مدافع بیت کوین برنده جایزه صلح نوبل شد

ماریا کورینا ماچادو (María Corina Machado)، فعال حقوق بشر و رهبر مخالفان سیاسی ونزوئلا، که بیت کوین را «خط حیات» برای مردم کشورش توصیف کرده بود، در سال ۲۰۲۵ برنده جایزه نوبل صلح شد. این جایزه به پاس تلاش‌های او در ترویج دموکراسی در ونزوئلا اهدا شد.

ماچادو در مصاحبه‌ای با الکس گلدستین (Alex Gladstein)، مدیر استراتژی بنیاد حقوق بشر، بیت کوین را به‌عنوان فناوری‌ای حامی آزادی توصیف کرد و گفت:

برخی از ونزوئلایی‌ها در دوران تورم شدید توانستند با استفاده از بیت کوین دارایی‌های خود را حفظ کنند و مسیر خروج از کشور را تأمین مالی کنند. امروزه بیت کوین از نرخ‌های دولتی تبعیت نمی‌کند و به بسیاری از مردم ما کمک می‌کند. این فناوری از ابزار انسان‌دوستانه به وسیله‌ای حیاتی برای مقاومت تبدیل شده است.

ماچادو تأکید کرد که تنها راه کمک به فقیرترین اقشار جامعه، تضمین مالکیت خصوصی، کنترل تورم، دسترسی برابر به فرصت‌ها و حاکمیت قانون است.

بیت کوین و مقاومت در برابر کنترل دولتی

افراد و جنبش‌های مخالف سیاسی که با ارزهای ملی دچار تورم شدید و محدودیت‌های ارزی مواجه‌اند، همچنان بیت کوین را یک ابزار حیاتی می‌دانند. این رمزارز امکان حفظ دارایی و عبور از کنترل‌های دولتی را فراهم می‌کند.

نمونه‌های جهانی استفاده از فناوری همتا به همتا

فناوری همتا به همتا (Peer-to-Peer) به‌عنوان ابزاری برای مقابله با انحصار قدرت دولت‌ها ظهور کرده است:

• اعتراض کامیون‌داران کانادا در ۲۰۲۲: اعتراض علیه محدودیت‌های کووید-۱۹ باعث شد دولت کانادا حساب‌های بانکی معترضان را مسدود کند. بخشی از کمک‌ها از طریق کانال‌های متمرکز ضبط شد، اما بیش از ۲۰ بیت کوین که از روش‌های همتا به همتا ارسال شده بود، مصون ماند و ضبط نشد.
• اعتراض در نپال، سپتامبر ۲۰۲۵: با قطع دسترسی به شبکه‌های اجتماعی توسط دولت، معترضان به اپلیکیشن بیت‌چت (Bitchat)  جک دورسی (Jack Dorsey) روی آوردند. این شبکه رمزنگاری‌شده از طریق بلوتوث، هر گوشی را به یک گره واسط برای پیام‌ها تبدیل می‌کند و نیازی به اینترنت ندارد، بنابراین حتی در صورت قطع کامل اینترنت هم فعال باقی می‌ماند.

این مثال‌ها نشان می‌دهد که فناوری‌های غیرمتمرکز می‌توانند نقش مهمی در حفظ آزادی‌های فردی و جمعی ایفا کنند.

تحلیل اهمیت بیت کوین در جوامع تحت فشار

بیت کوین، فراتر از یک ابزار مالی، تبدیل به سمبل مقاومت و آزادی شده است. در شرایطی که دولت‌ها امکان کنترل کامل منابع مالی را دارند، استفاده از رمزارزها و فناوری همتا به همتا، امکان ادامه فعالیت‌های انسانی و سیاسی را فراهم می‌کند.

این فناوری‌ها نه تنها به حفظ دارایی‌ها کمک می‌کنند، بلکه به گروه‌ها و افراد قدرت می‌دهند تا از سیاست‌های محدودکننده عبور کرده و صدای خود را حفظ کنند.

سؤالات متداول

۱. چرا بیت کوین در ونزوئلا اهمیت ویژه‌ای دارد؟

در ونزوئلا، تورم شدید و محدودیت‌های ارزی باعث شده که بسیاری از مردم نتوانند ارزش دارایی‌های خود را حفظ کنند. بیت کوین با امکان انتقال سریع و بدون محدودیت، به‌عنوان خط حیات مالی عمل می‌کند.

۲. فناوری همتا به همتا چه مزایایی دارد؟

فناوری P2P امکان انتقال امن دارایی یا اطلاعات بدون وابستگی به واسطه‌های مرکزی را فراهم می‌کند. این مزیت باعث مصونیت در برابر توقیف یا کنترل دولت می‌شود.

۳. چه نمونه‌هایی از استفاده سیاسی بیت کوین وجود دارد؟

اعتراض کامیون‌داران کانادا در ۲۰۲۲ و استفاده معترضان نپال از بیت‌چت نمونه‌هایی از کاربرد بیت کوین و فناوری غیرمتمرکز برای حفظ آزادی و ادامه فعالیت‌های سیاسی است.

۴. آیا بیت کوین می‌تواند تنها ابزار مقاومت باشد؟

خیر. بیت کوین یکی از ابزارهای مالی و سیاسی است، اما ترکیب آن با فناوری‌های همتا به همتا، حفاظت از مالکیت خصوصی، و آزادی بیان باعث افزایش اثرگذاری و مقاومت در برابر فشار دولت‌ها می‌شود.

منبع