انواع کلاهبرداری‌های کریپتویی
مبتدی
یکی از جذابیت‌های بازار کریپتو برای سرمایه‌گذاران غیرمتمرکز بودن آن است؛ به این معنا که هیچ دولت یا نظامی روی ارزهای رمزنگاری شده کنترلی ندارد. یک فضای بدون کنترل و بدون قانون میدان بسیار خوبی برای تاخت و تاز کلاهبردارهاست. در تبدیل در سال‌های اخیر شاهد سوءاستفاده‌های زیادی از نام ارز دیجیتال بوده‌ایم؛ به همین دلیل این مقاله را برای معرفی انواع کلاهبرداری‌های کریپتویی در نظر گرفتیم تا شما را با زوایای پنهان و تاریک بازار ارز دیجیتال در ایران و جهان آشنا کنیم.
۱. کلاهبرداری با حساب اجاره ای در ارز دیجیتال
یکی از رایج‌ترین کلاهبرداری‌ها در بازار ارز دیجیتال کلاهبرداری با حساب اجاره‌ای است. در این روش فرد خاطی حساب معاملاتی فردی را در صرافی اجاره می‌کند، در قدم بعدی با استفاده از همین حساب دارایی حساب معاملاتی فرد دیگری را هدف قرار داده و به سرقت می‌برد. کلاهبردار در نهایت دارایی را به حساب اجاره‌ای در صرافی انتقال می‌دهد و تبدیل به تتر می‌کند.
جزئیات این روش کلاهبرداری
سوالی که مطرح می‌شود این است که این دسته از کلاهبرداران کجا تور خود را پهن می‌کنند؟ جالب اینجاست که کلاهبردارانی که با حساب اجاره‌ای ارز دیجیتال را به سرقت می‌برند کار خود را با انتشار آگهی کاریابی در پلتفرم‌ها و شبکه‌هایی مانند دیوار، تلگرام، اینستاگرام وغیره شروع می‌کنند.
مسلماً چنین آگهی‌هایی طمع را هدف قرار می‌دهند؛ عناوینی مانند «فرصت سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال» و «جذب نیروی کار» می‌تواند برای افراد جویای ثروت وسوسه کننده باشد.
مثال:
ممکن است یک آگهی برای جذب نیروی کار را مشاهده کنید که ادعا کند در ازای انجام N تعداد تراکنش برای شرکت مورد نظر سود مشخصی را به شما اختصاص می‌دهد. مثلاً شرکت از شما می‌خواهد یک تراکنش ۱۰۰ میلیون تتری را با استفاده از حساب خود انجام دهید و از این مبلغ ۵ میلیون تتر را به عنوان پاداش در حساب خود نگه دارید.
حتی ممکن است کلاهبردار خود را به عنوان نماینده یک صرافی معتبر مانند تبدیل به شما معرفی کند و با این پوشش سعی در سوء استفاده از حساب شما داشته باشد. جالب اینجاست که این دسته از کلاهبرداران به اندازه‌ای در هدف خود مصمم هستند که اگر به عنوان مثال در صرافی تبدیل حساب معاملاتی نداشته باشید نیز با دریافت اطلاعات و تعهدنامه از شما فرایند ثبت نام را شخصاً انجام می‌دهند تا سریع‌تر به مقصود خود دست پیدا کنند. در چنین مواردی فرد قربانی بدون داشتن اطلاعات از بازار ارز دیجیتال و بدون اطلاع از جزئیات پیشنهاد کاری در دام طمع گرفتار می‌شود.
کلاهبرداران پیگیرتری نیز در بازار حضور دارندکه از این نیز فراتر می‌روند و با مراجعه حضوری درب منزل شما سعی می‌کنند به شما در باز کردن حساب معاملاتی در یک صرافی کمک کنند.این افراد پس از مراجعه حضوری از قربانی می‌خواهند که مبلغی را به حساب آنها واریز کرده و در ازای آن تتر دریافت کند تا بتواند مستقیم با تتر وارد معامله شود.
کلاه بردار طماع
این روزها شاهد فعالیت کلاهبردارانی هستیم که با استفاده از حساب اجاره‌ای تریدرهای حرفه‌ای و قدرتمند بازار را هدف قرار می‌دهند. منظور از تریدرهای حرفه‌ای و قدرتمند معامله‌گرانی است که در طول روز حجم زیادی از معامله را در بازار کریپتو انجام می‌دهند.
