صعود بورس پساز ۵ هفته سقوط؛ آیا روند صعودی آغاز شده است؟

بورس تهران پس از پنج هفته افت متوالی، سرانجام در هفته جاری توانست رنگ سبز را به تابلو معاملات بازگرداند. این بازگشت مثبت اگرچه امید تازهای برای سهامداران ایجاد کرده است، اما کارشناسان تاکید دارند که ادامهدار بودن روند صعودی به عوامل متعددی از جمله بهبود ارزش معاملات خرد، ثبات سیاسی و رفع ابهامات اقتصادی بستگی دارد.
بازپسگیری سطح کلیدی شاخص کل
بازار سرمایه هفته گذشته را در حالی مثبت به پایان رساند که شاخص کل بورس پس از افتهای متوالی توانست بار دیگر سطح ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی را بازپس گیرد. این موضوع از منظر روانی و تکنیکال اهمیت ویژهای دارد؛ چرا که در هفتههای اخیر این سطح به عنوان یک حمایت کلیدی از دست رفته بود.
به لحاظ بنیادی نیز ارزش دلاری بورس تهران پس از ریزشهای اخیر به حدود ۷۸ میلیارد دلار رسیده که پایینتر از میانگینهای تاریخی است. این سطح نشان میدهد بسیاری از سهام در موقعیت ارزندهای قرار گرفتهاند، هرچند ریسکهای سیاسی و اقتصادی همچنان سنگینی میکند. کارشناسان تاکید دارند که در صورت ارسال سیگنالهای مثبت از مذاکرات بینالمللی، بازار میتواند روند رو به رشد خود را تثبیت کند.
عملکرد شاخصها و ارزش معاملات
بررسی عملکرد شاخصها نشان میدهد شاخص کل در روز چهارشنبه با رشد ۱.۸۷ درصدی به سطح ۲ میلیون و ۵۲۳ هزار واحد رسید و بازدهی هفتگی آن پس از پنج هفته منفی، ۳.۸ درصد مثبت شد. شاخص هموزن نیز با رشد ۱.۰۶ درصدی در محدوده ۷۷۳ هزار و ۵۰۰ واحد قرار گرفت.
در همین حال، شاخص کل فرابورس نیز حدود ۰.۵۷ درصد رشد کرد و در سطح ۲۳ هزار و ۳۲۲ واحد بسته شد. نکته مهم دیگر، افزایش محسوس ارزش معاملات خرد در روز چهارشنبه بود که به بیش از ۵ هزار میلیارد تومان رسید و رشد ۳۵ درصدی نسبت به روز قبل را ثبت کرد. همچنین ورود ۶۴۰ میلیارد تومان نقدینگی جدید نشاندهنده افزایش توجه سرمایهگذاران به بازار بود.
تحلیل کارشناسان؛ از مقاومتهای شاخص تا نقش P/E
سعید مشکات، کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به شرایط فعلی گفت:
بورس پس از ماهها ریزش به نظر میرسد به کف خود نزدیک شده است. او تاکید کرد محدوده ۲ میلیون و ۵۰۰ تا ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد مقاومت مهمی برای شاخص است. در صورت عبور بازار از این سطح، چشمانداز مثبتتری برای ادامه مسیر شکل خواهد گرفت.
به گفته مشکات، نسبت P/E تحلیلی در بازار به حدود ۵ واحد رسیده که در سالهای گذشته همواره نشاندهنده تشکیل کف قیمتی بوده است. از منظر تاریخی نیز ارزش دلاری بازار در شرایط فعلی به سطوحی نزدیک شده که تنها در بحرانهای سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۷ تجربه شده بود.
ریسکهای سیاسی و سایه مکانیسم ماشه
یکی از عوامل مهمی که همچنان بر سر بازار سایه انداخته، فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای بینالمللی است. به اعتقاد مشکات، فعالسازی این سازوکار میتواند در کوتاهمدت باعث خروج نقدینگی از بازار سهام و افزایش تمایل به داراییهای کمریسک شود. با این حال، اثر دوم آن افزایش نرخ ارز است که میتواند زمینه رشد اسمی شاخصها را فراهم کند.
عرفان کاظمزاده، دیگر کارشناس بازار، نیز با اشاره به همین موضوع افزود: بلاتکلیفی سیاسی بزرگترین مانع برای شکلگیری یک روند صعودی پایدار است. او گفت:
تا زمانی که چشمانداز مذاکرات روشن نشود، سرمایهگذاران نمیتوانند تصمیمهای جسورانه بگیرند.
چشمانداز صنایع و شرکتها
با وجود چالشهای اقتصادی، برخی صنایع عملکردی بهتر از انتظار داشتهاند. به گفته کاظمزاده، بسیاری از شرکتها توانستهاند سطح تولید و فروش خود را به پیش از بحران بازگردانند و حتی از آن فراتر روند. این موضوع میتواند گزارشهای مالی مثبتی در ماههای آینده به همراه داشته باشد.
با این حال، رکود اقتصادی و نرخ بالای تامین مالی همچنان فشار زیادی بر حاشیه سود شرکتها وارد میکند. نسبت پایین P/E برخی سهمها حتی به محدوده ۳ واحد رسیده که از نظر ارزندگی میتواند برای سرمایهگذاران بلندمدت جذاب باشد، بهویژه اگر در آینده گشایشهای سیاسی و اقتصادی رخ دهد.
جمعبندی
بازگشت بورس تهران به مسیر صعودی پس از پنج هفته ریزش، بارقههای امیدی در دل سهامداران ایجاد کرده است. اما تثبیت این روند به عواملی چون رشد ارزش معاملات، عبور شاخص از مقاومتهای مهم و کاهش ریسکهای سیاسی وابسته است. در شرایط فعلی، بازار در موقعیت بنیادی مناسبی قرار دارد، ولی ابهامات ژئوپلیتیک همچنان مانع اصلی برای شکلگیری یک روند صعودی پایدار محسوب میشود.
دیدگاهها