تورم تا تابستان ۱۴۰۵ به چه عددی می رسد؟

با توجه به فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل، اقتصاد ایران در یک دوراهی حساس قرار گرفته است. برآوردها بر اساس سناریوهای مختلف نشان میدهد که نرخ تورم سالانه در مرداد ماه ۱۴۰۵ (تابستان آینده) میتواند در یک بازهٔ گسترده، از ۲۲.۲ درصد در خوشبینانهترین حالت تا ۷۶.۲ درصد در بدبینانهترین حالت، قرار گیرد.
چهار سناریوی پیش روی تورم
به گزارش تبدیل به نقل از اکو ایران برای ارزیابی چشمانداز آینده، چهار سناریو بر اساس تکرار میانگین تورم ماهانه در دورههای تاریخی مشابه تعریف شده است. تورم سالانهٔ مرداد ۱۴۰۴ به عنوان نقطهٔ شروع، ۳۶.۳ درصد بوده است.
سناریو | مبنای تاریخی | پیشبینی تورم (مرداد ۱۴۰۵) | تفسیر |
۱. بسیار بدبینانه | دورهٔ تحریمهای اولیه (سال ۱۳۹۰) | ۷۶.۲٪ | بازگشت تحریمهای همزمان آمریکا و سازمان ملل، اقتصاد را با یک شوک تورمی شدید مواجه میکند. |
۲. بدبینانه | دورهٔ پس از خروج ترامپ از برجام (سال ۱۳۹۷) | ۴۹.۱٪ | بازگشت تحریمهای آمریکا (بدون اجماع جهانی) همچنان فشار تورمی قابل توجهی را به اقتصاد تحمیل میکند. |
۳. ادامهٔ وضع موجود | تداوم میانگین تورم ماهانهٔ سال گذشته | ۴۴.۱٪ | اگر مکانیسم ماشه تأثیر عملی جدیدی نداشته باشد، تورم در کانال فعلی و نزدیک به ۴۴ درصد باقی میماند. |
۴. خوشبینانه | دورهٔ اجرای برجام (سال ۱۳۹۴) | ۲۲.۲٪ | در صورت توافق و گشایش اقتصادی، تورم میتواند به شکل چشمگیری کاهش یابد، اما همچنان دو رقمی باقی خواهد ماند. |
نگاهی به تاریخچهٔ تورم در دورههای تحریمی
روند تورم در یک دههٔ گذشته به وضوح تأثیرپذیری آن از تحریمها را نشان میدهد:
- دورهٔ تحریمهای اولیه (تا ۱۳۹۲): تحریمهای آمریکا و سازمان ملل باعث کاهش درآمدهای نفتی و افزایش کسری بودجه شد که تورم را به بیش از ۳۷ درصد رساند.
- دورهٔ برجام (۱۳۹۴-۱۳۹۶): با رفع تحریمها و بهبود فروش نفت، انتظارات تورمی کنترل و تورم تک رقمی شد و به ۶.۹ درصد در بهمن ۹۵ رسید.
- دورهٔ پس از خروج ترامپ (۱۳۹۷ به بعد): بازگشت تحریمهای آمریکا دوباره روند تورم را صعودی کرد و آن را به کانال بالای ۴۰ درصد بازگرداند.
- شوک حذف ارز ۴۲۰۰ (۱۴۰۱): این سیاست داخلی باعث یک جهش تورمی دیگر شد و تورم را در اردیبهشت ۱۴۰۲ به اوج ۴۹.۱ درصدی رساند.
این تاریخچه نشان میدهد که متغیر تحریم همواره یکی از اصلیترین عوامل تعیینکنندهٔ مسیر تورم در اقتصاد ایران بوده است.
پرسشهای متداول (FAQ)
۱. در بدترین حالت، تورم تا تابستان آینده به چه عددی خواهد رسید؟
در سناریوی بسیار بدبینانه که مشابه شرایط تحریمهای همزمان آمریکا و سازمان ملل در سال ۱۳۹۰ است، نرخ تورم سالانه پتانسیل رسیدن به ۷۶.۲ درصد تا مرداد ماه ۱۴۰۵ را دارد.
۲. خوشبینانهترین پیشبینی برای تورم چیست؟
در سناریوی خوشبینانه که مبتنی بر توافق و گشایش اقتصادی مشابه دورهٔ برجام است، نرخ تورم سالانه میتواند به ۲۲.۲ درصد کاهش یابد.
۳. آیا این اعداد یک پیشبینی قطعی هستند؟
خیر، اینها یک پیشبینی دقیق نیستند، بلکه برآوردی بر اساس تکرار روندهای تاریخی هستند. هدف از این سناریوها، نمایش دامنهای از نتایج محتمل برای درک بهتر چشمانداز پیش روی اقتصاد است.
دیدگاهها