شاید تصور کنید این دسته از معامله‌گران نیازی به پول بیشتر ندارند و نباید با وعده کسب سود وسوسه شوند؛ اما ماجرا به این سادگی نیست. نی که پای خرید ارز دیجیتال در حجم‌های بالا به میان می‌آید حتی هزار تومان اختلاف قیمت نیز می‌تواند سهم زیادی در سود و زیان یک معامله‌گر داشته باشد.
کلاهبرداران نیز با استفاده از همین واقعیت این دسته از معامله‌گران را هدف قرار می‌دهند.
این دسته از کلاهبرداران معمولاً قربانیان خود را از کانال‌های کریپتویی در تلگرام انتخاب می‌کنند. چرا که معامله‌گران جدی مدام در حال بررسی اطلاعات موجود در چنین کانال‌هایی هستند.
کلاهبردار پس از ورود به این کانال‌ها درخواست وسوسه کننده‌ای را منتشر می‌کند. به عنوان مثال با فرض اینکه قیمت تتر در ۵۱ هزار تومان است، کلاهبردار از معامله‌گران می‌خواهد که در یک همکاری دوجانبه هزار تتر را به قرار هر تتر ۵۲ هزار تومان به او بفروشید.
معامله‌گر نیز تصور می‌کند اگر تتر را به قیمت ۵۱ هزار تومان از صرافی تبدیل خریداری کند می‌تواند آن را به قیمت ۵۲ هزار تومان به فرد مورد نظر بفروشد. در ادامه فرد کلاهبردار در ازای تتری که برای او واریز کرده‌اید ریال دزدی را به حساب قربانی انتقال می‌دهد. قربانی که از معامله خشنود و راضی است تازه پس از ملاقات با ماموران پلیس فتا متوجه وخامت اوضاع می‌شود و باید ریالی که به حسابش واریز شده است را به حساب مالک اصلی بازگرداند.
گوش به زنگ
اگر فردی از شما خواست که در ازای مبلغی اطلاعات حساب معاملاتی خود را در صرافی ارز دیجیتال در اختیار او قرار دهید، از این کار اجتناب کنید و به یاد داشته باشید که یک معامله‌گر بدون داستان، هرگز به حساب شما نیاز نخواهد داشت و به سادگی و در کمتر از ۲۴ ساعت در صرافی تبدیل حساب معاملاتی ایجاد می‌کند.
در ضمن هیچ ثروتی رایگان و یک شبه به دست نمی‌آید بنابراین فریب وعده‌هایی که بیش از اندازه خوب به نظر می‌رسد را نخورید.
۲. سرمایه‌گذاری روی توکن‌های تقلبی
پر واضح است که چنین توکن‌هایی به سادگی قابل تشخیص نیستند. کلاهبرداران این سبک برای شکار قربانیان، تلاش زیادی برای پنهان نگه داشتن حقیقت می‌کنند. نام توکن شما را به یاد یک توکن شناخته شده می‌اندازد و حتی ممکن است با اندکی تغییر نام ترغیب کننده‌ای نیز ساخته شود. به عنوان مثال ممکن است به جای توکن ERC20 از واژه ERCO استفاده شود. در این حالت کسانی که اطلاع زیادی از بازار ندارند تصور می‌کنند با خانوداه جدید از توکن‌ها روبه‌رو هستند.
این دسته از کلاهبرداران برای قانع کردن قربانیان و جلب اعتماد آنها چند تراکنش را نیز انجام می‌دهند تا توکن مورد نظر در رتبه‌بندی سایت کوین مارکت کپ وضعیت بهتری پیدا کند. سپس کلاهبردار با یک رزومه نسبتاً قوی شروع به تبلیغ توکن تقلبی و قرارداد هوشمند آن می‌کند. در اکثر موارد قربانی دانش و زمان کافی برای بررسی قرارداد هوشمند را ندارد و به سادگی فریب می‌خورد.
۳. کلاهبرداری پانزی
این دسته از کلاهبرداری‌ها به فجیع‌ترین شکل ممکن وعده‌های دروغین را به خورد قربانیان می‌دهند. به عنوان مثال ممکن است با وعده دریافت ۱۰ میلیون در ازای پرداخت ۵ میلیون فرد را به دام بیندازند. در اکثر موارد وعده‌ها غیر واقعی و دروغین است به عنوان مثال کلاهبردار ادعا می‌کند در ازای دریافت ۱۰۰۰ هزار تتر ۲۰۰۰ هزار تتر در اختیار شما می‌گذارد. در چنین مواقعی به درستی ادعا شک کنید.
اطلاعات خود را افزایش دهید تا با شنیدن چنین ادعاهایی وسوسه نشوید یادتان باشد که حتی اگر قرار باشد تتر را استیک کنید نیز در طول یک سال در بیشترین حالت یک درصد سود دریافت می‌کنید بنابراین چطور یک نفر می‌تواند چنین سودهای بزرگی را به شما وعده دهد.
