از وال‌استریت تا مستطیل سبز؛ چگونه فوتبال بزرگ‌ترین دروازه ورود به دنیای کریپتو شد؟

در فاصله‌ای کوتاه میان اکتبر و نوامبر ۲۰۲۵، قیمت بیت‌ کوین بیش از ۲۵ درصد کاهش یافت؛ افتی که در سال‌های گذشته می‌توانست موجی از ترس، خروج سرمایه و عقب‌نشینی گسترده سرمایه‌گذاران خرد و نهادی را به همراه داشته باشد. اما این‌بار واکنش بازار متفاوت بود. اگرچه این سقوط قیمتی اثرات منفی خود را بر فضای بلاک چین گذاشت، اما نهادهای مالی نه‌تنها عقب‌نشینی نکردند، بلکه با افزایش سرمایه‌گذاری، موضع خود را تقویت کردند. این رفتار نشان می‌دهد که بیت‌ کوین و بازار رمزارزها وارد مرحله‌ای تازه از بلوغ شده‌اند.

پذیرش نهادی معمولاً نخستین گام در مسیر پذیرش گسترده هر فناوری نوظهور است. سیگنال‌هایی که امروز از اتاق‌های هیئت‌مدیره شرکت‌های بزرگ مخابره می‌شود، این پیام را دارد که وعده‌های طرفداران بیت‌ کوین درباره پذیرش همگانی، پس از بیش از ۱۵ سال، به‌تدریج در حال تحقق است. با این حال، تجربه تاریخی نشان می‌دهد که موج اصلی ورود کاربران جدید، معمولاً از مسیرهایی شکل می‌گیرد که برای عموم مردم آشنا و قابل لمس است.

از پذیرش نهادی تا جذب مردمی؛ کاربران به سمت آشنایی حرکت می‌کنند

در طول تاریخ، پذیرش واقعی فناوری‌های تحول‌آفرین به‌ندرت از سوی عموم مردم آغاز شده است. پادشاهان، رهبران مذهبی، کارآفرینان، مخترعان و غول‌های صنعتی معمولاً پیشگام این مسیر بوده‌اند. امروز نیز این نقش را نهادها، بانک‌ها و شرکت‌های چندملیتی ایفا می‌کنند. ورود آن‌ها به یک حوزه جدید، نشانه‌ای از قابل اعتماد بودن آن دارایی یا فناوری است و همین موضوع به‌تدریج ذهنیت عمومی را تغییر می‌دهد.

فضای وب۳ و رمزارزها دقیقاً در چنین نقطه‌ای قرار دارد. صنعتی که تا چند سال پیش به‌واسطه اصطلاحات پیچیده و نوسانات شدید برای بسیاری مبهم بود، اکنون آرام‌ آرام در حال تبدیل شدن به بخشی از زیرساخت مالی روزمره است. انباشت بیت ‌کوین توسط شرکت‌ها، صرفاً یک تصمیم مالی نیست؛ بلکه نشانه‌ای از تغییر فرهنگی در بالاترین سطوح تصمیم‌گیری اقتصادی محسوب می‌شود.

با این حال، واقعیت این است که کاربران عادی همچنان به چیزهایی اعتماد می‌کنند که با آن‌ها آشنا هستند. نمونه بارز این موضوع، رشد چشمگیر GameFi در ابتدای دهه ۲۰۲۰ بود. میلیون‌ها کاربر بدون آن‌که مستقیماً وارد دنیای پیچیده رمزارزها شوند، از طریق بازی و سرگرمی با بلاک چین آشنا شدند.

حرف حساب ژانگ پنگ ژائو حرکت در مسیر درست سرمایه‌گذاری با «حرف حساب»

00:00 | 00:00

100

00:00 | 00:00

تجربه GameFi؛ الگویی موفق برای جذب کاربران جدید

داده‌ها نشان می‌دهد که بین ژانویه ۲۰۱۸ تا فوریه ۲۰۲۲، ارزش بازار حوزه GameFi از حدود ۴۸۰ میلیون دلار به بیش از ۲۲ میلیارد دلار رسید. تنها در فاصله سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱، تعداد آدرس‌های فعال شبکه اتریوم که بستر اصلی موج نخست GameFi بود از ۱۳۸ هزار به بیش از ۱.۱ میلیون افزایش یافت. هم‌زمان، تعداد کل کاربران رمزارز در جهان از ۱۰۶ میلیون به ۲۹۵ میلیون نفر رسید و برخی برآوردها نشان می‌دهد که GameFi در آن بازه زمانی حدود ۴۹ درصد از کل فعالیت‌های بلاک چینی را به خود اختصاص داده بود.

فوتبال؛ تنها رقیب جدی بازی در نفوذ فرهنگی

در میان صنایع سرگرمی، تنها حوزه‌ای که از نظر نفوذ فرهنگی و مالی می‌تواند با بازی رقابت کند، ورزش و در رأس آن فوتبال است. ارزش کل بازار جهانی ورزش در پایان سال ۲۰۲۴ حدود ۲.۶۵ تریلیون دلار برآورد شده است و برخی تخمین‌ها نشان می‌دهد که فوتبال به‌تنهایی تا ۴۳ درصد از این رقم را به خود اختصاص می‌دهد.

فوتبال با حدود ۳.۵ میلیارد هوادار در سراسر جهان، محبوب‌ترین ورزش دنیاست و فاصله‌ای قابل توجه با ورزش دوم، یعنی کریکت، دارد. وجود هزاران باشگاه حرفه‌ای و صدها هزار تیم آماتور، نشان می‌دهد که تأثیر اقتصادی و اجتماعی فوتبال اغلب دست‌کم گرفته می‌شود.

