بازار کریپتو همیشه میدان هیجان، صبر و پیشبینیناپذیری بوده است. دو بازیگر اصلی آن، بیت کوین و اتریوم، نهتنها از نظر فناوری بلکه در مسیر قیمتی هم دو روایت متفاوت دارند. بیت کوین نماد ثبات و کمیابی است، در حالیکه اتریوم تصویر پویایی و نوآوری را به نمایش میگذارد. هر دو از فراز و فرودهای بزرگ گذشتهاند؛ از جهشهای تاریخی تا سقوطهای ناگهانی. اما مرور این تاریخ قیمتی فقط روایت اعداد نیست؛ بلکه داستان بلوغ دو شبکه است که هر یک به شکلی متفاوت در شکلگیری دنیای بلاک چین نقش ایفا کردهاند. در این راهنمای معامله گری ارز دیجیتال قصد داریم شما را با هر دو ارز آشنا کرده و آنها را از جنبههای متفاوت مقایسه کنیم.

معرفی بیت کوین و نقش آن در دنیای کریپتوکارنسی
بیت کوین در سال ۲۰۰۹ توسط ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) معرفی شد؛ نخستین ارز دیجیتال غیرمتمرکز که انتقال ارزش را بدون نهاد واسط ممکن کرد و امروز بهعنوان ذخیره ارزشِ پیشرو شناخته میشود. ایده اصلی در وایت پیپر، پرداخت همتابههمتا و حذف دوبارهخرجی بود که زیربنای یک شبکه امن و مقاوم در برابر سانسور شد.
بیت کوین فراتر از یک ارز پیش رفته و با طلا قابل مقایسه است. زیرا ارزش این ارز به واسطه موجودی محدود آن تضمین میشود و با گذشت زمان از میزان عرضه کم شده و بر تقاضا افزوده میشود. قابلیتی که در هیچ ارز دیجیتال دیگری مشاهده نمیشود.
معرفی اتریوم و کاربردهای آن در بلاک چین
اتریوم در ژوئیه ۲۰۱۵ توسط ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) راهاندازی شد تا فراتر از انتقال ارزش، بستر اجرای قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن های غیرمتمرکز را فراهم کند. این شبکه با نوآوریهای پیاپی مانند سوزاندن بخشی از کارمزدها و گذار به اثبات سهام، به ستون فقرات دیفای و ان اف تی ها تبدیل شد
مقایسه بیت کوین و اتریوم از نظر دادههای کلیدی
اکنون زمان آن است که بیت کوین و اتریوم را از نظر دادههای کلیدی مقایسه کنیم:
داده های کلیدی بیت کوین
- قیمت فعلی (مهر ۱۴۰۴): حدود ۱۱۱ هزار دلار
- ارزش بازار: حدود ۲.۲۱ تریلیون دلار
- موجودی در گردش: نزدیک ۱۹.۹ میلیون از سقف ۲۱ میلیون
- الگوریتم اجماع: اثبات کار (Proof of Work)
- سرعت تراکنش: ۵ تا ۷ تراکنش در ثانیه
- کارمزد: بسته به شلوغی شبکه
دادههای کلیدی اتریوم (ETH)
- قیمت فعلی (مهر ۱۴۰۴): حدود ۳.۵۰۰ تا ۴.۰۰۰ دلار
- ارزش بازار: حدود ۴۸۰ تا ۵۰۰ میلیارد دلار
- موجودی در گردش: نزدیک به ۱۲۰.۲ میلیون واحد
- عرضه کل: بدون سقف ثابت
- الگوریتم اجماع: اثبات سهام (Proof of Stake)
- سرعت تراکنش: حدود ۱۵ تا ۳۰ تراکنش در ثانیه در شبکه اصلی (و چند هزار تراکنش در لایههای دوم)
- کارمزد یا گس اتریوم: متغیر بر اساس شلوغی شبکه؛ بهطور میانگین بین ۰.۵ تا ۳ دلار، و در لایههای دوم معمولاً کمتر از ۰.۰۱ دلار

