این صنایع بورس در تحریم‌ها بیشترین رشد را تجربه می‌کنند

با بازگشت احتمالی تحریم‌ها پس از فعال شدن مکانیسم ماشه یا اسنپ بک و افزایش نااطمینانی‌های اقتصادی، این سوال کلیدی برای سرمایه‌گذاران مطرح می‌شود که کدام صنایع در بازار سرمایه نه تنها می‌توانند از این طوفان عبور کنند، بلکه پتانسیل رشد قابل توجهی نیز دارند؟ تحلیل کارشناسان نشان می‌دهد که با وجود ریسک‌ها، تضعیف ارزش ریال یک مزیت رقابتی بزرگ برای شرکت‌های صادرات‌محور و دارایی-محور ایجاد می‌کند و برخی صنایع خاص را به گزینه‌هایی بسیار جذاب برای سرمایه‌گذاری تبدیل می‌کند.

تصویر کلان: چرا تحریم‌ها به نفع برخی شرکت‌ها تمام می‌شود؟

منطق اصلی ساده است: تحریم‌ها باعث تضعیف ریال و در نتیجه، افزایش ارزش دلار می‌شوند. از آنجایی که بیش از ۵۳ درصد از شرکت‌های بازار سرمایه ایران صادراتی هستند، این افزایش نرخ ارز به معنای افزایش درآمد ریالی آن‌هاست. حتی اگر حجم صادرات در کوتاه‌مدت کاهش یابد، جهش نرخ ارز می‌تواند آن را جبران کرده و به رشد سودآوری اسمی شرکت‌ها منجر شود. این موضوع باعث می‌شود که بازار سرمایه، به خصوص در صنایع کامودیتی‌محور، به عنوان سپری در برابر تورم عمل کند.

صنایع پیشتاز در دوران تحریم: سرمایه خود را کجا پارک کنیم؟

بر اساس تحلیل کارشناسان، اولویت‌بندی سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف بورس در شرایط تحریمی به شرح زیر است:

تحلیل دقیق‌تر صنایع

۱.شرکت‌های معدنی (امن‌ترین گزینه)

به گفتهٔ امیر سعیدی، کارشناس بازار سرمایه، بهترین و کم‌ریسک‌ترین گزینه، شرکت‌هایی هستند که در زنجیرهٔ ارزش خود به معدن می‌رسند. این شرکت‌ها مالک یک دارایی ارزشمند و فیزیکی در زمین هستند که قیمت آن جهانی است و ارتباطی با شرایط داخلی اقتصاد ندارد. شرکت ملی مس یا شرکت‌های سنگ آهنی نمونه‌های بارز این دسته هستند.

۲. پتروشیمی و پالایشی (گزینه‌های جذاب با یک فیلتر مهم)

این صنایع به دلیل درآمد ارزی، از اصلی‌ترین منتفعان شرایط تحریمی هستند. با این حال، باید میان آن‌ها تمایز قائل شد:

• پالایشگاه‌ها (خوراک مایع) و تولیدکنندگان پلیمر (محصول جامد): این شرکت‌ها به دلیل وابستگی کمتر به قیمت‌گذاری‌های دستوری خوراک، در موقعیت بهتری قرار دارند.
• پتروشیمی‌های گازی (مانند متانولی‌ها): این شرکت‌ها با ریسک ناترازی انرژی و سیاست‌های دولت در قیمت‌گذاری خوراک گاز مواجه هستند که می‌تواند حاشیهٔ سود آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

۳. صنایع داخلی (پرریسک‌ترین گزینه‌ها)

صنایعی که هزینه‌هایشان ارزی است اما فروش آن‌ها ریالی و تحت قیمت‌گذاری دستوری دولت قرار دارد، بیشترین آسیب را در شرایط تحریمی می‌بینند. صنعت خودروسازی مثال کلاسیک این گروه است که با افزایش نرخ ارز، هزینهٔ واردات قطعات آن بالا می‌رود اما اجازهٔ افزایش متناسب قیمت محصولات خود را ندارد.

پرسش‌های متداول (FAQ)

۱. به طور خلاصه، امن‌ترین صنایع برای سرمایه‌گذاری در دوران تحریم کدامند؟

شرکت‌های معدنی. زیرا این شرکت‌ها مالک دارایی‌های فیزیکی (مانند معادن مس و سنگ آهن) با ارزش جهانی هستند که کمترین تأثیر را از اقتصاد داخلی و سیاست‌های قیمت‌گذاری می‌پذیرند.

۲. چرا بین شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی تفاوت وجود دارد؟

تفاوت اصلی در نوع خوراک مصرفی آن‌هاست. شرکت‌هایی که خوراک مایع (مانند پالایشگاه‌ها) یا محصول جامد دارند، نسبت به شرکت‌هایی که خوراک آن‌ها گاز است (مانند متانولی‌ها)، وابستگی کمتری به قیمت‌گذاری‌های دستوری دولت و ریسک ناترازی انرژی دارند.

۳. بزرگ‌ترین ریسک برای صنایع داخلی مانند خودروسازی در شرایط تحریمی چیست؟

بزرگ‌ترین ریسک، فشرده شدن حاشیهٔ سود است. این شرکت‌ها با افزایش نرخ ارز، با رشد هزینهٔ واردات قطعات مواجه می‌شوند، در حالی که قیمت فروش محصولاتشان توسط دولت کنترل می‌شود و اجازهٔ رشد متناسب را ندارد.