همان‌طور که GameFi در سال ۲۰۲۱ به دروازه ورود میلیون‌ها کاربر به وب۳ تبدیل شد، اکنون این پرسش مطرح است که آیا فوتبال می‌تواند نقش پل بعدی میان کاربران عادی و دنیای رمزارزها را ایفا کند؟ شواهد موجود پاسخ مثبتی به این سؤال می‌دهد.

وقتی ورزش با کریپتو تلاقی کرد؛ تولد SportFi

در دوران رونق عرضه‌های اولیه کوین در سال ۲۰۱۸، پروژه‌های متعددی تلاش کردند بلاک چین را به صنایع نامرتبط پیوند بزنند که بسیاری از آن‌ها عمر کوتاهی داشتند. اما پیوند فوتبال و رمزارز، مسیری متفاوت را طی کرد و به شکل‌گیری حوزه‌ای به نام SportFi انجامید.

در سال ۲۰۱۹، باشگاه‌های بزرگی مانند یوونتوس و پاری‌سن‌ژرمن با عرضه توکن‌های هواداری رسمی، پیشگام این مسیر شدند. این مدل با کمک شرکت‌هایی مانند چیلیز توسعه یافت و به هواداران امکان داد علاوه بر سرمایه‌گذاری، در نظرسنجی‌ها و تصمیمات نمادین باشگاه مشارکت داشته باشند.

دارندگان این توکن‌ها از مزایایی مانند دسترسی‌های ویژه در روز مسابقه، ملاقات با بازیکنان، یا همراهی تیم در رقابت‌های بین‌المللی برخوردار می‌شوند؛ تجربه‌ای که پیوند احساسی هواداران با بلاک چین را تقویت می‌کند.

انفجار توکن‌های هواداری تا سال ۲۰۲۵

تا سال ۲۰۲۵، نزدیک به ۱۰۰ نهاد ورزشی توکن‌های رسمی خود را بر بستر شبکه‌هایی مانند چیلیز، بایننس، پالیگان و اتریوم عرضه کرده‌اند. این روند تنها محدود به باشگاه‌های بزرگی چون بارسلونا، منچسترسیتی، میلان و آرسنال نیست؛ بلکه تیم‌های فرمول یک، سازمان‌های ورزش‌های الکترونیکی و حتی UFC را نیز شامل می‌شود.

حجم معاملات روزانه این توکن‌ها در برخی روزها به نزدیکی یک میلیارد دلار رسیده است و با توکن‌های ۲۰ پروژه برتر بازار رمزارز رقابت می‌کند. داده‌های بلاک چینی نشان می‌دهد که قیمت توکن‌های فوتبالی به‌طور مستقیم به نتایج مسابقات، عملکرد بازیکنان و حتی لحظه‌به‌لحظه جریان بازی واکنش نشان می‌دهد.

این ویژگی باعث شده است هواداران بدون نیاز به دانش عمیق کریپتو، با تکیه بر تحلیل فوتبالی خود، رفتار بازار را درک کنند.

از اتاق‌های هیئت‌مدیره تا سکوهای ورزشگاه

اگرچه زیرساخت‌های پذیرش گسترده رمزارزها توسط نهادهای بزرگ در حال شکل‌گیری است، اما آنچه کاربران را به عبور از این پل‌ها ترغیب می‌کند، حس آشنایی است. فوتبال با جامعه هواداری عظیم خود، این ظرفیت را دارد که به قدرتمندترین نقطه ورود کاربران جدید به بازار کریپتو تبدیل شود.

این موج جدید در حال تغییر شیوه نگاه کاربران به بازار است. به‌جای تمرکز بر اصطلاحات تکنیکال، بسیاری از معامله‌گران با تکیه بر دانش فوتبالی خود، تحلیل بازار رمزارز را آغاز کرده‌اند. توکن‌های مرتبط با ورزش می‌توانند میلیون‌ها کاربر تازه را وارد این فضا کنند؛ روندی که نشانه‌های آن از هم‌اکنون قابل مشاهده است.

سؤالات متداول

۱. چرا افت شدید قیمت بیت ‌کوین در سال ۲۰۲۵ باعث خروج نهادهای مالی نشد؟

زیرا بسیاری از نهادها بیت‌کوین را به‌عنوان یک دارایی بلندمدت و بخشی از استراتژی کلان خود می‌بینند. این نگاه باعث شده نوسانات کوتاه‌مدت تأثیر کمتری بر تصمیمات آن‌ها داشته باشد.

۲. SportFi چیست و چه تفاوتی با سایر حوزه‌های کریپتو دارد؟

SportFi به ترکیب ورزش و امور مالی غیرمتمرکز اشاره دارد که از طریق توکن‌های هواداری و پروژه‌های مرتبط، تعامل هواداران با باشگاه‌ها را به بلاکچین منتقل می‌کند.

۳. آیا توکن‌های فوتبالی صرفاً ابزار سرمایه‌گذاری هستند؟

خیر. این توکن‌ها علاوه بر امکان معامله، مزایایی مانند حق رأی در نظرسنجی‌ها، پاداش‌های اختصاصی و تجربه‌های ویژه برای هواداران فراهم می‌کنند.

۴. آیا فوتبال می‌تواند نقش GameFi را در جذب کاربران جدید تکرار کند؟

با توجه به گستردگی جامعه هواداران فوتبال و ارتباط احساسی عمیق آن‌ها با تیم‌ها، بسیاری از تحلیلگران معتقدند فوتبال حتی می‌تواند نقش پررنگ‌تری نسبت به GameFi در جذب کاربران جدید به دنیای رمزارزها ایفا کند.

منبع