آیا وقت خروج از بورس رسیده است؟ | ۵ دلیل برای صبر و فرصت دادن به بازار سهام

مهدی گچلو در ۷ ساعت پیش

خواندن در ۵ دقیقه

بازار سرمایه ایران همواره در شرایط متغیر و پرچالشی قرار دارد. تصمیم‌گیری در بورس، به‌ویژه در شرایط اقتصادی و سیاسی کنونی، یکی از دشوارترین انتخاب‌ها برای سرمایه‌گذاران است. برخی تحلیلگران توصیه می‌کنند قبل از هر تصمیم، مزایا و معایب را لیست کرده و با بررسی هزینه-فایده، بهترین گزینه را انتخاب کنید. اما وقتی پای مسائل مالی و سرمایه‌گذاری وسط باشد، سوگیری‌های رفتاری و فشار روانی هم وارد تصمیم‌گیری می‌شوند.

چرا می‌توان به بورس فرصت داد؟

به چندین علت می‌توان به بورس فرصت داد، البته در نهایت تصمیم با شماست:

۱. ارزندگی بازار

یکی از اصلی‌ترین دلایل خوش‌بینی به بورس تهران، ارزنده بودن سهام است. بیشتر نمادهای بازار در کف تاریخی قیمت خود قرار دارند و نسبت‌های مالی نشان‌دهنده معامله شرکت‌ها زیر ارزش واقعی است.

نسبت P/E بازار سهام به ۵.۳ واحد رسید که کمترین مقدار از تیر ۱۳۹۴ است.
نسبت P/S کمتر از ۱.۳ واحد و پایین‌ترین سطح از مرداد ۱۳۹۷ ثبت شده است.
نسبت P/BV نیز در ۱.۷۴ واحد قرار دارد، پایین‌ترین رقم از آبان ۱۳۹۶.

ارزش دلاری بازار نیز به کمتر از ۹۰ میلیارد دلار رسیده، در حالی که صدها شرکت جدید طی سال‌های اخیر عرضه اولیه شده‌اند. بسیاری از صنایع همچنان فاصله زیادی با اوج ۱۳۹۹ دارند؛ برای مثال، صنعت وسایل ارتباطی با کاهش ۹۱ درصدی نسبت به قله تاریخی، بیشترین افت را داشته است. در مقابل، صنایعی مانند منسوجات، سیمان و تامین آب، برق و گاز، رشدهای قابل توجهی ثبت کرده‌اند. این ارقام نشان می‌دهد بازار از نظر ارزندگی در نقطه مطلوبی قرار دارد.

۲. توسعه ابزارهای سرمایه‌گذاری

در یک دهه گذشته، ابزارهای متنوعی برای سرمایه‌گذاران ایجاد شده است که امکان کسب سود حتی در شرایط نزولی بازار را فراهم می‌کند:

صندوق‌های طلا و درآمد ثابت
معاملات آپشن و ابزارهای مشتقه
رشد چشمگیر ارزش معاملات صندوق‌های درآمد ثابت و طلا

این تنوع ابزارها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد با دانش و صبر کافی از بازار بهره‌برداری کنند.

۳. گزارش‌های ماهانه و فصلی

با وجود چالش‌هایی مانند ناترازی انرژی و جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، گزارش‌های فصلی شرکت‌ها نشان می‌دهد که تولید و درآمد شرکت‌ها چندان افت نکرده است و فشار قابل توجهی بر صنایع وارد نشده است.

۴. بازدهی بلندمدت

بورس تهران به‌طور تاریخی یک بازار بلندمدت و سودده است. سرمایه‌گذارانی که دید میان‌مدت تا بلندمدت دارند، پس از دوره‌های اصلاح و رکود می‌توانند بازدهی قابل توجهی کسب کنند. عوامل بنیادی مانند نرخ دلار، تورم و سیاست‌های مالی، نقش مهمی در رشد بلندمدت بازار دارند.

۵. امید به کاهش ریسک‌های سیستماتیک

با توجه به احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه و تاثیر آن بر نرخ دلار، یا بهبود روابط بین‌المللی، بورس می‌تواند از مسیر مثبت بازدهی بهره‌مند شود و جریان نقدینگی از دارایی‌های امن به بازار سرمایه بازگردد.

چرا برخی سرمایه‌گذاران بازار را ترک می‌کنند؟

۱. نااطمینانی سیاسی

تنش‌های سیاسی موجب دور شدن سرمایه‌گذاران از بازار و تمایل به دارایی‌های امن شده است.

۲. شرایط ناخوشایند بازار

ریزش مداوم بازار، خروج سرمایه حقیقی و کاهش ارزش معاملات، فضای بورس را کم‌رمق و کم‌تحرک کرده است.

۳. سیاست‌های دستوری و بی‌اعتمادی

مداخلات ناگهانی و محدودیت‌های متعدد، باعث کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران شده و تعادل طبیعی بازار را مختل کرده است.

۴. نرخ بهره و ارز چندنرخی

نرخ بهره بالا و فاصله قابل توجه دلار آزاد و توافقی باعث کاهش جذابیت بازار سهام شده و نقدینگی به سمت دارایی‌های بدون ریسک روانه می‌شود.

۵. عرضه اولیه‌های کم‌طرفدار

کاهش کیفیت، تعداد و مشارکت در عرضه اولیه‌ها نیز نشان می‌دهد که بازار هنوز از نظر پویایی، فاصله زیادی با گذشته دارد. اصلاح فرآیند ارزش‌گذاری و تقویت بازارگردانی می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.

جمع‌بندی؛ امیدواری در بازار سهام

بورس تهران در شرایط دوراهی قرار دارد: از یک سو ارزندگی، ابزارهای متنوع، بازدهی بلندمدت و چشم‌انداز کاهش ریسک فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند، و از سوی دیگر نااطمینانی سیاسی، سیاست‌های دستوری، نرخ بهره بالا و کم‌تحرکی بازار ریسک‌هایی جدی برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شوند.

به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاری هوشمندانه و بلندمدت با تحلیل دقیق و استفاده از ابزارهای نوین، بهترین استراتژی برای حضور در بازار سرمایه ایران است.