۵۰ همت خروج پول از بورس در ۲۸ روز؛ معرفی بهترین بازارهای جایگزین

بازار سهام ایران بار دیگر به مسیری آشنا و البته نگران‌کننده بازگشته است؛ کاهش شاخص، افت ارزش معاملات و خروج گسترده پول حقیقی. حالا آمارها نشان می‌دهد که در تنها ۲۸ روز معاملاتی گذشته، بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان پول از بورس خارج شده است. این عدد نه‌تنها سنگین، بلکه هشداردهنده است.

افت دسته‌جمعی شاخص‌ها؛ رکوردهای منفی جدید

در هفته دوم مردادماه ۱۴۰۴، شاخص کل بورس تهران با افتی ۴.۷۴ درصدی در یک هفته، وارد محدوده ۲ میلیون و ۵۵۴ هزار واحدی شد. این سطح، کمترین میزان شاخص در ۱۴۵ روز معاملاتی اخیر است. شاخص هم‌وزن نیز با عقب‌نشینی ۳.۷۱ درصدی به کانال ۷۸۲ هزار واحد رسید. بازار فرابورس هم در امان نماند و با افت ۰.۵۲ درصدی به کاهش ارزش بازار تن داد.

در ۱۲ روز معاملاتی اخیر، جریان خروج پول حقیقی نه‌تنها متوقف نشده، بلکه با سرعتی نگران‌کننده ادامه یافته است. تنها در روز چهارشنبه، ۲۵۱ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد.

چرا بورس دوباره ریخت؟

کارشناسان بر سه عامل اصلی تأکید دارند:

1. تضعیف مشوق‌های حمایتی که در تیرماه موجی از امید ایجاد کرده بود.
2. ابهام در متغیرهای کلان سیاسی-اقتصادی، به‌ویژه سرنوشت مذاکرات هسته‌ای.
3. افزایش جذابیت بازارهای موازی؛ دلار آمریکا در مردادماه ۵٪ رشد کرده و طلا نیز بیش از ۵.۲٪ افزایش قیمت داشته است.

این در حالی است که بازار سهام در همین مدت، بیش از ۱۰٪ افت را تجربه کرده و حتی انتشار گزارش‌های مالی مثبت شرکت‌ها نیز نتوانسته مانع ریزش شود.

وضعیت نقدینگی: کوچ پول به صندوق‌های درآمد ثابت و طلا

نگاهی به رفتار معامله‌گران خرد نشان می‌دهد که آن‌ها با احتیاطی مضاعف از صنایع بزرگ مثل بانکی‌ها، پالایشی‌ها و سیمانی‌ها خارج شده‌اند. در روز چهارشنبه، تنها بانکی‌ها شاهد خروج ۱۰۵ میلیارد تومان پول حقیقی بودند.

در مقابل، ورود پول به صندوق‌های درآمد ثابت افزایش یافته و در روز چهارشنبه، این صندوق‌ها ۱۳۰۰ میلیارد تومان جذب کردند. همچنین صندوق‌های طلا طی یک ماه گذشته بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومان ورودی ثبت کرده‌اند، هرچند در دو روز اخیر شاهد خروج‌هایی از این صندوق‌ها نیز بوده‌ایم.

حمایت‌ها یکی پس از دیگری می‌شکنند

شکست سطح حمایتی ۲.۶ میلیون واحدی در شاخص کل، نشانه‌ای فنی است که توجه فعالان حرفه‌ای را به خود جلب کرده. اگر بازار نتواند در محدوده حمایتی ۲.۵۵۰ میلیون واحدی تثبیت شود، ممکن است سقوط شاخص تا سقف اردیبهشت ۱۴۰۲ نیز ادامه یابد.

به گفته دنیای اقتصاد، نسبت قیمت به درآمد بازار (P/E) اکنون به سطح نسبتاً جذاب ۵.۵ واحدی رسیده است. این موضوع می‌تواند در صورت آرامش سیاسی و اخبار مثبت، محرک بازگشت نسبی تقاضا به بازار باشد. اما در نبود شفافیت، این مزیت نیز همچنان بلاتکلیف مانده است.

ارز دیجیتال رقیب جدی

در همین حال بازار ارز دیجیتال با جایگزین‌هایی مثل تتر برای دلار، پکس‌گلد برای طلا و غول‌هایی مثل بیت ‌کوین و اتریوم با دورنمای کاهش نرخ بهره در ماه آینده قابلیت یک رشد جدید را دارد. کارشناسان در سناریوهای خوش‌بینانه اهداف بالای ۲۰۰،۰۰۰ دلار برای بیت‌کوین و حتی اتریوم ۱۵،۰۰۰ دلاری را پیش‌بینی کرده‌اند.

جمع‌بندی

بازار سرمایه ایران در شرایطی به سر می‌برد که هم از درون (فقدان حمایت‌های مستمر) و هم از بیرون (ابهامات کلان سیاسی و اقتصادی) تحت فشار است. روند خروج پول، ریزش دسته‌جمعی شاخص‌ها، و ضعف تقاضا همگی نشانه‌هایی از یک الگوی ریزشی هستند که تنها با تغییر جدی در فضای سیاست‌گذاری و چشم‌انداز اقتصادی می‌توان انتظار اصلاح آن را داشت.  در مقابل، دیگر بازارهای مالی همچون ارز، طلا و ارزهای دیجیتال دورنمایی صعودی را ارائه داده‌اند که تمایل به سمت این بازارها را افزایش داده است.