چرا بیت‌ کوین، ریپل و اتریوم سقوط می‌کنند اما طلا و نقره می‌درخشند؟

بازارهای مالی در ماه نوامبر شاهد یک واگرایی (Divergence) عجیب و معنادار بوده‌اند. با وجود اینکه رالی صعودی دلار آمریکا (DXY) متوقف شده است که معمولاً هم به نفع طلا و هم به نفع کریپتو است، شاهد آن بودیم که فلزات گرانبها در حال جهش هستند، در حالی که ارزهای دیجیتال بزرگ با سقوط‌های سنگینی مواجه‌اند.

در این ماه، بیت ‌کوین بیش از ۹٪ سقوط کرده و به زیر سطح حمایتی حیاتی ۱۰۰,۰۰۰ دلار رسیده است. آلت ‌کوین ‌های بزرگی مانند اتریوم، سولانا و دوج‌ کوین نیز افتی بین ۱۱٪ تا ۲۰٪ را تجربه کرده‌اند. در مقابل، طلا ۴٪ و نقره ۹٪ رشد کردند. این واگرایی نشان می‌دهد که ریسک‌های منحصربه‌فردی در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد که سرمایه‌گذاران را به سمت پناهگاه‌های امن سنتی سوق داده است.

تحلیل دلایل: چرا بازار کریپتو سقوط کرد؟

به گفتهٔ گرگ ماگادینی، مدیر مشتقات در Amberdata، دلایل این ریزش، فراتر از یک اصلاح ساده و ناشی از دو عامل کلیدی است:

۱. تمام اخبار خوب «پیش‌خور» شده است (اشباع موقعیت‌های خرید):

بازار کریپتو در هفته‌های گذشته بر اساس سه خبر خوب بزرگ رشد کرده بود:

• کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو (FOMC).
• توافق تجاری آمریکا و چین.
• پایان یافتن تعطیلی دولت آمریکا.

ماگادینی معتقد است که تمام این «کاتالیزورهای خبر خوب» اکنون استفاده شده‌اند. بازار به شدت در موقعیت خرید (Long) قرار داشت و دیگر «خریدار جدیدی» برای ادامهٔ روند وجود نداشت. در نتیجه، بازار با کوچک‌ترین نشانه‌ای از ضعف، دچار آبشار لیکوئیدیشن شد.

۲. ریسک اعتباری و ترس از «شرکت‌های خزانه‌داری کریپتویی» (DATs):

مهم‌ترین و عمیق‌ترین دلیل ترس فعلی، یک ریسک سیستمی است. شرکت‌های خزانه‌داری دارایی دیجیتال (DATs) که در یک سال گذشته با خریدهای سنگین خود، یکی از عوامل اصلی فشار صعودی بودند، اکنون خود به یک تهدید تبدیل شده‌اند.

• مشکل چیست؟ این شرکت‌ها بخش بزرگی از خریدهای کریپتویی خود را نه با پول نقد، بلکه با ایجاد بدهی و انتشار اوراق قرضه تأمین مالی کرده‌اند.
• ریسک فعلی: با افزایش رقابت برای جذب اعتبار (از سوی دولت‌ها و پروژه‌های هوش مصنوعی)، بازار اعتبار در حال انقباضی شدن است. اگر این شرکت‌ها نتوانند بدهی‌های خود را بازپرداخت کنند، مجبور به فروش اجباری دارایی‌های کریپتویی خود (مانند بیت ‌کوین و آلت‌کوین‌ها) خواهند شد تا بدهی‌ها را تسویه کنند.
• اثر دومینویی: فروش اجباری از سوی یک شرکت، می‌تواند باعث سقوط قیمت و آغاز یک آبشار لیکوئیدیشن برای سایر شرکت‌های DAT شود. ماگادینی می‌گوید: «امروز بازار احتمالاً در حال فکر کردن به این نوع ریسک اعتباری است.»

چرا طلا و نقره در حال رشد هستند؟

رشد فلزات گرانبها، داستانی کاملاً متفاوت دارد. جهش طلا، نه ناشی از ریسک‌گریزی کوتاه‌مدت، بلکه ناشی از نگرانی‌های عمیق در مورد سلامت مالی جهانی است.

• بدهی‌های سنگین دولتی: نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی (Debt-to-GDP) در بسیاری از اقتصادهای پیشرفته به سطوح بحرانی رسیده است (ژاپن بالای ۲۲۰٪، آمریکا بالای ۱۲۰٪، فرانسه و ایتالیا بالای ۱۱۰٪).
• سیاست‌های مالی شکست‌خورده: رابین بروکس از موسسه بروکینگز می‌گوید: «رالی فلزات گرانبها، نشانه‌ای از سیاست‌های مالی عمیقاً شکست‌خورده در سطح جهانی، به‌ویژه در منطقهٔ یورو است.»

در واقع، سرمایه‌گذاران به طلا پناه می‌برند زیرا نگران ثبات بلندمدت خود دولت‌ها و ارزهای فیات هستند.

جدول مقایسه: واگرایی دو پناهگاه امن

پرسش‌های متداول (FAQ)

۱. چرا با وجود کاهش شاخص دلار (DXY)، بیت‌کوین سقوط کرد؟

زیرا در حال حاضر، بازار کریپتو بیش از آنکه نگران ضعف دلار باشد، نگران یک ریسک اعتباری و سیستمی داخلی است. ترس از اینکه «شرکت‌های خزانه‌داری کریپتویی» (DATs) مجبور به فروش اجباری دارایی‌های خود برای پرداخت بدهی‌هایشان شوند، بر بازار سایه افکنده است.

۲. «شرکت خزانه‌داری دارایی دیجیتال» (DAT) چیست؟

به شرکت‌هایی گفته می‌شود که بخش قابل توجهی از دارایی‌های ترازنامهٔ خود را به جای پول نقد یا اوراق قرضهٔ سنتی، به ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم اختصاص می‌دهند.

۳. آیا بیت‌کوین در آینده می‌تواند رشد کند؟

تحلیلگران اشاره می‌کنند که از نظر تاریخی، بیت‌کوین با تأخیری حدوداً ۸۰ روزه از طلا پیروی می‌کند. این الگو نشان می‌دهد که وقتی رالی طلا در نهایت متوقف شود، ممکن است سرمایه به سمت بیت ‌کوین حرکت کرده و شاهد یک جهش در قیمت آن باشیم.