجوز در آمریکا فعالیت میکنیم باورت میشود؟» کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا کمکم حساسیت را روی این صرافی افزایش داد. همانطور که همه ما میدانیم زمانی که دولت آمریکا با ذرهبین به موضوع خاصی نگاه کند توجه همه دنیا به آن موضوع جلب میشود.
به دنبال حساسیت قانونگذاران، بایننس فعالیت خود در این کشور را متوقف کرد و در سپتامبر سال ۲۰۱۹ نسخه متفاوتی از بایننس را مختص شهروندان آمریکایی راهاندازی کرد. این نسخه Binance.US نام داشت.
بایننس آمریکایی
چانگ پنگ ژائو اعلام کرد این نسخه تنها با استفاده از نام تجاری و برند بایننس به فعالیت خود ادامه میدهد و از نظر مالی و قانونگذاری کاملاً مستقل از صرافی بایننس است.
در آن زمان مدیرعامل جدیدی برای Binance.US در نظر گرفته شد. برایان بروک (Brian Brooks) متخصص قانونگذاری بود و پیشازاین در کوین بیس فعالیت داشت. هدف از اضافهشدن او به تیم بایننس ایجاد زیرساختهای لازم برای فعالیت این شرکت در ایالات متحده آمریکا بود تا با قوانین به مشکل بر نخورند.
او از همان ابتدا سعی کرد با جذب سرمایه از شرکت سرمایهگذار مخاطرهپذیر GreatPoint Ventures بر محبوبیت Binance.US بیفزاید. اما این شرکت درست مانند دیگر سرمایهگذاران آمریکایی متوجه شدند که احداث Binance.US به عنوان یک شرکت مستقل عملاً امکانپذیر نیست و این شرکت همچنان به شرکت مادر یعنی بایننس وابسته است.
GreatPoint Ventures از سرمایهگذاری خودداری کرد و برایان بروک از سمت خود استعفا داد. در عمل Binance.US به درگاهی برای انتقال پول آمریکایی به بازار اصلی تبدیل شده بود.
کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) و دادگستری ایالات متحده آمریکا (DOJ) از سال ۲۰۲۰ تحقیقات خود را به صورت گسترده روی این صرافی آغاز کردند.
در ادامه کشورهای ژاپن تایلند و ایالات متحده آمریکا نیز به ترتیب شکایاتی را در مورد بایننس مطرح کردند. مؤسس بایننس نیز در پاسخ به شکایات اعلام کرد به عنوان بزرگترین صرافی ارز دیجیتال در نوع خود از هرگونه قانونگذاری استقبال میکند. با وجود شکایتها و بدبینیها روند رشد و توسعه بایننس ادامه پیدا کرد و ثروت CZ در ابتدای سال ۲۰۲۲ به حدود یک میلیارد دلار رسید و او را در رده مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg) و وارن بافت (warren buffett) قرار داد.
۲۰۲۳ اوضاع برای بایننس دشوار شد
در سال ۲۰۲۳ ورق برگشت و با سقوط صرافی FTX و دیگر شرکتها بازار ارزهای دیجیتال بهشدت دستخوش تغییر شد.
در ماه مارس کمیسیون معاملاتی معاملات آتی کالای ایالات متحده آمریکا (Commodity Futures Trading Commission) بایننس را به ادامه فعالیت غیرقانونی در آمریکا متهم کرد.
در ماه می بایننس از کانادا خارج شد؛ این کشور تنها بازار بزرگ این صرافی در آمریکای شمالی بود.
در ژوئن SEC یا همان کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا از بایننس و مؤسس آن شکایت کرد. به گفته کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا چانگ پنگ ژائو همچنان بخش عمدهای از سهام Binance.US را در اختیار دارد و به صورت غیرقانونی از سرمایه مردم آمریکا استفاده میکند.
دیگر کشورهای جهان نیز به دنبال بررسیهای کمیسیون بورس و اوراق بهادار با حساسیت بیشتری بایننس را زیر نظر گرفتند و تحقیقات خود را شروع کردند.
