بازدهی ۱۵۰۰۰ درصدی سکه طلا در ۱۰ سال اخیر | دلار چقدر جهش کرد؟

آمارها و نمودارهای اقتصادی گاهی حقایقی را آشکار می‌کنند که در هیاهوی اخبار روزانه بازار گم می‌شوند. بررسی روند قیمت‌ها در یک دهه گذشته (از سال ۲۰۱۶ تا امروز) یک واقعیت تکان‌دهنده را در اقتصاد ایران به تصویر می‌کشد: سلطنت مطلق طلا بر دلار.

نمودار مقایسه‌ای این دو دارایی، پیامی روشن برای سرمایه‌گذاران دارد. در حالی که دلار آمریکا به عنوان یک پناهگاه امن شناخته می‌شود، این سکه طلا بوده که ثروت واقعی خلق کرده است.

نبرد نابرابر در نمودار ۱۰ ساله

با نگاهی تحلیلی به داده‌های بازار، شکاف عمیقی میان بازدهی این دو دارایی دیده می‌شود. اگر خط نارنجی را نماینده سکه امامی و خط سبز را نماینده دلار آمریکا در نظر بگیریم، تفاوت شتاب رشد آن‌ها خیره‌کننده است:

• سکه امامی (خط نارنجی): این دارایی توانسته است رکوردی عجیب ثبت کند و بازدهی نجومی ۱۵,۰۷۲ درصدی را به نمایش بگذارد. به زبان ساده، سرمایه‌ای که ۱۰ سال پیش به سکه تبدیل شده، امروز بیش از ۱۵۰ برابر شده است.
• دلار آمریکا (خط سبز): در همین بازه زمانی، دلار رشدی حدود ۳,۴۳۵ درصد داشته است. اگرچه این عدد نشان‌دهنده کاهش شدید ارزش ریال است، اما در برابر جهش سکه، بسیار کمتر به نظر می‌رسد.

جدول زیر خلاصه این نبرد اقتصادی را نشان می‌دهد:

حرف حساب ژانگ پنگ ژائو حرکت در مسیر درست سرمایه‌گذاری با «حرف حساب»

00:00 | 00:00

100

00:00 | 00:00

چرا سکه ۴.۵ برابر بیشتر از دلار سود داده است؟

شاید این سوال پیش بیاید که با توجه به وابستگی قیمت طلا در ایران به نرخ ارز، چرا سکه با چنین اختلاف فاحشی از دلار پیشی گرفته است؟ این شکاف عظیم که به‌ویژه از سال ۲۰۲۳ شدت گرفته، سه دلیل بنیادین دارد:

۱. اثر اهرمی اونس جهانی

قیمت سکه در ایران حاصل‌ضرب «قیمت دلار» در «قیمت جهانی طلا» است. در دهه اخیر، تنها دلار نبوده که در ایران گران شده، بلکه قیمت جهانی طلا (انس) نیز رکوردهای تاریخی خود را شکسته است. بنابراین سکه از دو موتور محرک (جهش دلار + جهش اونس جهانی) بهره برده، در حالی که دلار تنها یک متغیر بوده است.

۲. فاکتور حباب

در اقتصاد ایران، سکه کالایی سرمایه‌ای و بسیار محبوب است. تقاضای بالا و عرضه محدود باعث ایجاد حباب سکه می‌شود؛ یعنی خریداران حاضرند مبلغی بالاتر از ارزش طلای خالص سکه بپردازند. هرچه تورم بیشتر شده، این حباب و تقاضای سوداگرانه روی سکه بیشتر شده و نمودار قیمتی آن را با شتاب بیشتری به سمت بالا پرتاب کرده است.

۳. سهولت نگهداری و ریسک کمتر

نگهداری فیزیکی اسکناس دلار همواره با محدودیت‌های قانونی و ریسک‌های نگهداری همراه بوده است. در مقابل، طلا و سکه به عنوان یک دارایی سنتی و امن، راحت‌تر معامله و نگهداری می‌شوند. این موضوع نقدینگی هوشمند را بیشتر به سمت بازار طلا سوق داده است تا بازار ارز.

نتیجه‌گیری: دلار بخریم یا سکه؟

داده‌های تاریخی اثبات می‌کنند که در اقتصاد تورمی ایران، دلار صرفاً سرعت‌گیر تورم است، اما طلا موتور پیشران سرمایه.

کسانی که در این سال‌ها دلار نگهداری کرده‌اند، تنها موفق به حفظ قدرت خرید خود شده‌اند (رشد ۳۴۰۰ درصدی)؛ اما کسانی که سرمایه خود را به سکه تبدیل کرده‌اند، توانسته‌اند ثروت خود را به شکل معناداری افزایش دهند (رشد ۱۵۰۰۰ درصدی).

سوالات متداول (FAQ)

آیا همیشه سود سکه از دلار بیشتر است؟

در بازه‌های زمانی بلندمدت (مثل ۵ یا ۱۰ سال)، بله. آمارها نشان می‌دهد طلا به دلیل تأثیرپذیری از رشد اونس جهانی و داشتن حباب قیمتی، معمولاً بازدهی بالاتری نسبت به ارز دارد.

چرا فاصله رشد سکه و دلار در سال‌های اخیر بیشتر شده است؟

این افزایش فاصله ناشی از جهش قیمت جهانی طلا و افزایش انتظارات تورمی است که باعث شده حباب سکه بزرگ‌تر شود و شتاب رشد آن از دلار پیشی بگیرد.

رشد ۱۵,۰۷۲ درصدی دقیقاً چه معنایی دارد؟

این عدد نشان می‌دهد که ارزش سرمایه در بازار سکه طی ۱۰ سال اخیر بیش از ۱۵۰ برابر شده است. یعنی ۱ میلیون تومان تبدیل به ۱۵۰ میلیون تومان شده است.