تفاوت فناوری و شبکه بین بیت کوین و اتریوم
در این بخش از نظر فناوری و شبکه این ارز را مقایسه میکنیم:
الگوریتم و امنیت
- بیت کوین با اثباتکار و الگوریتم SHA-256 کار میکند؛ بلوکها بهطور میانگین هر ۱۰ دقیقه تأیید میشوند و امنیت شبکه از رقابت ماینرها و هزینه بالای حمله تأمین میشود. سادگی پروتکل و محدود بودن سطح برنامهپذیری، سطح حمله را کوچک نگه میدارد و بیت کوین را به یک لایه تسویه بسیار امن برای انتقال ارزش تبدیل میکند.
- اتریوم از ۲۰۲۲ به اثباتسهام مهاجرت کرده است؛ اعتبارسنجها با قفلکردن ۳۲ اتر و با مکانیزم نهاییسازی، بلوکها را هر ۱۲ ثانیه تأیید میکنند. نتیجه، مصرف انرژی بسیار پایینتر و نهاییسازی سریعتر است، با این پیشفرض که توزیع اعتبارسنجها و تنوع کلاینتها حفظ شود.
قابلیت توسعه و مقیاس پذیری
- بیت کوین عمداً مینیمال است و تغییرات کند و با اجماع گسترده انجام میشود؛ برای افزایش کارایی پرداختها بر لایههای دوم مانند لایتینگ تکیه میکند که پرداختهای خرد را فوری و کمهزینه میکنند و در نهایت روی زنجیره اصلی تسویه میشوند.
- اتریوم برعکس، یک لایه اجرایی برای قراردادهای هوشمند است و راهبرد مقیاس پذیری آن لایهدو محور است؛ رولآپهای خوشبینانه و دانشصفر تراکنشها را بیرون زنجیره دستهبندی و روی لایه پایه تسویه میکنند. با ارتقاهایی مثل EIP-1559 و EIP-4844 هزینه داده لایه دوم کاهش یافته و مسیر به سمت شاردینگ جدید اتریوم (Danksharding) و درختهای ورکل (Verkle Tree) برای مقیاسپذیری پایدار هموار شده است.
غیرمتمرکز بودن و ریسکهای فنی
- بیت کوین با تاریخچه طولانی و اکوسیستم نودهای فراگیر، الگوی غیرمتمرکز کلاسیک را ارائه میکند و تغییرات محافظهکارانه ریسک فنی را پایین نگه میدارد.
- اتریوم با تنوع کلاینتها و تأکید بر جداسازی سازندگان و پیشنهاددهندگان بلوک بهدنبال مدیریت ریسکهایی مانند استخراج ارزش قابلاستخراج توسط ماینر یا اعتبارسنج است. با این حال، پیچیدگی بیشتر و رشد وضعیت زنجیره نیازمند راهکارهای پایدار برای نگهداری نودها و دادهها است.
اثر بر کاربرد و آینده
- جمعبندی ساده این است که بیت کوین لایه تسویه مقاوم و پیشبینیپذیر برای ذخیره و انتقال ارزش میماند و کاربردهای مصرفی را به لایه دوم میسپارد.
- اتریوم ستون فقرات اقتصاد برنامهپذیر است و با بلوغ رولآپها و ارتقاهای نقشه راه، ظرفیت میگیرد تا اپلیکیشنهای مالی، هویتی و بازیها را با هزینه کمتر و سرعت بیشتر در مقیاس گسترده پشتیبانی کند.

مقایسه کارمزد، سرعت و امنیت در بیت کوین و اتریوم
- کارمزد و تجربه کاربری: در بیت کوین کارمزدها تابع ازدحام ممپول و اندازه داده تراکنش است و برای تجربه پرداخت روزمره بهتر است از لایه دوم استفاده شود. در اتریوم مدل گس با سوزاندن بخشی از کارمزدها، سازوکاری پویا برای قیمتگذاری فراهم میکند؛ اجرای قراردادهای پیچیده در لایه اصلی میتواند پرهزینه باشد، اما انتقال بیشتر تراکنشها به رولآپها هزینه و زمان را بهطور محسوسی کاهش میدهد.
- میانگین کارمزد بیت کوین این روزها حوالی ۰٫۵ تا ۰٫۷ دلار گزارش شده است؛ کارمزد اتریوم متغیر است اما در شرایط فعلیِ شبکه بهقدری پایین است که گاهی در حد صِدُم سنت دیده میشود و روی رول آپ ها عموماً بسیار ناچیز است.
سرعت و ظرفیت: بیت کوین در لایه اصلی کندتر است؛ اتریوم لایه اصلی ظرفیت محدودی دارد اما با رولآپها تراکنشها بهصورت دستهای ارزانتر و سریعتر تسویه میشوند.
- امنیت و غیرمتمرکز بودن: نرخ هش و ردپای جهانی نودها، بیت کوین را به یکی از امنترین شبکهها بدل کرده است؛ اتریوم نیز با اثباتسهام و تنوع اعتبارسنجها، امنیت بالایی دارد و با کاهش مصرف انرژی پس از مرج، کارآمدتر شده است.