بایننس نیز از فعالیت خود در بسیاری از کشورها دست کشید. این صرافی در جولای ۲۰۲۳ یکهشتم کارمندان خود یعنی ۱۰۰۰ نفر را از کار معلق کرد.
در نهایت در نوامبر بایننس با پرداخت جریمه ۴.۳ میلیارد دلاری به وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا موافقت کرد.
در همین زمان بود که چانگ پنگ ژائو متهم به پولشویی شناخته شد. با کنارهگیری چانگ پنگ ژائو، بایننس این شانس را دارد که به فعالیت خود به عنوان یک صرافی ادامه دهد.
البته چانگ پنگ ژائو همچنان مالک بخش عمدهای از بایننس خواهد بود. تیم بایننس پیشنهاداتی را برای رعایت قوانین ایالات متحده آمریکا مطرح کرده و متعهد شدند که با سیستم متفاوتی به فعالیت خود ادامه دهند.
چانگ پنگ ژائو با پرداخت جریمه ۱۷۵ میلیون دلاری از بازداشت آزاد شده و در حساب خود در توییتر یا پلتفرم جدید X اعلام کرد که باوجوداینکه این کار برای او ساده نیست؛ اما تنها کار درست برای جبران اشتباهات گذشته است و به همین دلیل از مدیریت و مدیرعاملی بایننس کنارهگیری میکند. او پیام خود را با این عبارت به پایان رساند: Funds are SAFU. SAFU اصطلاحی است که از سوی بایننس برای اشاره به امن بودن دارایی کاربران به کار گرفته میشود.
مدیرعامل جدید؛ مسیر جدید
ریچارد تنگ (Richard Teng) سمت مدیرعامل را به عهده گرفت. در ادامه مقامات آمریکا نظارت دقیقی روی عملکرد بایننس دارند و این صرافی ملزم به رعایت قوانین متعددی است. در ادامه بسیاری این سؤال را مطرح کردند که آیا بایننس بدون حضور مدیرعامل اصلی میتواند به فعالیت خود ادامه دهد؟
بایننس از پاسخ به این سؤال خودداری کرده و با انتشار بیانیهای اعلام کرد: «این تغییرات نشاندهنده مسئولیتپذیری شرکت ما در مقابل تخلفات و جرایم است و به ما اجازه میدهد از این فصل پر چالش عبور کنیم و صفحه تازهای را در راستای رشد و یادگیری شروع کنیم.»
هنوز مشخص نیست که پرداخت جریمه سنگین بایننس و خروج ژائو چه تأثیری روی بازار ارز دیجیتال در مقیاس جهانی میگذارد. آنچه مشخص است اینکه پرداخت این جریمه به معنای قبول قوانین کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا و وزارت دادگستری این کشور بوده و به اعتبار بایننس میافزاید.
البته ممکن است ورود هیئتهای قانونگذاری به صرافی بایننس از نظر بسیاری از کاربران خدشهدار شدن ماهیت غیرمتمرکز این صرافی باشد که در تضاد با ذات طبیعی ارز دیجیتال است. در این در این صورت باید در انتظار خروج کاربران از این صرافی باشیم؛ اما حقیقت این است که بایننس در سراسر جهان ریشه دوانده است و به گفته بسیاری از تحلیلگران بازار ارز دیجیتال در نهایت نمیتواند بدون تبعیت از قوانین به فعالیت خود ادامه دهد.
به عنوان نویسنده باور دارم بایننس از این شرایط سود میبرد و هیچ مشکلی با پرداخت جریمه سنگین ندارد. جریمهای که مسیر را برای فعالیت در آمریکا هموار میکند و به تمام دنیا نشان میدهد که بایننس قانونمند و قابلاعتماد است. جالب اینجاست که چندی نمیگذرد که جهان ماجرای پولشویی بایننس را از یاد میبرد. نظر شما در مورد اتهام پولشویی به بایننس چیست؟
منابع:
دیدگاهها