این دسته از کلاهبرداران زنجیره‌ای از قربانیان را تشکیل می‌دهند و با دریافت پول از یک شخص و پرداخت آن به شخص دیگر یک اعتماد دروغین را جا انداخته و بعد از اینکه سرمایه کافی را به دست آوردند از صحنه بازار حذف می‌شوند.
۴. نمونه زنده
پروژه لاکسون یا لاکسسون (Laxsson)
پروژه لاکسون در حال حاضر به‌عنوان یک پلتفرم تریدینگ و سرمایه‌گذاری در زمینه ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کند. این پلتفرم از طریق ترید ارزهای دیجیتال درآمد کسب می‌کند و برنامه‌های سرمایه‌گذاری متنوعی را برای کاربران ارائه می‌دهد، امکان کسب سود از سرمایه شخصی در مدت زمان کوتاهی را ایجاد می‌کند.
در وب‌سایت خود، لاکسون خود را به‌عنوان یک پلتفرم هوشمند معرفی می‌کند که با بهره‌گیری از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، به تحقق رؤیای مردم برای کسب سود حداکثری از سرمایه‌گذاری می‌پردازد. اما اطلاعات ناقص و عدم شفافیت درباره مؤسسان و توسعه‌دهندگان پروژه، به ویژه عدم شناخته شدن مؤسس با هویت معلوم، باعث ایجاد شک و شبهه درباره معتبریت پروژه می‌شود.
در واقع، نقدها و شکایات حاکی از این است که لاکسون شفافیت کافی را ارائه نمی‌دهد و این موضوع باعث افزایش شک و تردید درباره اعتبار و امنیت پلتفرم می‌شود. این عدم شفافیت به‌طور کلی باعث شده تا پروژه لاکسون به‌عنوان یک پروژه کلاهبرداری شناخته شود که هدف آن از دست زدن از سرمایه‌گذاران، به ویژه افراد ایرانی و خارجی، می‌باشد.
۵. استفاده از برندها با جعل هویت
این دسته از کلاهبرداران در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام برای جلب اعتماد از نام و لوگوی صرافی‌های معتبری مانند تبدیل استفاده می‌کنند. این افراد زیر نام و لوگوی صرافی‌های معتبر خود را به عنوان تریدرهای حرفه‌ای معرفی کرده و ادعا می‌کنند می‌توانند در یک بازه زمانی کوتاه سرمایه شما را چند برابر کنند. تعداد قربانیان این سبک از کلاهبرداری در مقایسه با گروه‌های قبلی کمتر است چرا که این کلاهبرداران زحمت زیادی برای ترغیب افراد به خرج نمی‌دهند و خوشبختانه مسیرهای پیچیده‌ای را برای جلب توجه به کار نمی‌گیرند. تعداد قربانیان این سبک از کلاهبرداری در مقایسه با گروه‌های قبلی کمتر است چرا که این کلاهبرداران زحمت زیادی برای ترغیب افراد به خرج نمی‌دهند و خوشبختانه مسیرهای پیچیده‌ای را برای جلب توجه به کار نمی‌گیرند.
کلاهبردار را شناسایی کنید
در فضای کریپتو قطعیت معنایی ندارد و اگر شخصی با ادعای اهدای سود قطعی بر سر راه شما قرار گرفت باید به صحت گفته‌های او شک کنید. حتی در بازار سنتی نیز نمی‌توان با قطعیت روند سوددهی دارایی‌ها را تخمین زد.
نکته بعدی که به خوبی از آن مطلع هستید این است که هیچ پولی به سادگی به دست نمی‌آید، همین یک نکته برای شناسایی خرابکاری و کلاهبرداری کافی است. اگر پیشنهادی بیش از اندازه خوب به نظر می‌رسد، از صحنه دور شوید و به کلاهبرداری بودن آن شک کنید؛ زیرا حتی اگر یک یا دوبار سود خوبی به شما واریز شود، بار سوم سرمایه بیشتری از شما ربوده خواهد شد.
به یاد داشته باشید که تبدیل سود شما را از سرمایه‌گذاری تضمین نمی‌کند و به عنوان یک پلتفرم معاملاتی همواره پاسخگوی شما است؛ بنابراین اگر فردی با وعده‌های بزرگ خود را از سمت این صرافی به شما معرفی کرد کافی است مسئله را پشتیبانی در میان بگذارید و از صحت موضوع اطمینان حاصل کنید.
