سه سناریوی پیش‌روی بازار سهام

بازار سرمایه ایران پس از بازگشت تحریم‌های بین‌المللی با واکنش‌های متفاوتی مواجه شد. در روزهای اخیر، شاخص کل بورس تهران روند صعودی خود را از شنبه آغاز کرد و در روز یکشنبه با رشد ۲ درصدی همراه شد. تحلیلگران معتقدند افزایش نرخ دلار آزاد تا محدوده ۱۱۱ هزار تومان زمینه رشد بازار سهام را فراهم کرده است. با این حال، تصریح رئیس کل بانک مرکزی درباره تثبیت نرخ ارز توافقی و ترجیحی می‌تواند نشانه‌ای از کاهش تقاضا در آینده باشد.

روند کوتاه‌مدت بورس و ورود نقدینگی

بورس تهران با رشد ۷ درصدی شاخص کل در سه روز گذشته، همگام با بازارهای موازی حرکت کرده است. شاخص کل در این مدت کانال‌های ۲.۵ و ۲.۶ میلیون واحد را فتح کرد و شاخص هم‌وزن با افزایش ۱.۸ درصدی، رشد آهسته‌تری نسبت به شاخص اصلی نشان داد. این امر بیانگر تمایل سهامداران به حضور در سهام بزرگ و شاخص‌ساز است تا در صورت وقوع ریسک‌های سیاسی، سهام کوچک کمتر تحت تاثیر قرار گیرد.

ورود نقدینگی حقیقی نیز یکی از عوامل کلیدی رشد بازار بوده است. در سه روز اخیر بیش از ۵ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی به بازار سهام تزریق شده است. این جریان نقدینگی بیشتر به صنایع اثرگذار مانند فلزات اساسی، پالایشی‌ها و محصولات شیمیایی اختصاص یافته است.

تاثیر نرخ دلار و بازارهای موازی

نوسانات نرخ دلار و طلا همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در بازار سهام ایران دارند. دلار آزاد که به سطوح تاریخی خود رسیده است، به عنوان محرک اصلی رشد بورس عمل کرده است. نرخ دلار توافقی، که توسط بانک مرکزی تثبیت می‌شود، ممکن است به کاهش شکاف ارزی و ایجاد تعادل در بازار کمک کند، اما تجربه تاریخی نشان می‌دهد که سیاست‌های دستوری نرخ ارز معمولاً دوام نمی‌آورند.

بازار طلا نیز همزمان با بورس، رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. هر گرم طلای ۱۸ عیار در کانال ۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و سکه امامی در قیمت ۱۱۰ میلیون تومان معامله شد. این همگرایی بین بازارهای موازی، موجب تقویت انگیزه خرید در بورس شده است.

سناریوهای احتمالی برای آینده بورس تهران

تحلیلگران سه سناریو را برای روند آینده بورس تهران پیش‌بینی کرده‌اند:

• رشد ادامه‌دار: در صورت منطقی شدن نرخ دلار توافقی و حفظ انگیزه سرمایه‌گذاران، شاخص کل می‌تواند بازدهی حداقل ۵۰ درصدی داشته باشد.
• توقف رشد: اگر محرک قوی جدیدی وارد بازار نشود، بورس ممکن است به روند کاهشی بازگردد.
• سناریوی بدبینانه: تثبیت طولانی‌مدت نرخ دلار توافقی در سطح ۷۰ هزار تومان، بورس را وارد رکود می‌کند و نوسانات شدید قیمتی ایجاد خواهد شد.

مقایسه با دوره‌های گذشته

بازار سرمایه فعلی با دوره مشابه دهه ۹۰ متفاوت است. در آن دوره، رشد بورس عمدتاً بر پایه تورم بالا و افزایش نرخ ارز شکل گرفت و با بی‌ثباتی اقتصادی همراه بود. امروز با فعال شدن «مکانیزم ماشه» و ورود نقدینگی حقیقی، بورس توانسته رشد کوتاه‌مدتی را تجربه کند. تحلیلگران معتقدند، افزایش نرخ ارز و بازگشایی تالار دوم می‌تواند به تقویت انتظارات مثبت سرمایه‌گذاران کمک کند.

عوامل کلیدی برای ادامه رشد بورس

سه عامل اصلی که می‌توانند مسیر بازار را تحت تاثیر قرار دهند عبارتند از:

• کف قیمتی شاخص‌ها: پس از ریزش‌های پی‌درپی، شاخص کل به محدوده کف قیمتی رسیده است.
• کاهش ابهامات سیاسی: تعیین تکلیف تحریم‌ها و سیاست‌های کلان اقتصادی می‌تواند اثر مثبت بر انتظارات بازار داشته باشد.
• سودآوری اسمی شرکت‌ها: تثبیت نرخ ارز بالای ۱۰۰ هزار تومان، چشم‌انداز درآمد و سود اسمی شرکت‌ها را تقویت کرده است.

با وجود این عوامل، ریسک‌های اقتصادی و ساختاری همچنان پابرجا هستند و سرمایه‌گذاران باید با ترکیبی هوشمندانه از سهام و طلا، استراتژی سرمایه‌گذاری خود را مدیریت کنند.

سوالات متداول

۱. چرا بورس تهران پس از بازگشت تحریم‌ها رشد کرد؟

بازار سهام تحت تاثیر ورود نقدینگی حقیقی، افزایش نرخ دلار آزاد و همگرایی با بازارهای موازی رشد کرده است.

۲. تاثیر نرخ دلار توافقی بر بورس چیست؟

ثبات نرخ دلار توافقی می‌تواند تقاضا را کاهش دهد، اما اختلاف قیمت با دلار آزاد همچنان انگیزه خرید را حفظ می‌کند.

۳. سناریوهای احتمالی آینده بورس چه هستند؟

سه سناریو شامل رشد ادامه‌دار، توقف رشد و رکود محتمل است که هر کدام به شرایط نرخ ارز و ورود محرک‌های جدید وابسته‌اند.

۴. نقش بازارهای موازی (طلا و دلار) در بورس چگونه است؟

رشد طلا و دلار، به ویژه در صنایع صادرات‌محور، موجب افزایش جذابیت سهام شده و بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

منبع