عملکرد قیمتی و نوسانات بازار بیت کوین و اتریوم
برای اینکه بتوانید به درستی این ارز را برای سرمایهگذاری بلند مدت یا نوسان گیری انتخاب کنید بهتر است نگاهی به تاریخچه قیمت هر دو داشته باشید:
قیمت بیت کوین در گذر تاریخ
- ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲: شروع آرام و قیمتهای پایین.
- ۲۰۱۳: جهش شدید و بعد اصلاح سنگین. برای اولین بار توجه گسترده جلب شد.
- ۲۰۱۷: صعود تا حوالی ۲۰ هزار دلار و سپس ورود به زمستان ۲۰۱۸.
- ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱: چرخه صعودی تازه با ورود سرمایهگذاران نهادی و رسیدن به اوج تاریخی همان دوره.
- ۲۰۲۲: افت گسترده همزمان با ریسکهای کلان و بحرانهای صنعتی.
نتیجه تاریخی تا امروز: روند کلی صعودی پلهای و همراستا با چرخههای چهارساله هاوینگ بوده است. بیت کوین معمولاً ریزشهای عمیق دارد اما در افق چندساله کفهای بالاتری میسازد. در چرخههای گذشته، بیت کوین رشد پایدارتری نسبت به اتریوم داشته و در اصلاحها هم بهطور متوسط کمتر نوسان میکند.
قیمت اتریوم در گذر تاریخ
- ۲۰۱۵: عرضه و آغاز معامله.
- ۲۰۱۷: جهش همزمان با موج عرضه اولیه توکنها و بعد اصلاح ۲۰۱۸.
- ۲۰۲۰: جهش دیفای و افزایش تقاضای کاربری شبکه.
- ۲۰۲۱: اجرای EIP-1559 و اوجهای قیمتی همان دوره.
- ۲۰۲۲: بازار نزولی و در عین حال مهاجرت شبکه به اثبات سهام که ریسک فنی و انتظارات قیمتی را همزمان تحت تأثیر گذاشت.
نتیجه تاریخی تا امروز: نوسانپذیری اتریوم معمولاً از بیت کوین بیشتر است چون علاوه بر احساسات بازار، چرخههای توسعه و استفاده از شبکه هم روی قیمت اثر میگذارد. اتریوم در دورههای رونق نوآوری و استفاده از شبکه معمولاً بازده بیشتری نشان میدهد اما در افتها ریزش عمیقتری دارد.
برای کاربر محتاط، بیت کوین بهعنوان هسته سبد و اتریوم برای اطمینان از رشد منطقی است. برای معاملهگر فعال، اتریوم بهدلیل نوسان بیشتر فرصتهای کوتاهمدت بیشتری ایجاد میکند.

سرمایه گذاری بلندمدت یا ترید کوتاه مدت؟ کدام برای شما بهتر است؟
اگر بهدنبال دارایی کمیاب با پذیرش گسترده و سابقه امنیت هستید، بیت کوین گزینه مناسبی برای هولد بلندمدت است. اگر میخواهید روی اکوسیستم اپلیکیشنها، قراردادهای هوشمند و نوآوری لایه ۲ حساب باز کنید، اتریوم میتواند ترکیبی از نگهداری و معامله فعال را توجیه کند. راهبرد محتاطانه میتواند تنوعبخشی بین هر دو باشد.
در واقع بهتر است بخشی از سرمایه خود را به خرید بیت کوین و کسب سود در بلندمدت اختصاص دهید و بخش دیگری را برای نوسانگیری از افت و خیز اتریوم به کار بگیرید. در صرافی تبدیل میتوانید نمودار لحظهای قیمت اتریوم را زیر نظر بگیرید.
خرید و فروش بیت کوین و اتریوم در صرافی تبدیل
ثبت نام و احراز هویت را انجام دهید، اگر میخواهید قیمت خرید یا فروش اتریوم و بیت کوین را در صفحه ترید تعیین کنید، روی گزینه معامله ارز موردنظر کلیک کرده و وارد صفحه ترید شوید. در صفحه مورد نظر علاوه بر نمودار قیمت لحظهای، لیست سفارشات خرید و فروش نیز درج شده است و میتوانید به تناسب بازار یک قیمت را در نظر بگیرید.
اگر قصد دارید بیت کوین یا اتریوم را در حجم بالا خریداری کنید و یا برای خرید و فروش عجله دارید از گزینه خرید آسان کمک بگیرید. برای این منظور کافی است در بخش خرید آسان مقدار BTC یا ETH را وارد کنید و با چند کلیک معامله را نهایی کنید. امکان تبدیل مستقیم بین BTC و ETH هم فراهم است؛ قیمت لحظهای نمایش داده میشود و تراکنش با سرعت و امنیت بالا انجام میگیرد. ازاین گذشته شما در بخش خرید آسان کارمزدی نمیپردازید.
فرصت را از دست ندهید؛ هماکنون در صرافی تبدیل ثبتنام کنید تا بیتکوین و اتریوم را با بالاترین سرعت و بهترین قیمتهای رقابتی معامله نمایید.