ایران به CFT پیوست؛ واکنش دلار؟ هیچ!

روز گذشته، مجمع تشخیص مصلحت نظام پس از سال‌ها بحث و بررسی، سرانجام با الحاق مشروط ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) موافقت کرد. این تصمیم که یک گام بزرگ و ضروری برای خروج ایران از لیست سیاه FATF محسوب می‌شود، در شرایط عادی می‌توانست یک شوک مثبت قوی به بازارهای مالی وارد کند. اما واکنش بازار ارز به این خبر مهم چه بود؟ هیچ!

قیمت دلار نه تنها کاهش نیافت، بلکه پس از اعلام خبر خنثی باقی ماند. این بی‌تفاوتی بازار نشان می‌دهد که در شرایط فعلی و پس از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، وزن اخبار منفی به مراتب سنگین‌تر از گشایش‌های بالقوه و بلندمدت است.

گامی بزرگ اما دیرهنگام: تصویب CFT به چه معناست؟

موافقت با CFT، در کنار تصویب کنوانسیون پالرمو، آخرین پیش‌نیازهای فنی ایران برای آغاز فرآیند خروج از لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) را فراهم می‌کند.

مزایای بالقوهٔ خروج از لیست سیاه

• کاهش شدید هزینه‌های بانکی: هزینهٔ تراکنش‌های مالی بین‌المللی برای ایران به شدت کاهش می‌یابد.
• تسهیل تجارت: روابط کارگزاری بانک‌های ایرانی با بانک‌های خارجی تسهیل می‌شود.
• جذب سرمایه‌گذاری خارجی: ریسک سرمایه‌گذاری در ایران برای شرکت‌های خارجی کاهش می‌یابد.

بر اساس مصوبهٔ مجمع، این الحاق به صورت مشروط بوده و ایران تنها در چارچوب قانون اساسی و قوانین داخلی خود به این کنوانسیون عمل خواهد کرد.

چرا بازار ارز این خبر را نادیده گرفت؟

بی‌تفاوتی بازار ارز به این خبر مثبت را می‌توان در تقابل وزن دو عامل اصلی تحلیل کرد:

به عبارت ساده‌تر، بازار در حال حاضر تحت تأثیر یک عامل منفی، بزرگ و قطعی (تحریم‌های سازمان ملل) قرار دارد. در چنین شرایطی، یک خبر مثبت که تأثیرات آن بلندمدت، تدریجی و غیرقطعی است، نمی‌تواند وزن آن عامل منفی را خنثی کند. به نظر می‌رسد از دید معامله‌گران، این تصمیم برای تأثیرگذاری بر انتظارات کوتاه‌مدت، بسیار دیر اتخاذ شده است.

پرسش‌های متداول (FAQ)

۱. الحاق ایران به CFT به چه معناست؟

به این معناست که ایران به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم پیوسته است. این اقدام، یک پیش‌نیاز کلیدی برای آغاز مذاکرات فنی جهت خروج از لیست سیاه FATF و کاهش هزینه‌های بانکی بین‌المللی است.

۲. چرا با وجود این خبر مثبت، قیمت دلار کاهش نیافت؟

زیرا بازار در حال حاضر تحت تأثیر عامل بسیار سنگین‌تر و فوری‌تری یعنی بازگشت تحریم‌های سازمان ملل (مکانیسم ماشه) قرار دارد. مزایای پیوستن به CFT بلندمدت و مشروط است، در حالی که اثرات منفی تحریم‌ها فوری و قطعی تلقی می‌شود.

۳. گام بعدی برای خروج ایران از لیست سیاه FATF چیست؟

دولت باید اسناد الحاق رسمی را به سازمان ملل ارسال کرده و مذاکرات فنی با کارشناسان FATF را ادامه دهد. در صورت اجرای موفق تمام استانداردها، ایران می‌تواند ظرف ۶ تا ۱۲ ماه از لیست سیاه به لیست خاکستری منتقل شود که این امر بخشی از محدودیت‌های بانکی بین‌المللی را تعلیق می‌کند.